Karar Künyesi
İdare hesaplarında yapılan incelemede gelir tarifesinin güncellenmediği, 2013 yılında belirtilen tarifenin çoğu vergi ve harçta halen geçerliliğini koruduğu görülmüştür.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 96’ncı maddesinde kanunun 15’inci maddesindeki İlan ve Reklam Vergisi, 21 inci maddesindeki Eğlence Vergisi, 56’ncı maddesindeki İşgal Harcı, 60’ıncı maddesindeki Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı ile 84 üncü maddesindeki Çeşitli Harçların tarifesinin nasıl belirleneceği belirtilmiş olup buna göre, söz konusu vergiler kanunda belirtilen en alt ve en üst sınırları aşmamak şartıyla mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıklar göz önünde tutularak ilgili belediye meclislerinin önerisi üzerine Cumhurbaşkanınca tespit edilir denilmekte, tespit edilen bu tutarların, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılacağı ancak bu miktar ve tutarlar ilgili tarifeler için belirlenen en çok tutarı aşamayacağı ifade edilmiştir. Kanunun geçici 7 nci maddesinde de 2013 yılında uygulanmak üzere belediye meclislerince belirlenmiş
olan maktu vergi ve harç tarifelerin Cumhurbaşkanınca tespit edilecek karar yürürlüğe girinceye kadar uygulanmaya devam edileceği belirtilmiştir. Kanunun açıklanmasına yönelik Maliye Bakanlığı’nca çıkarılan ve 11.07.2014 tarih ve 29057 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 45 Seri Nolu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği’nin Belediyelerce Yapılacak İşlemler başlıklı 3.1 inci bölümünde 2013 yılında belirlenen tarifenin yeniden güncelleme oranı kadar her yıl arttırılacağı ancak kanunda belirtilen üst sınırı aşamayacağı da açıkça belirtilmiştir. Kanun maddesinde zikredilen Cumhurbaşkanlığı kararı henüz yayınlanmadığı için belediyelerin gelir tarifesini belirlerken 2013 yılında belirledikleri tarifeleri yeniden güncelleme oranını dikkate alarak arttırmaları ve 2018 yılı gelir tarifesini buna göre belirlemeleri gerekmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken husus güncellenen tarifenin kanunda belirtilen üst sınırı aşmamasıdır.
Belediyenin 2013 ve 2018 yılları gelir tarifesi incelendiğinde yukarda adı geçen 5 tane vergi ve harcın 2013 yılındaki tutarlarının 2018'de de aynen kabul edildiği, yeniden güncelleme oranı kadar arttırılmadığı tespit edilmiştir. Örneğin İlan ve reklam vergisinde 2013 ve 2018 yılları tarifesi ile olması gereken tutarlar şu şekildedir:
Tablo 6: İlan ve Reklam Vergisi 2013 ve 2018 Yılları Tarifesi
En az | En çok | 2013 Yılı Gelir Tarifesinde Yer alan Tutar | Yeniden Güncelleme Sonrası Olması Gereken Tutar | 2018 Yılı Gelir Tarifesinde Yer Alan Tutar | |
2. Motorlu taşıt araçlarının içine veya dışına konulan ilan ve reklamların beher metrekaresinden yıllık olarak | 8 | 40 | 40 | 40 | Toplu Taşıma Araçları:30 Diğer Taşıtlar 20 |
4. Işıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlardan her metrekare için yıllık olarak | 30 | 150 | 45 | 150 | Led ekranlı ilan ve reklamlardan: 80 Diğer ışıklı ve projeksiyonlu ilan ve reklamlardan: 75 |
5. İlân ve reklam amacıyla dağıtılan broşür, katalog, duvar ve cep takvimleri, biblolar veya benzerlerinin her biri için | 0,01 | 0,25 | 0,01 | 0,25 | 0,12 |
Keza Eğlence Vergisinde de kanunun öngördüğü sınıflandırmanın tamamen terkedilerek yeni bir sınıflandırmaya gidildiği ve bu sınıflandırmaya göre belirlenen tarifenin de tavanın oldukça altında olduğu, belediyelerin vergilendirme konusunda sınıflandırma yapma yetkisinin bulunmadığı, dolayısıyla tarifenin mevzuat doğrultusunda düzeltilmesi gerektiği açıktır.
İşgal Vergisinde olması gereken tutarlar ve 2018 yılı tarifesine aşağıda yer verilmiştir:
Tablo 7: İşgal Vergisi 2013 ve 2018 Yılları Tarifesi
İşgalin Türü ve Yapıldığı Yer | En az | En çok | 2013 Yılı Gelir Tarifesinde Yer alan Tutar | Yeniden Güncelleme Sonrası Olması Gereken Tutar | 2018 Yılı Gelir Tarifesinde Yer Alan Tutar | |
1. 52nci maddenin (1) ve (2) numaralı bentlerinde yazılı işgallerde beher metrekare için günde | 0,5 | 2,5 | 0,50 | 2,5 | 1,25 | |
2. 52nci maddenin (1) numaralı bendinde yazılı hayvan satıcılarının işgallerinde | Satışı yapılan küçükbaş hayvan başına | 0,5 | 2,5 | 1,3 | 2,5 | 1,5 |
Satışı yapılan büyükbaş hayvan başına | 1 | 5 | 2,6 | 5 | 3 |
Diğer Çeşitli harçlar ve Tatil günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcında da benzer durum bulunmakta, gelir tarifesi güncellenmeyerek belediyenin olası gelirlerinden vazgeçilmektedir. Ancak kanunun amir hükmü gereği, 2013 yılındaki tarifelerin kanunda belirtilen üst sınıra kadar yeniden güncelleme oranları kadar arttırılarak 2018 yılına ait gelir tarifesi buna göre belirlenmesinin mevzuata uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Kamu idaresi cevabında; "Bulgu doğrultusunda gerekli işlem başlatılarak belediyemiz gelir tarifesinin güncellenmesi konusu Belediye Meclisine sunulmuştur. Meclisçe güncellenecek olan tarifeye göre işlem yapılacaktır." denilmiştir.
Sonuç olarak gelir tarifesinin güncellenmesi hususunun belediye meclisine sunulduğu belirtilmişse de önceki yıllarda düşük belirlenen vergi ve harçlar nedeniyle gelir kaybına neden
olunmuştur. Gelir tarifesinde yapılacak güncellemelerin mevzuata uygunluğu sonraki denetim dönemlerinde de takip edilecektir.