Kurumun kamu kurum ve kuruluşlarına olan vadesi geçmiş, ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergi ve diğer yükümlülüklerinin 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı ile 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabında tam olarak izlenmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 368 No.lu hesabın niteliğini açıklayan 278’inci maddesinde; bu hesabın, kanuni süresi içerisinde ödenmeyen vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin erteleme veya taksitlendirme vadesinin bir yılı aşmayan kısımlarının izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmektedir.

Aynı Yönetmeliğin 438 No.lu hesabın niteliğini açıklayan 322’nci maddesinde ise; bu hesabın, kamuya olan vergi ve benzeri borçlardan vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya taksite bağlanmış olup bir yıldan daha uzun sürede ödenecek olan kısmının izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, kurumun kamuya olan vadesi geçmiş, ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergi ve diğer yükümlülüklerden vadesi

bir yılı aşmayan kısmının 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabında, kurumun vadesi geçmiş, ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergi ve diğer yükümlülüklerden bir yıldan uzun sürede ödenecek kısmının ise 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabında yer almalıdır.

Kurumun 2018 yılı sonu itibariyle 6736, 7020 ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Kanunları kapsamında yapılandırmaya giren ve yapılandırmaya girmeyen vergi ve sosyal güvenlik prim borçlarını sorgulamak amacıyla, ilgili kurumlarla gerekli yazışmalar yapılmış ve gelen cevabı yazılardan, Kurumun 31.12.2018 tarihi itibariyle, Sosyal Güvenlik Kurumu’na 4.905.657,75 TL prim ve işsizlik sigortası prim borcu ve Vergi Dairesi’ne 6.871.427,58 TL vergi borcu, toplamda ise 11.777.085,33 TL vergi ve sosyal güvenlik prim borcu (gecikme zammı hariç) olduğu anlaşılmıştır.

Kurumun 2018 yılı ayrıntılı mizanında 368 No.lu ve 438 No.lu hesabın yardımcı hesaplarında kayıtlı vadesi geçmiş ve yapılandırma kapsamına giren vergi borcu tutarı 3.800.409,31 TL (sadece vergiye ilişkin olanlar, hesabın tamamı değil); yine aynı hesapların yardımcı hesaplarında kayıtlı vadesi geçmiş ve yapılandırma kapsamına giren sosyal güvenlik prim borcu tutarı ise 7.195.450,69 TL’dir (sadece sosyal güvenlik primine ilişkin olanlar, hesabın tamamı değil). Bu durumda Kurumun muhasebe kayıtlarında vadesi geçmiş ve yapılandırma kapsamına giren vergi ve sosyal güvenlik prim borcu toplamda 10.995.860,00 TL’dir.

Hal böyle olmakla birlikte, Vergi Dairesi Müdürlüğü ve Sosyal Güvenlik Merkezi’nden temin edilen resmi bilgilere göre; 2018 yılı sonu itibariyle söz konusu İdarelere olan vadesi geçmiş ve yapılandırma kapsamına giren vergi ve sosyal güvenlik prim borcu toplamı 11.777.085,33 TL’dir. Dolayısıyla, Kurumun muhasebe kayıtları ile ilgili İdarelerin kayıtları arasındaki 781.225,33 TL (=11.777.085,33-10.995.860,00) fark bulunduğu görülmüştür. Bu farkın, Kurumun borçlanma sınırının hesaplanması ve sosyal denge ödemeleri yapılabilmesi ile ilgili Kanunlarda öngörülen hesaplamaları değiştirebileceği göz önüne alındığında, ilgili İdarelerin kayıtları ile muhasebe kayıtları arasındaki tutarlılığın sağlanması gerektiği düşünülmektedir.

Bu itibarla, Kurumun 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı ve 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabının toplamda 781.225,33 TL tutarında eksik muhasebeleştirilmesi nedeniyle 2018 yılı bilançosunda yer alan 368 ve 438 No.lu hesaplar tam ve doğru bilgi vermemektedir.

Kamu idaresi cevabında; yapılan incelemeler neticesinde hesap tutarlarında uyuşmazlık olup düzeltileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında bulgu konusu hususun düzeltileceğini belirtmiş olsa da denetim görüşü verilen 2018 yılı mali tablolarında yer alan 368 ve 438 No.lu hesapların hatalı bilgi sunduğuna ilişkin değerlendirmemiz devam etmektedir.