Buca halinde bulunan iki işyerinin kira artışlarının 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a aykırı yapıldığı görülmüştür.

5957 sayılı Kanun'un 11'inci maddesinin birinci fıkrasında, "Belediye toptancı hallerindeki işyerleri, kiralama veya satış yoluyla işletilir…Bir yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde ikinci ve izleyen yıllar kira bedelleri, Üretici Fiyatları Endeksi oranında arttırılır.” hükmü yer almaktadır. Halde bulunan iki işyerinin kira sözleşmelerinde de ÜFE oranında artırılacağı belirtilmiştir.

18.01.2019 gün ve 30659 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 56’ncı maddesiyle, “11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 344 üncü maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan “üretici fiyat endeksindeki artış” ibareleri “tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim” şeklinde değiştirilmiş ve maddenin dördüncü fıkrasına “kararlaştırılmışsa,” ibaresinden sonra gelmek üzere “20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak şartıyla,” ibaresi eklenmiştir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır. Yapılan bu düzenleme 6098 sayılı Kanun kapsamına giren kiralamalarda uygulanacaktır. Oysa halde bulunan işyerlerinin nasıl kiraya verileceği ve uyulacak esaslar ile kira artışının nasıl olacağı 5957 sayılı Kanun’da düzenlenmiştir. 5957 sayılı Kanun özel kanun olduğu için halde bulunan işyerlerinin kira artışının Kanun’un 11’inci maddesinin birinci fıkrasına göre Üretici Fiyatları Endeksine göre artırılmalıdır.

Halde bulunan işletmelerin kira artışları ÜFE oranında artırılmaktadır. Ancak iki işyerinin kira artışı TÜFE oranında artırılmıştır. ... sicil numaralı işyerinin kira başlangıcı 09.07.20.. olup, 2021 yılı kira bedeli 124.073,60 TL, %39,33 ( 04.06.2022 tarihinde yayımlanan oniki aylık TÜFE) oranının uygulanmasıyla 172.871,75 TL olarak hesaplanmıştır. Olması gereken 124.073,60 TL % 88,77 ( 04.07.2022 tarihinde yayımlanan oniki aylık ÜFE) oranı uygulanarak 110.140,13 TL’nin eklenmesiyle 234.213,73 TL olmalıdır. 234.213,73- 172.871,75= 61.341,98 TL eksik kira tahakkuku yapılmıştır. ... sicil numaralı işyerinin kira başlangıcı 23.11.2021 olup, 2021 yılı kira bedeli 81.000,00 TL, % 59,91 ( 04.10.2022 tarihinde yayımlanan oniki aylık TÜFE) oranının uygulanmasıyla 129.527,10 TL olarak hesaplanmıştır. Olması gereken 81.000,00 TL % 122,93 ( 04.11.2022 tarihinde yayımlanan oniki aylık ÜFE) oranı uygulanarak 99.573,30 TL’nin eklenmesiyle 180.573,30 TL olmalıdır. 180.573,30- 129.527,10= 51.046,20 TL eksik kira tahakkuku yapılmıştır.

Kamu idaresi cevabında, ilgili mevzuat doğrultusunda gerekli işlemlerin başlatılacağı ifade edilmiştir.

Kira artışının ilk kiraya verildiği yıldan itibaren 5957 sayılı Kanun’un 11’inci maddesine göre üretici fiyatları endeksi oranında arttırılması ve iki işletmeyle ilgili eksik tahakkuk ettirilen 2022 yılı kiralarının 5957 sayılı Kanun’a göre tahakkuk ettirilmesi sağlanmalıdır.