Karar Künyesi
İdarenin 2022 yılına ilişkin personel harcamaları üzerinde yapılan incelemelerde, sürekli çalışan işçilere yapılan fazla mesai ödemelerine esas olan puantajların sağlıklı olarak tutulmadığı ve ilgili mevzuatta belirtilen yıllık fazla mesai süresinin aşıldığı tespit edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 41’inci maddesine göre haftalık çalışma süresi 45 saati aşan çalışmalar fazla çalışma sayılmaktadır. Diğer taraftan “İş Kanunu'na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği”nin 5’inci maddesinde olağan fazla çalışmanın bir yılda 270 saatten fazla olamayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hükmün esas amacı, fazla çalışmanın istisnai bir durum olması ve bu sebeple yıl içinde yapılacak fazla çalışmanın sınırlandırılmasıdır.
Ayrıca Cumhurbaşkanlığı’nın 30.06.2021 tarih ve 31527 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tasarruf Tedbirleri konulu 2021/14 sayılı Genelgesi’nde; Kamu personelinin zorunlu haller dışında fazla mesai ücreti alacak şekilde istihdam edilmeyeceği, kamu kurum ve kuruluşlarının fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma giderlerini asgari seviyede tutmak amacıyla 22.05.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer alan serbest zaman ve denkleştirme süresi hükümlerini öncelikle uygulaması gerektiği belirtilmiştir.
İdare ile yetkili sendika olan Genel-İş sendikası arasında 27.01.2022 tarihinde imzalanan Toplu İş Sözleşmesinin 27’nci maddesiyle haftalık çalışma süresi 40 saat, günlük çalışma süresi 8 saat olarak belirlenmiştir. Sözleşmenin 38’inci maddesinde gündüz yapılan
fazla çalışmaların ücreti; normal ücretin, gece yapılan fazla çalışmaların ücreti ise; gece ücretinin %100 fazlası, 45 saate kadar yapılan fazla sürelerle çalışma ücreti için de yukarıda belirtilen esaslar geçerli olup bu süreler için de her bir saat için %100 fazlası ödeneceği düzenlenmiştir.
İşçilere yapılan harcamalara ilişkin olarak yapılan incelemede, İdarede çalışan işçilerin bazılarının bir yıllık süre zarfında yaptıkları fazla mesainin 500 saatin üzerinde olduğu, bu sürede 1000 saati aşan fazla mesai toplamına ulaşan işçiler bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, fazla mesai ödemelerine esas olan puantaj kayıtlarında hafta sonu kayıtlarının görünmediği daha sonra ilgili müdürlükçe gönderildiği ve ondan sonra işlem yapıldığı görülmüştür. Fazla mesaiye ilişkin kayıtların çalışma saatlerini yansıtacak şekilde günü gününe yapılması gerekmektedir.
İdare tarafından verilen cevapta, bulguya iştirak edilmiş olup ilgili birimlere yazı yazıldığı ve bundan sonra, fazla mesai için mevzuatta belirlenen yıllık 270 saatin aşılmaması hususunda gereken dikkatin gösterileceği ifade edilmiştir.
İdarede görev yapan işçilerin fazla çalışmalarının sağlıklı olarak tespiti açısından, fazla çalışmalara esas olan puantajların tutulması konusunda daha dikkatli hareket edilmesi, diğer taraftan fazla çalışmanın zorunlu hallerle sınırlı tutulmak suretiyle yaptırılması gerekmektedir.