Belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren bazı iş yerlerinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı almadan faaliyette bulunduğu ve bu nedenle İdarenin gelir kaybına uğradığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun "İşyeri açma izni harcı" başlıklı 81'inci maddesinde;

"Belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması "İşyeri Açma İzni Harcına" tabidir." hükmü yer almaktadır.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'e göre de, belediye sınırları içinde bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösterecek işyerlerinin ilgili belediyeden işyeri açma ve çalışma ruhsatı almış olması gerekmektedir.

Diğer yandan, 3572 sayılı Kanun’daki muafiyet düzenlemesi ile avukatlık büroları, serbest muhasebeci ve mali müşavirlik hizmeti veren iş yerleri, tabipler, noterler, mimar ve mühendisler gibi bazı meslek grupları işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaktan muaf tutulmuştur. İlgili kanunlarında da, bu iş yerlerinin faaliyet sahalarına göre bakanlıklar ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından faaliyetleri ile ilgili izin alacakları ve bu izin belgelerinin de işyeri açma ve çalışma ruhsatı niteliğinde olacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, Belediyenin yetki ve görev sınırları içinde 31.12.2021 tarihi itibariyle 4.267 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği ve sadece bu iş yerlerinden işyeri açma izni harcı tahsil edildiği; ancak Mali Hizmetler Müdürlüğünden alınan iş yeri çevre temizlik vergisi aktif mükellef listesinde ise 10.783 aktif işletmenin kayıtlı olduğu; dolayısıyla, toplam 6.516 adet iş yerinin ruhsatsız faaliyet gösterdiği; ayrıca İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığından alınan aktif mükellef verilerinden yola çıkarak Başakşehir ilçesi sınırlarında bulanan Bahçeşehir 1.Kısım Mahallesi özelinde yapılan çalışmada; 694 iş yerinin ruhsatsız faaliyet gösterdiği; yine Belediye tarafından kiraya verilen 30 iş yerinden 9’unun ise işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyette bulunduğu; buna bağlı olarak da İdarenin, işyeri açma ve çalışma ruhsat harcı geliri kaybının olduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından, bulgu konusuna ilişkin olarak Organize Sanayi Bölgesinde bulunan işletmelere ilişkin olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı verme yetkisinin İdareleri uhdesinde olmadığı, yine İlçenin hızla gelişen bir bölgede olması sebebiyle yeni açılan iş yeri sayısının her geçen gün arttğını, buna mukabil sürekli denetim anlayışı ile çalışılarak söz konusu noksanlığın giderilmeye çalışıldığı ifade edilmiştir.

Ancak bulguda yapılan değerlendirmeler Organize Sanayi Bölgesi dışında yer alan iş yerleri ile ilgilidir. Dolayısıyla, İdare tarafından söz konusu eksikliğin giderilmesi amacıyla gerek kendi birimlerinden gerekse de vergi dairesinden temin edeceği veriler ışığında iş yerleri ile ilgili denetim mekanizmasını işlettirmesi uygun olacaktır.

Sonuç olarak, İdarenin yetki ve görev alanındaki işletmelerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatından muaf olanları da dikkate alarak, işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunup

bulunmadığının takibini sağlaması ve buna bağlı olarak da işyeri açma izni harcının zamanında tahsil edilmesi gerekmektedir.