Karar Künyesi
Yıllar itibarıyla zarar eden Belediye şirketlerine, zarar etmelerine rağmen sermaye artırımı yoluyla kaynak aktarımı yapılarak kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasının sağlanmadığı görülmüştür.
24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 8’inci maddesinde; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu, 11’inci maddesinde; üst yöneticilerin, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımının sağlanmasından, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve bu Kanun’da belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden bakana; mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumlu olduğu, 68’inci maddesinde de; dış denetimin kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli olarak kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesi suretiyle de gerçekleştirileceği hüküm altına alınmıştır.
Belediye hesap ve işlemleri üzerinde yapılan incelemede; sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olunan EKDAĞ A.Ş., ANET A.Ş., ANSET A.Ş., ANTEPE A.Ş. ve Antalya Ulaşım A.Ş.’den oluşan beş belediye şirketine yıllar itibariyle zarar etmelerine rağmen sermaye artırımı yoluyla kaynak aktarıldığı görülmüştür. Son beş yıl içerisinde aktarılan sermaye tutarları beş şirket itibariyle aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo 13: Şirketlere Aktarılan Sermaye Tutarlarına İlişkin Bilgiler
Şirketin Adı | ABB’nin Sermaye Payı (%) | Şirket Tarafından Son 5 Yıl İçerisinde Yapılan Sermaye Artırımı (TL) | ABB’nin Son 5 Yılda Katıldığı Sermaye Artırımı (TL) | Şirketlerin 2021 Yılı Zararı (TL ) |
EKDAĞ A.Ş. | 99,46 | 23.000.000,00 | 22.875.800,00 | 966.792,22 |
ANET A.Ş. | 98,45 | 10.000.000,00 | 9.845.000,00 | 993.308,57 |
ANSET A.Ş. | 77,08 | 8.676.500,00 | 6.687.846,20 | 125.766,34 |
ANTEPE A.Ş. | 96,00 | 20.000.000,00 | 19.200.000,00 | - |
ANTALYA ULAŞIM A.Ş. | 95,58 | 114.600.695,00 | 109.535.534,42 | 54.909.692,00 |
TOPLAM | 176.277.195,00 | 168.144.180,62 | 56.995.559,13 |
Ayrıntısı tablodan görüleceği üzere; yüksek oranlarda zarar etmesine rağmen şirketlere son beş yılda toplamda 168.144.180,62 TL sermaye artırımı yoluyla kaynak aktarıldığı görülmektedir.
Belediye cevabında, kamu kaynaklarının etkili ve verimli kullanılması adına, Belediye şirketlerinin faaliyetlerinde daha fazla kamu kaynağına ihtiyaç duyulmayacak şekilde sürdürülebilir kılınması için gerekli tedbirlerin alınacağını ifade edilmiştir.
Yukarıda yer alan açıklamalar ve mevzuat hükümleri doğrultusunda, Belediyeye ait şirketlerde mali disiplinin sağlanması amacıyla gerekli çalışmaların yapılması ve şirket faaliyetlerinin sürdürülebilir hale getirilmesi gerekmektedir.