Kanalizasyon ve su tesisleri harcamalarına katılma payı hesaplamasının hatalı yapıldığı ve ilgili gayrimenkullerin tapu dairesine bildirilmediği görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Kanalizasyon harcamalarına katılma payı” başlıklı 87’inci maddesi ve “Su tesisleri harcamalarına katılma payı” başlıklı 88’inci maddelerinde, kanalizasyon tesisi yapılmasından ve su tesisleri yapılmasından yararlanan gayrimenkul sahiplerinden harcamalara katılma paylarının tahakkuk ettirilerek tahsil edilmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Kanun’un “Payların hesaplanması” başlıklı 89’uncu maddesinde harcamalara katılma payları, bir program dâhilinde veya istek üzerine doğrudan doğruya yapılan işlerde, bu hizmetler dolayısıyla yapılan giderlerin tamamı olacağı; yapılacak giderler peşin ödendiği takdirde bu payların ilgililerden yüzde yirmi beş noksanı ile alınacağı ancak bu tür hizmet giderlerinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İller Bankası Anonim Şirketi tarafından tespit edilerek yayımlanan rayiç ve birim fiyatlara göre hesaplanan tutarları aşamayacağı; harcamalara katılma payının bina ve arsalarda vergi değerinin yüzde 2’sini geçemeyeceği belirtilmiştir.

Kanun’un “Payların tahakkuk şekli” başlıklı 90’ıncı maddesinde ise su tesisleri ile kanalizasyon harcamalarına katılma paylarının, hizmetten faydalanma şekillerine göre ilgili gayrimenkul sahipleri arasında ve 89’uncu maddeye göre hesaplanan katılma payları toplamının ilgili gayrimenkullerin vergi değerleri toplamına oranlanarak dağıtılması suretiyle hesaplanıp tahakkuk ettirilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

21.08.1981 tarih ve 17435 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun Harcamalara Katılma Payları ile İlgili Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in “Vergi değeri deyimi” başlıklı 20’nci maddesine göre vergi değerinin, bina ve arsanın 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesine göre tespit edilen bedelini ifade ettiği; “Vergi değerinde değişiklik” başlıklı 21’inci maddesinde ise harcamalara katılma payının hesaplanmasında, gayrimenkulün vergi değerinde tahakkuktan sonra meydana gelen değişikliklerin nazara alınmaması gerektiği belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in “Tapu dairelerinin sorumluluğu” başlıklı 24’üncü maddesinde ise harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin bir listesinin belediyelerce ilgili tapu

dairelerine bildirilmesi gerektiği, söz konusu gayrimenkullerin satış, hibe ve trampaları halinde tapu dairelerinin payın tahsilini sağlamak üzere, belediyeyi haberdar edeceği ve pay ödenmedikçe intikal işleminin yapılmayacağı belirtilmiştir. Büyükşehir belediyelerinde kanalizasyon ve su tesisleri harcamalarına katılma payı, su ve kanalizasyon idareleri tarafından tahakkuk ve tahsil edildiğinden ilgili tapu dairelerine bildirim, su ve kanalizasyon idarelerince yapılmaktadır.

Ancak 12.01.2016 tarih ve 16 sayılı Yatırım Harcamalarına Katılım Payı konulu ASKİ Yönetim Kurulu Kararı’nda;

“(…) 1- a) Abone Türü (Ortak abone, park bahçe, dernek, mesken, inşaat, spor kulübü, siyasi parti, mezarlık, kızılay, konsolosluk, bahçe sulama, engelli, şehit, gazi, ABD lojmanı, resmi ve özel yurtlar, belediyeye bağlı yüzme havuzları, STGM, resmi eğitim kurumları, resmi daireler, sanayi, özel hastane) Olan Yerler

(…)

1- b) Abone Türü (İşyeri, alışveriş merkezleri) Olan Yerler (…)

Yeni Su Aboneliği tesis işlemleri esnasında abonelerden alınacak su ve kanalizasyon tesisleri yatırım harcamalarına katılım payı olarak 2016 yılında yönetim kurulu kararından sonra uygulanmak üzere (1/a) grubunda yer alan abone türleri için 399,31 TL/ad; (1/b) grubunda yer alan abone türleri için ise 9,85 TL/m2 lik bir bedeli karar alınmasının kabulüne (…) karar verildi” ifadesine yer verilmiştir.

Yapılan inceleme neticesinde, harcamalara katılma paylarının hesaplanmasında bu hizmetler dolayısıyla yapılan giderlerin tamamının ilgili gayrimenkullerin vergi değerleri toplamına oranlayarak dağıtımının yapılmadığı; kanalizasyon ve su tesisleri harcamalarına katılma payı alınması gereken gayrimenkul sahiplerinden, bahsi geçen Yönetim Kurulu Kararı uyarınca 1/a grubu abone türleri için ilk abonelik esnasında bir defaya mahsus adet başına 399,31-TL ve 1/b grubu abone türleri için ise taşınmazın, kanalizasyon hattının bulunduğu cephedeki mesafesi ile kanalizasyona uzaklığı ölçülüp çarpıldıktan sonra m2 başına 9,85-TL alındığı; harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin bir listesinin ise İdarece ilgili tapu dairelerine bildirilmediği tespit edilmiştir.

Bu itibarla 12.01.2016 tarih ve 16 sayılı Yönetim Kurulu Kararı’nın, yukarıda bahsi geçen Kanun ve Yönetmelik hükümlerine göre yeniden ele alınması ve harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin bir listesinin İdarece ilgili tapu dairelerine bildirilmesi gerekmektedir.