Belediye sınırları içerisindeki asansörlerin periyodik bakımının yapılması için meclis kararı alınmadan bir protokol imzalandığı ve ay sonu itibariyle ilgili şirket tarafından yapılan tahsilatlardan Belediyeye aktarılması gereken kısımların takip ve tahsilinin yapılmadığı görülmüştür.

İl sınırları içerisindeki hizmete sunulan asansörlerin tescil ve periyodik kontrolleri, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyelerin Yetkileri ve İmtiyazları” başlıklı 15’nci maddesinin (s) bendinde yer alan “Belediye sınırları içerisinde, yapı ruhsatı veya yapı kullanma izni hangi idare tarafından verilmiş olursa olsun, hizmete sunulacak olan asansörlerin tescilini yapmak, ilgili teknik mevzuat çerçevesinde yıllık periyodik kontrollerini yapmak ya da yetkilendirilmiş muayene kuruluşları aracılığıyla yaptırmak, gerekli hâllerde asansörleri hizmet dışı bırakmak” hükmü gereğince, belediyelerin yetkisindedir.

Asansör İşletme, Bakım ve Periyodik Kontrol Yönetmeliği’nin “Periyodik Kontrol Ücreti başlıklı” 20’nci maddesinin 2’nci fıkrasında;

“A tipi muayene kuruluşu, bina sorumlusundan ve/veya asansör yaptırıcısından tahsil edeceği periyodik kontrol ücretinin azami % 10’unu, protokol yapacağı ilgili idareye aktarır. Periyodik kontrol ücretinin ilgili idareye aktarılacak kısmı, ilgili idarenin karar organı tarafından belirlenir ve taraflar arasında imzalanacak protokolde yer alır.” denilmektedir.

Yönetmelik hükmüne göre, tahsil edilen periyodik kontrol ücretinden muayene kuruluşunca ilgili belediyeye aktarılacak payın oranı, azami %10 olmak şartıyla Belediye Meclisi kararı ile belirlenebilecektir.

Yapılan incelemelerde, Belediye ile A tipi muayene kuruluşu olarak TÜRKAK tarafından 21.01.2014 tarihinde AB-0217-M akreditasyon numarası ile elektrikli ve hidrolik asansörler konusunda yetkilendirilmiş olan Aliment Mühendislik Uluslararası Belgelendirme Gözetim ve Eğitim Hiz. Tic. Ltd. Şti. arasında Belediyenin yetkisine giren coğrafi alandaki tüm asansörlerin yılda en az bir kez olmak üzere kontrol ve muayenesinin yapılması için 03.03.2017 tarihinde bir protokol akdedilmiştir. Belediye Meclis Kararı alınmadan ilgili kurum ile 03.03.2017 tarihinde protokol yapılarak Belediye Başkanlığı tarafından imzalandığı; söz konusu protokolün “periyodik kontrol ücreti” başlıklı 20’nci maddesinde “asansör periyodik kontrolleri için yetkilendirilecek A tipi muayene kuruluşlarına dair

tebliğin (SGM: 2015/24) ek 7 de geçen ve güncel olan taban fiyat üzerinden yapılacaktır.” ve yine 21’inci maddesinde “Her ay sonu yapılan muayene bildirimi sonucu tahsilatı yapılmış olan asansörlere ait Belediye payı ödemesi gerçekleştirilir.” düzenlemelerinin yer aldığı görülmüştür. Ancak Belediye Meclisi kararı olmaksızın Belediye Başkanlığı adına böyle bir protokolün imzalanması mevzuata aykırıdır.

Öte yandan; söz konusu protokolün ilgili maddesi gereğince, her ay sonu yapılan muayene bildirimi sonucu tahsilatı yapılmış olan asansörlere ait Belediye payı ödemesi gerçekleştirilmesi gerekmekte olmasına rağmen; yapılan incelemelerde, 2018 yılı içerisinde söz konusu tahsilatın yapılmadığı görülmüştür.

Sonuç olarak; yukarıda yer alan mevzuat hükümleri gereğince; Belediye Meclisince, A tipi muayene kuruluşunun tahsil edeceği periyodik kontrol ücretinden Belediye’ye aktarılacak payı belirleyen bir karar alınmalı ve bu karara istinaden protokol yapılmalıdır. Protokolün uygulanması aşamasında da belediyeye aktarılması gereken tutarların takip ve tahsili eksiksiz bir şekilde yerine getirilmelidir.

Kamu idaresi cevabında; özetle ilgili firmaya 14.05.2019 tarih ve 2991 sayılı yazı ile ödemeye esas evrakların hazırlanarak 2019 Mayıs ayı son iş gününe kadar, ödemenin yapılması hususunda gerekli bilgilendirme yapıldığı ve Belediye payının hesaplara yatırıldığında makbuz tarih ve sayısının ayrıca bildirileceği belirtilmiştir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında bulguya iştirak edilmiş ve yasal düzenlemeler doğrultusunda gerekli çalışmalara başlandığı belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitlerin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.