Yapılan incelemede Belediyenin borç stok tutarının mevzuata uygun hesaplanmaması nedeniyle hatalı tespit edildiği, borçlanmada limit aşımı yapıldığı halde Çevre ve Şehircilik Bakanlığından izin alınmadığı, itfa tablosu ile kesin mizan arasında farklılıklar bulunduğu tespit edilmiştir.


  1. Borç Stok Tutarının Hatalı Tespit Edilmesi

    5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Borçlanma” başlıklı 68'inci maddesi ve bu hükme


    dayanılarak İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan “Borçlanma” konulu 21.02.2005 tarih ve 45201 sayılı Genelge’ye göre;

    1. İller Bankası kredileri ve faizleri,

    2. Banka Kredileri ve faizleri,

    3. Dış krediler ve faizleri,

    4. Hazineye olan borçlar ve faizleri,

    5. Piyasa borçları (bütçe emanetleri),

    6. Vergi ve sosyal güvenlik borçları

    Toplanarak borçlanma limiti tespit edilmelidir.


    Ayrıca 2019 yılı Bütçe Kanunu’nun 13’ncü maddesine göre “3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren altyapı yatırımlarında Cumhurbaşkanınca kabul edilen projeleri için yapılacak borçlanmalar, 5393 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında hesaplanan faiz dâhil borç limitinin hesaplanmasına dâhil edilir. Ancak, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde 50’sinden fazlasına sahip oldukları şirketler tarafından Avrupa Birliği ile katılım öncesi mali iş birliği çerçevesinde desteklenen projelerin finansmanı için yapılan borçlanmalar, çok taraflı yatırım ve kalkınma bankaları ile yabancı devlet kuruluşlarından doğrudan veya İller Bankası Anonim Şirketi aracılığıyla yapılan borçlanmalar ile SUKAP kapsamında yürütülecek işler için İller Bankası Anonim Şirketinden yapılan borçlanmalarda söz konusu borç stoku limitine uyma şartı aranmaz.” hükmü yer almaktadır.

    Yukarıdaki mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, belediyenin finans sektöründen (Ticari bankalar veya İller Bankası gibi) edineceği iç ve dış borçlar yanında faaliyetleri dolayısıyla oluşan piyasa borçları, personel borçları, yapılandırılmış veya yapılandırılmamış vergi ve sosyal güvenlik borçlarının da borç stokuna dâhil edilmesi gerektiği düzenlenmiştir.

    Yapılan incelemede, borç stoku hesaplamasına katılması gereken piyasa borçları, yapılandırılmış veya yapılandırılmamış vergi ve sosyal güvenlik borçları gibi unsurların borç stoku değerlendirmesine alınmadığı tespit edilmiştir.


    Tablo 11: Borç Stok Tutarı Hesabında Dikkate Alınacak Hesap Alanları ve Borç Stok Toplamı


    Hesap Kodu

    Kısa ve Uzun Vadeli

    Hesap Adı

    Açıklama

    2019 Yılı Borç Tutarı


    300-400


    Banka Kredileri Hesapları

    İller Bankası ile ticari bankalara ödenecek borç anaparalarının izlendiği hesaptır.


    114.854.112.91 TL


    303-403


    Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesapları

    Belediyenin bağlı kuruluşları ve şirketleri (su kanalizasyon

    idaresi veya otobüs işletmesi

    gibi) ile Hazine gibi diğer Kamu İdarelerine olan borçlarının izlendiği hesaptır.


    -

    309-409

    Diğer İç Mali Borçlar

    Hesapları

    Diğer mali borçların izlendiği

    hesaptır.

    -

    310-410

    Dış Mali Borçlar

    Hesapları

    Belediyenin dış borçlarının takip

    edildiği hesaptır

    -


    320


    Bütçe Emanetleri Hesabı

    Belediyenin piyasaya olan borçlarının takip edildiği

    hesaptır.


    89.613.394,19 TL


    360

    Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı

    Belediyenin, cari dönemde ödenecek vergi borçları bu hesapta takip edilir.


    4.960.487,24 TL


    361

    Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı

    Belediye tarafından cari dönemde sosyal güvenlik

    kurumuna ödenecek borçlarının takip edildiği hesaptır


    64.280,80 TL


    368-438

    Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler

    Hesapları


    Belediyenin yapılandırılan vergi ve sosyal güvenlik borçlarının takip edildiği hesaptır.


    96.994.024,49 TL


    381-481


    Gider Tahakkukları Hesapları

    Belediyenin tahakkuk eden ancak henüz ödenmemiş olan borç faizlerinin izlendiği

    hesaptır.


    24.630,87 TL

    Toplam



    306.510.930,50 TL


  2. Borçlanma Limit Aşımına Dair İzin Alınmaması

    5393 sayılı Belediye Kanunu’un 68’nci maddesine göre; “Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin, faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarı, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarını aşamaz. Bu miktar büyükşehir belediyeleri için bir buçuk kat olarak uygulanır.”

    …….

    “Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketler, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yılı içinde toplam yüzde onunu


    geçmeyen iç borçlanmayı belediye meclisinin kararı; yüzde onunu geçen iç borçlanma için ise meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının onayı ile yapabilir.”

    Hükümleri yer almaktadır.

    Mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, 2019 yılı için borç limiti 266.837.241,29 TL olan Belediyenin 306.510.930,50 TL borçlanmak suretiyle, borçlanma limitini 39.673.689,21 TL aşmış olduğu ve bunun için Çevre ve Şehircilik Bakanlığından izin almadığı tespit edilmiştir.

    Tablo 12: Borçlanma Limiti Aşan Miktar



    2019 Yılı

    Borç stok toplamı

    306.510.930,50 TL

    Limit

    266.837.241,29 TL

    Fark

    39.673.689,21 TL


  3. İtfa Tablosu ile Kesin Mizan Arasında Farklılıklar Bulunması


    Belediyenin kredi ödemeleri itfa tabloları ve kesin mizan kayıtları arasında farklılıklar bulunmaktadır. Mevcut tabloda 300-400 banka kredileri hesaplarının anapara tutarları ile idareden alınan borç ödemelerinin itfa tabloları karşılaştırılmıştır. 2019 Yılı için iller bankasına itfa tablosunda 47.374.093,24 TL, kesin mizanda ise 98.320.087,87 TL borç görünmektedir. Ticari banka borçları için ise itfa tablosunda 2.456.029,82 TL, kesin mizanda 16.534.025,04 TL görünmektedir. Bu durum bilançoda borçlanılan tutarın yanlış gösterilmesine neden olmakta ve mali tablolara olan güveni azaltmaktadır.


    Tablo 13 : Kesin Mizan ve İtfa Tablosu Karşılaştırması




    2019 Yılı


    İller Bankası Borçları

    İtfa tablosu

    47.374.093,24 TL

    Kesin Mizan

    98.320.087,87 TL

    Fark

    50.945.994,63 TL


    Ticari Banka Borçları

    İtfa tablosu

    2.456.029,82 TL

    Kesin Mizan

    16.534.025,04 TL

    Fark

    14.077.995,22 TL


    5393 sayılı Belediye Kanunu’un 68’nci maddesi uyarınca, borçlanma için belirlenen usûl ve esaslara aykırı olarak borçlanan belediye yetkilileri hakkında, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmeyen durumlarda 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun görevi kötüye kullanmaya ilişkin hükümlerinin uygulanacağı göz önünde bulundurularak, ivedilikle gereken tedbirlerin


    alınması gerektiği düşünülmektedir.


Kararla ilgili sorunuz mu var?