Belediye tarafından, mücavir alan içinde kalan sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerece ilişkin geçiş hakkı ücretlerine Belediye Gelir Tarifesinde yer verildiği ancak söz konusu gelir kaleminin takip ve tahsilinin yapılmadığı görülmüştür.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye istinaden çıkarılan ve 27.12.2012 tarih ve 28510 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan, Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Yönetmelik’e göre; işletmeciler, elektronik haberleşme hizmeti sunmak için gerekli şebeke ve altyapıyı kurmak, kaldırmak, bakım ve onarım yapmak gibi amaçlarla kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden ve üzerinden geçmeleri için tanınan haklar karşılığında, bu yönetmelikte belirtilen tarifeler esas alınarak geçiş hakkı sağlayıcısına ücret ödeyecektir.

Bu amaçlarla işletmelerle, mülkiyet sahibi ve geçiş hakkı sağlayıcıları arasında anlaşma yapılacağı ve geçiş hakkına ait ücretlerin ödeme şekli, geçiş hakkına ilişkin anlaşmada yer alacağı, yine aynı Yönetmelikte ifade edilmektedir.

Yönetmeliğin “Geçiş Hakkı Ücretleri” başlıklı 9’ncu maddesinde Geçiş hakkı kullanımında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait mülkiyet alanları dışında kalan yerler için GHS tarafından, geçiş hakkını kullanan işletmeciden talep edilen geçiş hakkı ücretinin, Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde belirtilen fiyatları aşamayacağı, tapuda kamu kurum ve kuruluşları adına kayıtlı taşınmazlar için belirtilen ücret üst sınırı hariç olmak üzere, Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde yer alan üst sınırları belirten fiyatların, her mali yılın başında Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) oranında artırılarak tespit edileceği, ilk yıldan sonraki geçiş hakkı ücretlerinin; bir önceki yıl geçiş hakkı ücretine en fazla Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) oranında artırım yapılması suretiyle tespit edileceği hususları belirtilerek geçiş ücretlerine ilişkin ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır.

Aynı Yönetmelikte işletmeci ve geçiş hakkı sağlayıcısının geçiş hakkına ilişkin

anlaşmaları, Yönetmelikte belirlenen ilkeler doğrultusunda serbestçe yapabileceği, geçiş hakkına ait ücretlerin ödeme şeklinin sözleşmede yer alacağı hüküm altına alınmış ve ayrıca 01.01.2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere geçiş hakkı ücretleri tarifesi Yönetmeliğe eklenmiştir.

Yukarıda belirtilen düzenlemeler ve açıklamalar çerçevesinde, belediye tarafından altyapı geçiş hakkı bedellerinin takip ve tahsili işlemleri yapılmamıştır. Oysa ilgili işletmelerden, yönetmelik ekinde belirtilen tarife uyarınca, altyapı geçiş hakkı bedelinin alınması gerekmektedir. Dolayısıyla mahrum kalınan bu gelire yönelik gerekli çalışmaların yapılmaya başlanılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "27.12.2012 tarihli ve 28510 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan, Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik gereği ilimiz mücavir alan sınırları içerisinde telekomünikasyon altyapı kazılarını yapan Türk Telekom A.Ş. ile Belediyemiz aynı yönetmelikte belirlenen ilkeler doğrultusunda anlaşma yapmış ve yapılan bu anlaşma gereği Türk Telekom A.Ş.‘den ek’te sunulan şekilde aynı yönetmelik tarihinden itibaren geçmişte alınmamış olan yatırımların da geçiş hakkı ücretleri tahsil edilmiştir.

Geçiş hakkı ücretlerinin birim fiyatları, belediye tarife komisyonumuzca, aynı yönetmeliğe 01.01.2014tarihinden itibaren geçerli olmak üzere eklenen geçiş hakkı ücret tarifesinin, yönetmelikte belirtildiği gibi her mali yılın başında Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan üretici fiyatları endeksi (ÜFE) oranında arttırılması ile tespit edilmiştir.

Yönetmeliğin yayınlanma tarihinden itibaren belediyemizce alınmamış olan geçiş hakkı ücretleri de Türk Telekom A.Ş.’den tahsil edilmiştir. Geçmiş tarihlerdeki geçiş hakkı ücretlerinin tahsilinde de 2019 yılı geçiş hakkı ücreti tarifesi fiyatları uygulanmış ve ekte sunulmuştur." denilmektedir.

Sonuç olarak İdare tarafından gönderilen cevapta bulgumuza iştirak edilmiş Yönetmelik gereği yapılması gereken tahakkuk işlemlerinin yapıldığı ve tahsilat işlemlerine başlandığı ifade edilmiştir. Bulgu konusu husus önümüdeki denetim dönemlerinde takip edilecektir.