Karar Künyesi
İdarenin maddi duran varlık grubunda kayıtlı bulunmasına rağmen bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmamış, amortisman ayrılan bazı varlıklar için ise amortismana tabi maddi varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrılmıştır.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 25-Maddi Duran Varlıklar hesap grubuna ilişkin olan “Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 187’nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (ç) bendinde; amortismana tabi varlıkların neler olduğu, bunlara ilişkin uygulanacak amortisman süre, yöntem ve oranlarına ilişkin esas ve usullerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirleneceği, ayrılan amortismanların nasıl muhasebeleştirileceği ve varlıkların amortisman hesaplanmasına esas alınacak değerinin nasıl tespit edileceği düzenlenmiştir.
Maddi duran varlık bedellerinin ekonomik ömrü içerisinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı da aynı Yönetmelik’in 202’nci ve 203’üncü maddelerinde açıklanmıştır.
Amortisman ve tükenme payı ayrılmasına ilişkin usul ve esaslar ile, uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranlarının neler olacağı ise 04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Amortisman ve Tükenme Payları” başlıklı 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nde açıklanmıştır.
Yukarıda açıklanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ile bahsi geçen Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin söz konusu hükümlerine aykırı olarak İdarenin maddi duran varlık grubunda kayıtlı bulunmasına rağmen 2020 yılı sonu itibariyle bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı, amortisman ayrılan bazı varlıklar için ise amortismana tabi
maddi varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür. Aşağıda yer verilen tablolarda bu duruma ilişkin örnekler yer almaktadır.
Tablo 9: Amortisman Ayrılmamış Maddi Varlıklar
Hesap kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) | Fark (TL) |
251.01.20.01 | Meydanlar | 75.909.557,57 | 0,00 | 75.909.557,57 |
251.01.20.02 | Parklar ve Yeşil Alanlar | 72.446.104,04 | 0,00 | 72.446.104,04 |
252.01.01.04.02 | Bakımevi ve Huzurevleri | 12.261.047.70 | 0,00 | 12.261.047.70 |
Tablo 10: Kayıtlı Değerinden Fazla Amortisman Ayrılmış Varlıklar
Hesap kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) | Fark (TL) |
251.01.13 | İskeleler | 250.538,51 | 446.515,43 | -195.976,92 |
253.03.04 | Ölçüm, Tartı, Çizim Cihazları ve Aletleri | 403.505,06 | 828.376,00 | -424.870,94 |
255.03.03 | Kafeterya ve Yemekhane Mobilyaları | 67.499,62 | 160.206,18 | -92.706,56 |
255.10.02 | Kontrol ve Güvenlik Sistemleri | 550.875,72 | 1.081.619,83 | -530.744,11 |
Denetim tespitine binaen İdare tarafından, 31.12.2019 tarihi itibariyle amortisman kayıtları ile Duran Varlıklar Amortisman Defteri’nin güncellendiği, bulguda yer verilen örneklerin, bu tarihten önce manuel olarak girilen kayıtlara dayandığı, buna benzer kayıtların düzeltilmesi için çalışmalara başlandığı ifade edilmiştir.
Ancak, İdare tarafından söz konusu düzeltici işlemlerin tamamlanmamış olması, bilançoda 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabını aynı zamanda hatalı amortisman ayrılmasına bağlı olarak faaliyet sonuçları tablosunda amortisman giderleri kadar 630-Giderler Hesabını etkilemektedir.