5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun "Ecrimisil ve tahliye" başlıklı 75’inci maddesinde; devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden ecrimisil isteneceği ayrıca işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek idareye teslim edileceği belirtilmiştir.

Yukarıdaki mevzuattan da anlaşılacağı üzere, ecrimisil bir kiralama yöntemi değildir. Buna göre ecrimisil kamuya ait taşınmaz malların işgali ve bu işgalin tespiti sonucunda önceki kullanıma dair bir tazminattır. Maddenin dördüncü fıkrasında da belirtildiği üzere işgal edilen taşınmaz mal için mülki amirine talepte bulunulması ve mülki amirince söz konusu taşınmazın 15 gün içinde tahliye ettirilmesi esastır. Ayrıca işgalcinin tahliye ettirilmemesi ve ecrimisil bedelinin kira ödemesi gibi ileriye yönelik devam ettirilmesi, 2886 sayılı Kanun’un taşınmaz kiralamalarında ihale yoluna gidilmesi gerektiğini ifade eden amir hükümlerine aykırı olacaktır.

Bu sebeple taşınmazlar ihale yoluyla kiraya verilmeli, işgali tespit edilen taşınmazlar tahliye ettirilmelidir.

İdarenin 2018 yılı hesabının incelenmesi neticesinde; kira süresi dolan aşağıdaki tablodaki taşınmazların bir kısmı için ihaleye çıkıldığı ancak ita amirince onaylanmayarak, bir kısmı içinse ihaleye çıkılmaksızın ecrimisil uygulandığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak işgallerin tespit edilerek tahliye yoluna gidilmesi, ecrimisilin kira gibi uygulanmasının önlenmesi ve taşınmazların 2886 sayılı Kanun’a göre ihaleyle kiraya verilmesi gerekmektedir.

Tablo 7: Kira Süresi Biten Taşınmazlar

Kamu idaresi cevabında; “Tablo 6 da Kira Süresi Biten Taşınmazlarla ilgili olarak;

• 1 No’lu sırada belirtilen, İlimiz Süleyman bey Mahallesi Cumhuriyet Meydanı üzerindeki 8m2 Büfe, Yalova Çevre Şehircilik Müdürlüğünün 12/09/2018 tarih ve 75806635.502.05-E.3571 sayılı yazısına ve ilgili büfenin yanındaki taşınmaz varisi …’in vermiş olduğu dilekçeye istinaden, büfe yanındaki binanın riskli yapı olması ve yıkım kararının kesinleşmesi nedeniyle ilgili büfe ve yıkım kararı bulunan taşınmaz tahliye edilerek, büfe 30.11.2018 tarih itibariyle kaldırılmıştır.

• 2 No’lu sırada belirtilen, İlimiz Paşakent Mahallesinde belediyemizce yaptırılmış olan “Sosyal Tesis’ in kira süresi 18.04.2018 tarihinde sona ermiş olup, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun 45.Maddesine istinaden Sosyal Tesis 1.ihale 18/04/2018 tarihinde, 2.ihale 13.02.2019 tarihlerinde olmak üzere ihale edilmiş, ancak yapılan iki ihale sonuçlandırılamamıştır. Eski işletmecisi …’a Ecrimisil gönderilmektedir. 31/03/2019 Yerel Seçimleri sonrasında planlaması yapılarak Sosyal Tesis yeniden ihale sürecine çıkarılmıştır.

  
  

• 3 No’lu sırada belirtilen, İlimiz Bahçelievler mahallesi Ada 3 Parsel 5 sayılı 9.690m2 yüzölçümlü taşınmaz mal üzerinde bulunan 375,00m2+375,00m2 kullanım alanlı iki adet ikişer katlı bina ve Çim Sahasının kira süresi 07.04.2018 tarihinde sona ermiş olup, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun 45.Maddesine istinaden Spor Tesisi 05.09.2018 tarihinde ihaleye çıkmış ancak iştirakçi çıkmadığından eski işletmeci … Spor Kulübü Derneği’ne Ecrimisil çıkartılmakta olup, 31/03/2019 Yerel Seçimleri sonrasında planlaması yapılarak yeniden ihale sürecine çıkarılmıştır.

• 4,5,6,7 Nolu sırada belirtilen, İlimiz Adnan Menderes Mahallesi Sanat Sokak üzeri dere ağzı önünde bulunan 1301 ada 2 parsel sayılı 2.537,85 m2 yüzölçümlü 1/1000 imar planında ‘Kültürel Tesis Alanı’ olarak planlanan taşınmaz üzerindeki prefabrike yapılar ihaleleri 2017 yılı içerisinde bitmiş olup, taşınmazların ilgili bölgede yıkım işlemleri başlatılarak, dere ıslah ve peyzaj düzenlemesi yapılacağından mevcut derneklerin yapımı devam eden dernekler sarayına taşınması planlanmıştır, Planlaması biten Kültürel faaliyette kullanılmak üzere projelendirilenler için süreç başlatılmış olup,

• 4 nolu sırada belirtilen lokasyonda bulunan (52) No’lu 185,55 m2 kullanım alanlı Prefabrike yapı 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun 45.Maddesine istinaden 13.03.2019 tarihinde yapılan ihale ile … Musiki Derneğine 3 yıllığına kira verilmiştir.

• 7 nolu sırada belirtilen lokasyonda bulunan taşınmazla ilgili planlamalar kapsamında 21/11/2018 tarih ve 193 sayılı Belediye Meclis kararı ile 493 m2 alan üzerine avan projesine uygun olarak çelik konstrüksiyondan zemin+1.normal kattan oluşan 2 katlı … Müzesi ve … Kültür Evi yapılması ve işletilmesi ile ilgili olarak 3 yıldan fazla süre ile kiralanması ve ortak protokol ile projeler için Belediye Başkanına yetki verilmiş olup, süreç devam etmektedir.

• 5 ve 6 sıra nolu taşınmazların bulunduğu lokasyonlar yukarıda planlanan alanların içerisinde kalması ve mevcut planlamaların devamı sebebiyle ecrimil salınmıştır. 2020 yılı içerisinde alan lokasyon uygulamaları ve peyzaj çalışmasının bitmesini müteakip ivedilikle ihale işlemleri başlatılacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; bulgudaki “Kira Süresi Biten Taşınmazlar” tablosunun birinci satırında yer alan taşınmazın: büfe ile birlikte 30.11.2018 tarihi itibariyle kaldırıldığı, ikinci ve üçüncü satırda yer alan taşınmazların 2018 yılında ihale edildiği ancak istekli çıkmadığı için ecrimisil alındığı ve 2019 yılında tekrardan ihale edilecekleri, dördüncü satırda yer alan taşınmazın, 13.03.2019 tarihinde yapılan ihale ile

3 yıllığına kira verildiği, 4,5,6 ve 7’nci satırda yer alan taşınmazların sözleşme sürelerinin 2017 yılında bittiği, taşınmaz üzerinde İdarenin projesinin bulunduğu, söz konusu taşınmaz üzerindeki prefabrike yapıların yıkım işlemlerinin başlatıldığı, 5 ve 6’ncı satırda yer alan taşınmazlardan ecrimisil alındığı belirtilmiştir.

İdare cevabında bulguya herhangi bir itirazı bulunmamaktadır. Bu bağlamda bulguda belirtilen “Kira Süresi Biten Taşınmazlar” tablosunun ilk dört satırında yer alan taşınmazlar için gerekli çalışmaların başlatıldığı ifade edildiğinden bu aşamada söz konusu taşınmazlar için önerilecek bir husus bulunmamaktadır. Ancak İdare cevabında; 5 ve 6’ıncı satırda yer alan taşınmazlar için yapılan değerlendirmeler pek çok çelişkiyi barındırmaktadır. Zira hem yıkılacakları, hem taşınacakları hem de ecrimisil salındığı ifade edilmiştir. Öte yandan 4’üncü satırdaki prefabrike yapının da aynı taşınmaz üzerinde olmasına rağmen 3 yıllığına kira verildiği belirtilmiş, 5 ve 6’ncı satırdaki prefabrike yapıların ise idarenin projesi içinde kalındığı gerekçe gösterilerek ecrimisil salındığı ifade edilmiştir. Ayrıca 7’nci satırdaki prefabrik yapının kiralanmasına ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmamış buna karşın İdare projesinden bahsedilmiştir.

Netice itibariyle İdarenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine uygun hareket ederek, taşınmazları üzerinde bulunan işgalcileri tahliye ettirmesi gerekmektedir. Aksi uygulamaların mevzuata açıkça aykırı olduğu aşikardır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.