Belediye sınırları içerisinde bulunan ve imar mevzuatına aykırı bir şekilde Yapı Kayıt Belgesi aldığı tespit edilen ve/veya Yapı Kayıt Belgeleri iptal edilen yapılara, imar mevzuatında yer alan yaptırım hükümlerinin etkin bir şekilde uygulanmadığı görülmüştür.

09.05.1985 tarih ve 18749 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 3194 sayılı Kanun'un “Yapı ruhsatiyesi” başlıklı 21'inci maddesinde, aynı Kanun'un 26'ncı maddesinde gösterilen istisnalar hariç her türlü inşaat yapımının ilgisine göre belediye veya valiliklerden alınacak yapı ruhsatına tabi olduğu, “Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak başlanan yapılar” başlıklı 32'nci maddesinde, istisnalar dışında ruhsat alınmadan yapıya başlanması, kaçak yahut ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapılması durumunda mevcut yapının yerel idarelerce yıktırılacağı, yapı tatil tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren bir ay içinde yapı sahibi tarafından yapının ruhsata uygun hale getirilmediğinin veya ruhsat alınmadığının ilgili idaresince tespit edilmesine rağmen iki ay içinde hakkında yıkım kararı alınmayan yapılar ile hakkında yıkım kararı alınmış olmasına rağmen altı ay içinde ilgili idaresince yıkılmayan yapıların Bakanlıkça yıkılabileceği, “İdari müeyyideler” başlıklı 42'nci maddesinde, imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde idare encümenince sorumlular hakkında idari para cezası uygulanacağı ifade edilmiştir.

Yapılan incelemelerde; Muğla Ortaca Belediyesi sınırları içinde toplam 800 taşınmaz için Belediye Encümeni tarafından yıkım kararı alındığı, bu kaçak yapılardan:

• 70 adedinin yıkıldığı,

• 20 adedinin Yapı Ruhsatı aldığı ve

• 9 adedinin de Ruhsata uygun hale geldiği anlaşılmıştır. Belediye sınırları içinde halen haklarında yıkım kararı bulunan 701 adet “kaçak yapı” sınıflaması kapsamında taşınmaz mevcuttur.

Kaçak yapı ile mücadele ve sağlıklı kentleşme konusunda 3194 sayılı İmar Kanunu ile belediyelere önemli görev ve sorumluluklar yüklenmiştir. Belediyeler kaçak yapı ile etkin mücadele edebilmek için gerekli yaptırım gücüne sahiptir. Bu çerçevede, yanlış beyanda bulunularak aldıkları Yapı Kayıt Belgelerinin iptal edilerek Belediye Encümenince haklarında yıkım kararı alınan yapıların yıkılması, bu yapılara imar mevzuatında yer alan idari para cezalarının uygulanarak takibinin yapılması gereklidir.

Kamu İdaresi cevabında; Fen işleri müdürlüğünce Ortaca İlçe sınırları içerisinde Kaçak yapılar ve Ruhsat ve ilgili yıkım ihalesine esas ihale dosyası hazırlama işlemlerinin tamamlanmış olup, EKAP sistemine ilgili ihale dosyasının girişinin yapıldığını bildirmiştir.

EKAP sisteminde yapılan incelemede; söz konusu yıkım işi ilanının yayınlandığı ve ihale tarihinin de 07.06.2024 olarak belirlendiği görülmüştür.

Görüleceği üzere; İdare bulguya konu uygulamasını düzeltmek için harekete geçmiş, ancak raporun yazıldığı tarih itibariyle süreç henüz başlangıç aşamasında olup sonuçlanmamıştır.

Sonuç olarak; Belediye Encümenince haklarında yıkım kararı alınan yapıların yıkılması, bu yapılara imar mevzuatında yer alan idari para cezalarının uygulanarak takibinin yapılmasının gerekli olduğu değerlendirilmiştir.