Gecekondu fonu için İdareye gönderilen paraların, muhasebe kayıtlarının hatalı hesap kullanılarak yapıldığı ve fon için açılmış özel banka hesabından çıkışlar olmasına rağmen

ilgili muhasebe hesaplarından çıkış kayıtlarının yapılmadığı tespit edilmiştir.

1. Gecekondu Fonunun Muhasebede Yanlış Hesapta İzlenmesi

   
   

   4706 sayılı "Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” gereği Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından gecekondu fonu için İdareye gönderilen payların, 362-Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat Hesabında izlendiği tespit edilmiştir.

   Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 362 nolu Hesabın düzenlendiği 274 üncü maddesinde; bu hesabın, bütçe ile ilişkilendirilmeksizin mevzuatları gereği, diğer kamu idareleri adına yapılan tahsilatların izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiştir.

   Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından gecekondu fonu için idareye gönderilen payların, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğin “Belli bir amaca tahsisli gelirler ve alınan paylar” başlıklı 18 inci maddesi gereği gelir bütçesinin ilgili bölümüne gelir kaydedilmesi gerekmektedir.

   Gecekondu fonu, kurumsal anlamda bir fon olmayıp bir finansman adı olarak kullanılmış olup gecekondu işlemleri için kullanılması gereken belediye gelirlerini ifade etmektedir. 362-Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat Hesabı ise idarenin emanetçi olarak tahsil ettiği paralar için kullanılması gereken bir hesap olup bu hesaba kaydedilen paralar idareye ait olmayıp harcama yetkileri de yoktur. Ancak gecekondu fonu için Defterdarlık tarafından İdareye gönderilen paralar idarenin parası olup belirli amaçlar doğrultusunda kullanılması gerekmektedir. Dolayısıyla gecekondu fonu için İdareye gönderilen tutarların 362 nolu hesap yerine 600-Gelirler Hesabında izlenmesi gerekmektedir.

2. Gecekondu Fonu İçin Açılan Özel Banka Hesabından Çıkışlara İlişkin İlgili Muhasebe Kaydının Hatalı Yapılması

Gecekondu fonu için açılan özel banka hesabından virman yapılarak para çıkışı olmasına rağmen bu fonun muhasebede takip edildiği 362-Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat Hesabına gerekli kayıtların yapılmadığı tespit edilmiştir.

4706 sayılı "Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5 inci maddesinin 5 inci fıkrasında;

“Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla % 10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye

%30, varsa büyükşehir belediyesine %10 oranında pay verilir” hükmü yer almaktadır.

Belediye tarafından gecekondu fonu için özel bir banka hesabı açılmış, fon için Defterdarlık tarafından Belediyeye gönderilen meblağların bu banka hesabına yatırıldığı ve muhasebede 362-Fonlar veya Diğer Kamu İdarelerine Adına Yapılan Tahsilat Hesabında izlendiği anlaşılmıştır. Gecekondu fonu için açılan banka hesap özetlerinin incelenmesi neticesinde; hesaba 2017 yılından 81.430,62 TL tutarında devir gerçekleştiği, 2018 yılı içerisinde 512.491,64 TL tutarında para girişi olduğu ve 2018 yılı içerisinde yapılan virmanlar ile hesapta bulunan tutarın tamamının diğer banka hesaplarına aktarılarak harcandığı görülmüştür. Ancak gecekondu fonunun, muhasebe kayıtlarında izlendiği 362-Fonlar veya Diğer Kamu İdarelerine Adına Yapılan Tahsilatlar Hesabından çıkış kayıtlarının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Gecekondu fonu için bankada açılan özel hesaptan çıkışların olmasına rağmen 362 Hesaba ilgili çıkış kayıtlarının yapılmaması sebebiyle 362-Fonlar veya Diğer Kamu İdarelerine Adına Yapılan Tahsilatlar Hesabı 517.717,68 TL tutarında olması gerekenden fazla gözükmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “23/05/2019 tarih ve 11798 yevmiye ile 362 nolu hesapta bulunan Gecekondu Fonu tutarı, 600-Gelirler Hesabına aktarılmış olup, bundan sonra gecekondu işlemleri için yatırılan tutarlar 600-Gelirler hesabında izlenecektir.”

Denilmektedir.

Sonuç olarak Gecekondu fonu için Belediye'ye gönderilen meblağların 362 nolu hesaptan 600 nolu hesaba aktarımları 2019 yılı içerisinde yapılmıştır. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.