Mülga 4759 sayılı İller Bankası Kanunu’na göre Kurum, 2011 yılına kadar İller Bankasının sermayesine iştirak etmiş 2005-2011 yıllarında 19.887.076,99-TL sermaye payı yatırmıştır. Söz konusu sermaye paylarının 3.349.863,37 TL’lik kısmı 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına borç kaydı yapılmak suretiyle, 16.537.213,62 TL’lik kısmı ise ödemelerin yapıldığı tarihlerde gider kaydı yapılmak suretiyle muhasebeleştirilmiştir. 26.11.2011 tarih ve 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun ile BUSKİ Bankanın sermayedarları arasından çıkartılmıştır.

Mülga 4759 sayılı İller Bankası Kanunu’nun 1’inci maddesiyle İller Bankası bütün işlemlerinde özel hukuk hükümleriyle bu Kanuna bağlı olmak üzere kurulmuştur. Aynı şekilde, 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun’un 13’üncü maddesine göre Banka, bu Kanunda yer alan hükümler dışında, Bankacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve diğer kanunların ilgili hükümlerine tabidir. Dolayısıyla, 6107 sayılı Kanun ile kurulan İller Bankası Anonim Şirketi de kendi Kanunu ve özel hukuk hükümlerine göre faaliyet göstermektedir.

Mülga 4759 sayılı İller Bankası Kanununun 3’üncü maddesine göre BUSKİ Bankanın sermayedarları arasında yer almış ve 2005-2011 yılları arasında 19.887.076,99-TL sermaye payı olarak yatırmıştır. 6107 Sayılı Kanun ile İller Bankası A.Ş. için yeni bir sermaye yapısı belirlenmiş, BUSKİ bu yapı içerisinde yer almamış, dolayısıyla sermayedarlar arasından

çıkartılmıştır. 6107 sayılı Kanunda sermayedarlar arasından çıkartılan idarelerin sermaye paylarına ilişkin özel bir düzenlemeye yer verilmemiş, bu Kanun’un Geçici 5’inci maddesi ile kaldırılan İller Bankasının tüm hak ve yükümlülüklerinin İller Bankası Anonim Şirketine geçtiği hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, İller Bankasının ve İller Bankası Anonim Şirketinin sırasıyla Mülga 4759 sayılı ve 6107 sayılı Kanunlar ve özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterdiği düşünüldüğünde BUSKİ’nin sermayedarlar arasından çıkartılmasının sonucu olarak 2005-2011 yılları arasında sermaye payı olarak yatırdığı tutarların İller Bankası Anonim Şirketi tarafından BUSKİ’ye iade edilmesi gerekmektedir.

İdare söz konusu durumun sonucu olarak yatırılmış olan sermaye paylarını İller Bankası Anonim Şirketinden talep etmiştir. Ancak, Banka cevabi yazısında söz konusu ödemelerin iade edilmesinin mümkün olmadığını ifade etmiş ve ödemeyi yapmaktan kaçınmıştır. Söz konusu belirsizliğin giderilmesi için İdarenin hukuki süreç başlatmasının uygun olacağı düşünülmektedir. Ayrıca, hukuki süreç sonuçlanıncaya kadar İller Bankasına yatırılmış olan tutarların 140-Kişilerden Alacaklar Hesabında takip edilmesi gerekmektedir.

Bu nedenle, 19.887.076,99-TL’lik tutarın 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 3.349.863,37 TL’lik tutarın 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına alacak ve önceki dönemlerde giderleştirilen tutarın düzeltilmesi amacıyla 16.537.213,62 TL’lik tutarın 600-Gelirler Hesabına alacak kaydının yapılması gerekmektedir.

Yukarıdaki açıklamalara göre, kurum bilançosunda 140-Kişilerden Alacaklar Hesabının bakiyesinin 19.887.076,99 TL düşük, 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı bakiyesinin 3.349.863,37 TL fazla ve 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı bakiyesinin 16.537.213,62 TL düşük gösterilmesine neden olunmuştur.

Kamu idaresi cevabında; Kamu idareei cevabında; ''Konu hakkında İller Bankası Anonim Şirketi ile görüşmeler devam etmekte olup, görüşmelerin sonucuna gore gerekli işlemler ve ilgili muhasebe kayıtları yapılacaktır.'' denilmektedir.

Sonuç olarak İdare, sermaye payı olarak yatırılmış olan tutarın ödenmesi için görüşmelerin devam ettiğini ve gerekli işlemlerin yapılacağını ifade etmektedir. Bu itibarla 2018 yılı içerisinde anılan alacağa ilişkin gerekli muhasebe kayıtlarının yapılmaması nedeniyle, mali tablolarda 140- Kişilerden Alacaklar Hesabı bakiyesi 19.887.076,99 TL eksik, 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı bakiyesi 3.349.863,37 TL fazla ve 590-Dönem

Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı bakiyesi 16.537.213,62 TL eksik gösterilmesine neden olunmuştur.