5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinin (e) bendinde belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etme yetki ve görevi belediye başkanına verilmiştir.

Aynı Kanun’un “Belediye Tasarrufundaki Yerler” başlıklı 79’uncu maddesinde ise dinlenme yerleri, meydanlar ve benzeri yerlerin de belediyenin tasarrufunda olduğu belirtilmiştir.

Öte yandan 03.07.2017 tarihli ve 30113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ne göre umumi hizmet alanları Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta öğretim kurumları ile yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri, karakol, pazar yeri, semt spor alanı gibi kamusal hizmete ayrılan alanları ifade eder.

Belediye sınırları dâhilinde bulunan parklar belediyenin mülkiyetinde olan yerler değildir. Bu yerlerin sadece tasarruf yetkisi Kanun ile belediyelere verilmiş olup, söz konusu yerler tapuda belediye adına tescil edilmemiştir

İdare tarafından İstinye mah. 380 ada 42 parsel terki park alanı üzerindeki yapılar bir site yönetimine, Uskumruköy mah. 196 ada 16-17 parsel terki park alanı üzerindeki yapılar da 2 şirkete 2886 sayılı Kanun’un 45’inci maddesine göre ihale ile verilmiştir. Denetim ekibimizin belediye personeli ile yerinde yaptığı tespitlerde; sitenin etrafının duvarlar ile kapatıldığı, giriş ve çıkışların ise özel güvenlik görevlilerinin bulunduğu nizamiye kapısından yapıldığı, site sakinleri haricinde siteye girişe izin verilmediği tespit edilmiştir. Böylece, kiraya verilmiş olan park alanlarının halkın kullanımına kapatıldığı, müşterek ihtiyaçlara cevap vermesi gereken belediye park alanlarının yalnızca site sakinlerine hizmet verdiği görülmüştür.

Yukarıda açıklanan hükümler çerçevesinde; müşterek ihtiyaçların giderilmesi için ayrılan taşınmazların tüm vatandaşların kullanımına açılmasının sağlanması gerektiği düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Bölgemizde yaklaşık 170 adet park bulunmaktadır. Uskumruköy 16 ve 17 parsel terki park alanına ilişkin olarak;

Söz konusu park alanı, halihazır durumda park alanı çevresinde bulunan 8 adet farklı imar adası üzerinde yer alan 273 adet bağımsız birimde yaşayan nüfus tarafından müştereken kullanılmaktadır.

İstinye 380 ada 42 parsel terki park alanı ise, halihazırda bu parkın komşuluğunda yer alan konut adaları tarafından müştereken kullanılmaktadır.

Zaten imar planında yer alan sosyal donatı alanları plan nüfusunun kullanması için planlanırlar. Mevcut nüfusun en yakın sosyal donatı (park) alanından hizmet alması esastır.

Kiraya verilen kısımlar park içinde yer alan işletmeden ibaret olup, parkın yakın çevresinde bulunan nüfusun parka erişimi noktasında bir yasaklama söz konusu olamadığı gibi, parkların kullanımı ile işletme konusu ayrı ayrı değerlendirilmelidir.

Parkların içinde yer alan işletmelerin kiraya verilmesinin, kamunun kullanımına kapatıldığı şeklinde yorumlanması fonksiyon açısından doğru değildir.

Park içinde yer alan işletmeye ilişkin olarak; Planlı alanlar imar yönetmeliğinin 19. Maddesinde

Park alanları: Bu alanlarda encümen kararıyla;1) Açık havuz/süs havuzu, açık spor ve oyun alanı, genel tuvalet, pergola, kameriye, 2) 1000 m2 ve üzeri parklarda ahşap veya hafif yapı malzemelerinden yapılmak, kat adedi 1’i, yüksekliği 4.50 metreyi ve açık alanları dâhil taban alanları toplamda %3’ü, her birinin alanı 15 m2’yi geçmemek kaydıyla çay bahçesi, büfe, muhtarlık, güvenlik kulübesi ile oyun alanlarına en az 10 metre mesafede olmak ve etrafı çit ve benzeri ile kapatılmak koşuluyla trafo, 3) Tabii veya tesviye edilmiş toprak zemin altında kalmak üzere, ağaçlandırma için TSE standartlarında öngörülen yeterli derinlikte toprak örtüsünün sağlanması kaydıyla kapalı otopark, 4)10.000 m2 üzerindeki parklarda, açık alanları dâhil taban alanları, (2) numaralı alt bentte belirtilenler de dâhil toplamda %3’ü geçmemek

üzere muvakkat yapı ölçülerini aşmayan mescit ile trafik güvenliği alınarak kamuya ait 112 acil ambulans istasyonu, yapılabilir. denilmektedir.

Planlı alanlar imar yönetmeliğine göre park içinde yukarıda belirlenen ölçülerde yapılaşmaya izin verilmekte olup, buradan hareketle yapımı daha önceden gerçekleşmiş olan ve teknik olarak da belediyemiz bünyesinde işletme imkanı olmayan yapının ilgili ihale yasaları ve ilgili yönetmelik doğrultusunda çerçevesinde plan gereği site içerisinde kalmış park alanı içindeki tesisisin kiraya verilmesinde bir aykırılık bulunmadığı, Belediyenin hüküm ve tasarrufu altında bulunan park alanının da amacı dışında kullanılmadığı görülmektedir.

Uskumruköyde’ki park alanının etrafının kapatıldığı konusuna ilişkin ise; Uskumruköy Bölgesi Sarıyer’in mücavir alanında kalan kırsal karakteri korunacak gelişme alanı niteliğinde olup, bu alan ilçemizin planlı gelişme alanıdır. Bölgedeki mer-i imar planı koşullarına göre planlanması tamamlanmış bu donatı alanlarında inşai faaliyet sürmekte olup, uygulama görmüş alanlar ile uygulama görmemiş alanlar iç içe geçmiş durumdadır. Henüz bölge (Uskumruköy- Zekeriyaköy) plan bütünü ile yapılaşması tamamlanmadığından yerleşik alan statüsüne kavuşmamış olup gelişme sürecindedir.

Bölgenin kırsal karakterli olması, nüfusun ve trafik sirkülasyonunun düşük olması, bitki örtüsü ve çevre faktörleri de göz önüne alındığında can ve mal güvenliği kaygısı nedeniyle siteler emniyet mensupları ve ilgili mülki amirler ile irtibatlı olarak güvenlik koyma ve çit çekme gibi önlemler alma yoluna gitmektedirler.

İstinye 380 ada 42 parsel terki park alanına ilişkin olarak; söz konusu parselin terki olan kısımda park yapılmış olup, bu parkın komşuluğunda yer alan kadastral parseller henüz imar uygulaması görmediği için 29.07.2003 onay tarihli imar planında park alanı olarak planlanan alan tamamıyla henüz projelendirilmemiştir.

Sonuç olarak yukarıda izah edilen mevzuata göre kiraya verilen işletmelerin yer aldığı park alanlarına erişim konusunda gerekli takip kurumumuz tarafından yapılacaktır.” denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; Uskumruköy 16 ve 17 parsel terki park alanının çevresinde bulunan 8 adet farklı imar adası üzerinde yer alan 273 adet bağımsız birimde yaşayan nüfus tarafından müştereken kullanıldığı, İstinye 380 ada 42 parsel terki park alanının bu parkın komşuluğunda yer alan konut adaları tarafından müştereken kullanıldığı, kiraya verilen kısımların park içinde yer alan işletmeden ibaret olup, parkın yakın

çevresinde bulunan nüfusun parka erişimi noktasında bir yasaklama söz konusu olamadığı gibi, parkların kullanımı ile işletme konusunun ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği;

Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde park alanlarında belirli ölçülerde yapılaşmaya izin verilmekte olup, belediye bünyesinde işletme imkanı olmayan yapıların ilgili mevzuat doğrultusunda site içerisinde kalmış park alanı içindeki tesisisin kiraya verilmesinde bir aykırılık bulunmadığı, Belediyenin tasarrufu altında bulunan park alanının da amacı dışında kullanılmadığı;

Mevzuata göre kiraya verilen işletmelerin yer aldığı park alanlarına erişim konusunda gerekli takibin belediye tarafından yapılacağı;

Belirtilmiştir.

Belediyelerin taşınmazlarını kiraya verme işlerini 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nda yazılı hükümlere göre yürüteceği konusunda tereddüt bulunmamaktadır. Belediyelerin tasarrufunda bulunan ve mahalli müşterek ihtiyaçlara cevap vermesi gereken park alanları ve bu alanların içindeki tesisler amaçları dışında kullanılamayacağı gibi, halkın kullanımına da kapatılamaz. Söz konusu yerler 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre kiraya verilmiş olsa bile halkın kullanımına sunulması kanuni bir gerekliliktir. Bu yerlerin, site yönetimlerince güvenlik bariyerleri koymak ve sitenin etrafı duvarla çevrilerek halkın girişini kısıtlamak suretiyle kullanımının yalnızca site sakinlerine sağlanması kabul edilebilir bir uygulama değildir.

Kaldı ki, idarenin cevabında ayrıca kiraya verilen işletmelerin yer aldığı park alanlarına erişim konusunda gerekli takibin yapılacağı ifade edilmek suretiyle yapılan uygulamanın yanlış olduğu kabul edilmiştir.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.