Esenler Belediyesi ile Şirket arasında akdedilen protokol, taraf belediyenin fesih talebi Şirketin menfaatleri gözetilmeksizin kabul edilerek fesih edilmiş ve protokole binaen Şirket tarafından yapılan işlere ilişkin harcamalar, güncellenmeden tahsil edilmiştir.

Esenler Belediyesi ile Şirket arasında 08.06.2016 tarihinde yapılan protokol ile:

• Muhtelif tarihlerde alınan Bakanlar Kurulu Kararı ile Rezerv yapı alanı içerisinde kalan askeri kışlaların, belirlenen yeni yerlerine Şirket tarafından inşa edilerek taşınması;

• Belediye sınırları içerisinde Rezerv yapı alanı olarak belirlenen yerde, modern yaşam standartlarına uygun kentsel bir alan oluşturulması kapsamında kentsel tasarım, imar planı, imar uygulaması avan ve uygulama projelerinin hazırlanması, onaylanması, inşası ve satılması;

• Taşınacak askeri kışlalarda Esenler ilçesinde 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli alan ilan edilen alanlardan taşınacak hak sahipleri için üretilecek bağımsız birimlerin inşası ve finansman için üretilecek inşaat alanlarının yapımı;

• 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli alan ilan edilen yerlerden taşınması sonrasında kalan alanların yıkımı ve molozların taşınması, buradaki hak sahipleri ile uzlaşmaların yapılması;

• Söz konusu işlemler sonrasında Şirket ile Belediye arasında mahsuplaşma yapılması, KİPTAŞ’ın masraflarının fazla çıkması durumunda bunun Belediye tarafından giderileceği;

Konularında anlaşmaya varılmıştır.

Esenler Belediyesi ile Şirket arasında imzalanan mezkûr protokolün “Kiptaş ile Belediye’nin mahsuplaşması” başlıklı 8’inci maddesinin (i) bendinde:

“İş bu protokolün feshedilmesi halinde KİPTAŞ tarafından yapılan harcamalar, Yİ- ÜFE oranında güncellenecektir. Güncellenen bedel,

1. BELEDİYE’ce KİPTAŞ’a, ödeme planı ve süresi taraflarca müştereken belirlenerek ödenmesi,

2. BELEDİYE’ce KİPTAŞ’a, BELEDİYE mülkiyetinde bulunan gayrimenkullerle ödenmesi, (Arsa veya yapılara ilişkin kıymet takdir bedelleri, BELEDİYE ve KİPTAŞ tarafından görevlendirilecek 2’şer personel ile kurulacak komisyon tarafından belirlenecektir.)

   Seçenekleri dikkate alınarak, tarafların karşılıklı mutabakat sağlamasıyla yapılabilecektir.”

   “Genel Hükümler” başlıklı 9’uncu maddesinin (a) bendinde ise;

   “İşbu Protokol, karşılıklı mutabakat sağlanması durumunda fesih edilebilir. Fesih halinde, fesih tarihine kadar KİPTAŞ tarafından yapılmış tüm harcama ve masraflar BELEDİYE tarafından KİPTAŞ’a ödenecektir. Protokolde hüküm bulunmayan hususlarda ek Protokoller tanzim edilebilir ve düzenlenen bu Ek Protokoller İşbu Protokolün ayrılmaz parçası haline gelir. Bu protokole bağlı olarak yapılan protokollerin feshi, işbu prorokol hükümlerini ortadan kaldırmaz." denilmiştir. Dolayısıyla, ilgili protokolün feshinin hangi durumda

   
   

   gerçekleşebileceği, fesih durumunda Şirket tarafından protokol kapsamında yapılan harcamaların ne şekilde dikkate alınarak Belediye tarafından Şirkete ödeneceği açıklığa kavuşturulmuştur.

   Esenler Belediyesi 23.01.2019 tarihinde Şirkete gönderdiği 87911207-099/S-23/1 sayılı yazı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile protokoldeki iş ve işlemlerin yapılması hususunda anlaşmaya varıldığını, bugüne kadar protokol kapsamında yapılmış bulunan iş ve işlemlerin masraflarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ödeneceğini ve aralarında yapılmış olan protokolün fesih işlemlerinin başlatılmasını talep etmiştir.

   Şirket yönetim kurulu söz konusu talebi 17.04.2019 tarih ve 35 sayılı kararı ile, şirket tarafından protokol kapsamında yapılmış olan toplam bedelin harcamaların yapıldığı tarihten ödeme tarihine kadar geçecek süreye ilişkin oluşacak toplam yasal faizi ile birlikte ödenmesi şartıyla uygun bulmuştur. Ancak, Esenler Belediyesi 02.05.2019 tarihli ve 87911207-099/600 sayılı yazısında; Şirket tarafından talep edilen harcamaların içerisinde yapılmamış işlerin olduğunu, harcamaların yapıldığı tarihten ödeme tarihine kadar geçecek süreye ilişkin oluşacak toplam yasal faizi ile ödenmesinin mümkün olmadığını, Şirketin isteminin protokolün 9/a maddesine uygun olmadığını ve bu sebeple protokol feshinin şartsız olması gerektiğini bildirmiştir. Akabinde, Şirket Yönetim Kurulu; 09.05.2019 tarihli ve 37 sayılı kararı ile söz konusu protokolün, Esenler Belediyesinin talebi doğrultusunda sadece yapılmış bulunan ve aşağıdaki tabloda ayrıntıları ile gösterilen işler için yapılan harcamalar toplamının tahsili ile sona erdirilmesine karar vermiş ve ilgili tutar aynı gün tahsil edilerek protokol fesih edilmiştir. Ancak, Şirketin yaptığı harcamalar için herhangi bir güncelleme talep edilmemiş ve yapılmamıştır.

   
   

   Tablo 5: Esenler Belediyesi ile Yapılan Protokol Kapsamında Yapılan işler Listesi

   
   

   İmar Planı Yapım ve Uygulama İşleri
   Sıra No	İşin Adı	İhale Tarihi	Sözleşme Bedeli	Ödenen Tutar
   1	Esenler İlçesi Sınırları İçerisinde Yeralan Askeri Alanların TEM Otoyolu Kuzeyinde Kalan Yaklaşık 720 HA'lık Kısmına İlişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Yapımı İşi	14.12.2016	1.160.000,00	1.160.000,00
   2	Esenler İlçesi Sınırları İçerisinde Yeralan Askeri Alanların TEM Otoyolu Güneyinde Kalan Yaklaşık 150 HA'lık Kısmına İlişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Yapımı İşi	14.12.2016	265.000,00	265.000,00
   3	İstanbul ilinde bulunan, şehit ahmet öztürk kışlası, hasdal kışlası ve ragıp uluğbay kışlasında yapılacak olan 18. madde uygulaması hizmet alım işi	31.05.2017	600.000,00	180.000,00

   4	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Güney (Metris) Rezerv Alanda Yapılacak Olan 18. Madde İmar Uygulaması İşi	14.09.2018	236.000,00	236.000,00
   Proje,Model,Maket,Etüd Raporu Hazırlanması İşleri
   Sıra No	İşin Adı	İhale Tarihi	Sözleşme Bedeli	Ödenen Tutar
   1	İstanbul ili, esenler ilçesi kentsel dönüşüm ofisi mimari, mekanik, elektrik projelerinin hazırlanması işi	14.12.2016	65.600,00	65.600,00
   2	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Şht. P. Uzm. Cvş. Ahmet Öztürk Kışlası Avan Mimari Projelerinin Hazırlanması İşi	8.02.2017	355.600,00	355.600,00
   3	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Atışalanı Mahallesi, 7 Pafta, 1199, 6154 Parselleri Kapsayan Alan İçin 1/1000 ve 1/400 Ölçekli Maket Hazırlanması İşi	21.02.2018	420.000,00	420.000,00
   4	Tekirdağ ili, ulaş ilçesi, şht p kur alb sait ertürk kışlası mimari, mekanik, elektrik projelerinin hazırlanması işi	28.02.2018	2.657.100,00	2.657.100,00
   5	Tekirdağ ili, ulaş ilçesi, şht p kur alb sait ertürk kışlası statik projelerinin hazırlanması işi	9.03.2018	1.258.500,00	1.258.500,00
   6	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Atışalanı Mahallesi, 7 Pafta 1199, 6154 Parseller Güney Rezerv Alanına Ait Haritalama ve 3 Boyutlu Arazi Modeli Hazırlanması İşi	15.08.2018	820.000,00	820.000,00
   7	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Güney (Metris) Rezerv Alanı 4. Etap Mimari Avan ve Kesin Projelerin Hazırlanması İşi	15.11.2018	1.700.000,00	1.700.000,00
   8	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Güney (Metris) Rezerv Alanı 4. Etap Statik Uygulama Projelerinin Hazırlanması İşi	7.12.2018	2.750.000,00	2.750.000,00
   9	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Güney (Metris) Rezerv Alanı 4. Etap Elektrik Uygulama Projelerinin Hazırlanması İşi	11.12.2018	1.190.000,00	1.190.000,00
   10	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Güney (Metris) Rezerv Alanı 4. Etap Mekanik Uygulama Projelerinin Hazırlanması İşi	24.12.2018	1.527.000,00	1.527.000,00
   11	Tekirdağ ili, ulaş ilçesi, şht p.kur.alb.sait ertürk kışlası çevre aydınlatma, peyzaj, altyapı ve yol projelerinin hazırlan. işi	8.02.2019	1.050.000,00	1.050.000,00
   12	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Güney (Metris) Rezerv Alanı 4. Etap Zemin Etüd Raporu Hazırlanması İşi	8.02.2019	160.000,00	160.000,00
   Danışmanlık Hizmet Alım İşleri
   Sıra No	İşin Adı	İhale Tarihi	Sözleşme Bedeli	Ödenen Tutar
   1	İstanbul ili, esenler ilçesi, atışalanı mahallesi, 7 pafta 1199, 6154 parseller rezerv alan kentsel dönüşüm projesine ait “Sosyal/Kamuoyu Pazarlama ve İletişim Stratejisi’nin Geliştirilmesi ve de Yönetişim Danışmanlık İşi”	26.03.2018	1.600.000,00	800.000,00
   2	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Atışalanı Mahallesi, 189, 1128, 1131, 1186, 1198, 1199, 1200, 6154 parseller ile 1600 ada 1 ve 3 parseller ile ilgili fizibilite raporu hazırlanması işi.	30.03.2018	7.000,00	7.000,00
   3	İstanbul İli, Esenler İlçesi, Atışalanı Mahallesi, Askeri Alan Kentsel Dönüşüm Bölgesi İçin Danışmanlık Hizmet Alım İşi	21.01.2019	250.000,00	250.000,00
   Kentsel Dönüşüm Tanıtım İşleri
   Sıra No	İşin Adı	İhale Tarihi	Sözleşme Bedeli	Ödenen Tutar
   1	Esenler Kentsel Dönüşüm Projesi Tanıtım Filmi Hazırlanması	5.07.2018	62.500,00	62.500,00
   2	Esenler Kentsel Dönüşüm Projesi Tanıtım Filmi Hazırlanması	12.09.2018	62.500,00	62.500,00

   
   

   Yapım İşleri
   Sıra No	İşin Adı	İhale Tarihi	Sözleşme Bedeli	Ödenen Tutar
   1	Metris kışlası geçici tesis inşaatlarının yapılması	12.02.2018	15.400.000,00	15.400.000,00
   Toplam	32.376.800,00

   
   

   Halbuki, Şirket Yönetim Kurulunun protokolün fesih edilmesi durumunda, yukarıda yer verilen işlerin gerçekleştirilmesi için yapılan harcamaların protokolde de yer verildiği haliyle, Yi-Üfe oranları dikkate alınarak güncellenmesini ve Şirkete belirtilen şekilde ödenmesini talep etmesi gerekirdi.

   6102 sayılı Türk Ticaret Kanun’un 365 ve 369’uncu maddesine göre; anonim şirket, yönetim kurulu tarafından yönetilir ve temsil olunur. Yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle görevli üçüncü kişiler, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmekle yükümlüdür.

   Dolayısıyla, Yönetim Kurulu Kararı ile; yukarıda belirtilen şekilde protokolün fesih edilmesine onay verilmesi şirketin menfaatlerine aykırılık oluşturmaktadır. Zira söz konusu protokol hükmü dikkate alınsa idi, protokol kapsamında yapılan işlerin gerçekleştirilmesi için yapılan harcamalar Yİ-ÜFE oranları dikkate alınarak güncellenecek ve toplam 37.098.009,62 TL karşılığında protokol fesih edilebilecekti. Şirketin fesih nedeniyle gelir kaybı, toplamda 4.721.209,61 TL olmaktadır.

   Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, İdarece; protokolün feshedilmemesi ve devam edilmesi halinde daha büyük ve ciddi finansman yükleri ile karşı karşıya kalınarak çok daha ağır bedeller ödemek durumunda kalınacağı, protokolün imzalanmasından bir ay sonra yaşanan 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında önceden öngörülemeyecek şekilde konut sektöründeki satışlarda ciddi daralmanın ve inşaat maliyetlerindeki ciddi artış olduğu belirtilmiştir. Ancak, Şirket tarafından yapılan değerlendirmeler daha çok protokolün neden sonlandırıldığına ilişkindir. Halbuki bulgu konusu, protokolün neden feshedildiği olmayıp protokol gereğince yapılan harcamaların güncellenmiş tutarlarının alınmayarak şirketin gelir kaybına uğratılmasıdır.

   Sonuç olarak, Şirketin taraf olduğu her türlü işlemde 6102 sayılı Kanun’un ilgili maddeleri de göz önünde bulundurularak şirketin hak ve menfaatlerinin gözetilmesi, sermayeyi olumsuz etkileyecek ve karlılık azaltıcı her türlü işlemden kaçınılması uygun olacaktır.