Karar Künyesi
Şirketin art arda iki hesap dönemi boyunca denetime tabi olma ölçütlerini sağlayıp 2023 hesap döneminde bağımsız denetime tabi olmasına rağmen bağımsız denetiminin yaptırılmadığı görülmüştür.
Türk Ticaret Kanunu’nun 397’nci maddesinin birinci fıkrasında; dördüncü fıkra uyarınca denetime tabi olan anonim şirketlerin ve şirketler topluluğunun finansal tablolarının denetçi tarafından, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yayımlanan uluslararası denetim standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim Standartlarına göre denetleneceği; yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığının da denetim kapsamı içinde olacağı belirtilmiştir. Ayrıca aynı maddenin ikinci fıkrasında; denetime tabi olduğu hâlde, denetlettirilmemiş finansal tabloların ve yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunun düzenlenmemiş hükmünde olacağı, dördüncü fıkrasında ise; 398’inci madde kapsamında denetime tabi olacak şirketlerin Cumhurbaşkanınca belirleneceği belirtilmiştir.
Kararın uygulanmasına yönelik usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar 16/01/2023 tarihli ve 32075 sayılı (1. Mükerrer) Resmî Gazete’de yayımlanmış ve bu Usul ve Esaslar’ın, 1/1/2023 tarihinden itibaren geçerli olduğu belirtilmiştir. Buna göre Usul ve Esaslar’ın “Ölçütler” başlıklı 5. maddesinde; Karara ekli (II) sayılı listede belirtilen şirketlerin denetime tabi olup olmadıklarının, Kararın 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde yer verilen ölçütlerin eşik değerleri dikkate alınmak suretiyle belirleneceği belirtilmiştir.
Yukarıda bahsedilen ve 29 Kasım 2022 tarih ve 32029 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6434 sayılı Cumhurbaşkanı Kararın 3’üncü maddesinin birinci fıkrasında; aşağıda belirtilen şirketlerin, 6102 sayılı Kanun ile 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde bağımsız denetime tabi olduğu, birinci fıkranın (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde ise; Ekli (II) sayılı listede belirtilen şirketler için eşik değerlerin:
Aktif toplamı 60 milyon Türk Lirası,
Yıllık net satış hasılatı 80 milyon Türk Lirası, III-Çalışan sayısı 100 kişi, olması gerektiği belirtilmiştir.
Mezkûr Kararın “Uygulamaya ilişkin esaslar” başlıklı 5’inci maddesinde; yukarıdaki ölçütlerden en az ikisini art arda 2021 ve 2022 hesap dönemlerinde sağlayan şirketlerin 2023 hesap dönemi için 6102 sayılı Kanun ile 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde bağımsız denetime tabi olacağı, ayrıca Kararın 5-1 (b) bendinde ise; 233 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Kapsamında Faaliyet Gösteren Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıkları ile Sermayesinin En Az %50’si Belediyelere Ait Olan Şirketlerin ölçütleri sağladığı durumlarda bağımsız denetime konu edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yapılan incelemede, aşağıdaki tabloda, şirketin mevcut aktif toplamı, yıllık net satış hasılatı ve yıllık ortalama çalışan sayısına ilişkin eşik değerler ve şirketin mevcut verileri karşılaştırılmıştır.
Tablo 9: Değerlendirmeye Esas Eşik Değerler
2021 | 2022 |
Aktif Toplamı | 60 Milyon TL ve üstü | 60 Milyon TL ve üstü |
Yıllık Net Satış Hasılatı | 80 Milyon TL ve üstü | 80 Milyon TL ve üstü |
Yıllık Ortalama Çalışan Sayısı | 100 Kişi ve üstü | 100 Kişi ve üstü |
Hesaplama Sonuçları | ||
2021 | 2022 | |
Aktif Toplamı | 85.826.207,29 TL | 182.480.664,51 TL |
Yıllık Net Satış Hasılatı | 106.135.294,65 TL | 240.554.081,18 TL |
Yıllık Ortalama Çalışan Sayısı | 1382 Kişi | 1544 Kişi |
Yukarıdaki tablodan anlaşılacağı üzere şirket art arda iki hesap dönemi boyunca ölçütleri sağladığından, şirketin 2023 hesap döneminde bağımsız denetime tabi olduğu tespit edilmiştir. Ancak bağımsız denetime konu Şirketin bağımsız denetimine ilişkin herhangi bir işlemin yapılmadığı görülmüştür.
İdare cevabında, bulgu doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılacağını belirtmiştir.
Sonuç olarak, Şirketin mevzuat hükümlerine uygun olarak yükümlülüklerini yerine getirmesi açısından bağımsız denetiminin yaptırılması gerekmektedir.