Karar Künyesi
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin atıf yaptığı Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 25’inci maddesinde de ifade edildiği üzere; maddi duran varlıklar için sonradan yapılan ve o varlığın değerini, kullanım süresini, ürün ve hizmet kalitesini,
sağlanan faydayı artıran veya üretilen mal veya hizmetlerin üretim maliyetini azaltan her türlü maliyet, ilgili maddi duran varlığın kayıtlı değerine ilave edilip amortisman hesaplamasında dikkate alınması gerekmektedir. Bunların dışında maddi duran varlıklar için yapılan her türlü normal bakım ve onarım harcamaları gider olarak kaydedilecektir.
47 sıra no.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin “Amortisman ve Tükenme Payı Süre ve Oranları” başlıklı 6’ncı maddesinde;
“Amortisman ve tükenme payı süresi, duran varlıkların aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için “1” rakamı bu Tebliğ ekinde belirtilen, varlığın yararlanma süresine göre belirlenmiş orana bölünür. (Örnek: 1/0,20 = 5 yıl; 1/0,025 = 40 yıl)
Ancak, maliyet bedeli, 28/12/2006 tarihli ve 2006/11545 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Taşınır Mal Yönetmeliğinin eki listede yer alan dayanıklı taşınırların her biri için 14.000 TL’yi, 13/9/2006 tarihli ve 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelikte yer alan taşınmazlar için 34.000 TL’yi aşmayan duran varlıklar ile tutarına bakılmaksızın Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar hesap gruplarında izlenen varlıklar için amortisman oranı % 100 olarak belirlenmiştir. Diğer bir ifadeyle maliyet bedeli bu tutarlara kadar olan duran varlıklar, hesaplara alındığı yılın sonunda tamamen amorti edilir.
Hesaplarda kayıtlı duran varlıklar için yapılan harcamalardan yukarıda belirtilen limitleri aşanlar değer artırıcı harcama olarak kabul edilir.” denilmektedir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre, duran varlıklar için yapılan harcamalardan belirtilen limitleri aşanlar değer artırıcı harcama olarak kabul edilecektir. Diğer bir ifade ile mezkûr Tebliğ’de belirtilen limitin üzerindeki harcamalar değer arttırıcı harcama olarak kabul edilip varlığın kayıtlı değerine eklenecek ve gider olarak kaydedilmeyecektir.
İdarenin 2018 yılı mali işlemlerinin incelenmesi neticesinde; duran varlıklar için farklı zamanlarda yapılan 12.383.191,27 TL tutarında değer arttırıcı nitelikteki bakım ve onarım giderlerinin Tebliğ’de belirtilen limitin üstünde olmasına rağmen varlığın kayıtlı değerine eklenmediği, söz konusu harcamaların doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.
İdarenin envanterinde kayıtlı taşınmazlar için yapılan değer arttırıcı harcamaların varlığın kayıtlı değerine eklenmemesi nedeniyle mali tablolarda yer alan 251- Yeraltı ve
Yerüstü Düzenleri Hesabı ve 252- Binalar Hesabının 12.383.191,27 TL eksik, 630-Giderler Hesabı ise bu tutar kadar hatalı bilgi içermektedir.
Kamu idaresi cevabında; “47 sıra nolu Muhasebat Genel Müdürlüğü' nün Genel Tebliğinin 6. maddesine istinaden, Belediyemizin envanterinde kayıtları taşınmazlarımız için yapılan değer arttırıcı harcamalar varlığın kayıtlı değerine eklenecek olup, muhasebe kayıtlarının bu yönde tutulması sağlanacaktır.” denilmiştir.
Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; taşınmazlar için yapılan değer artırıcı harcamaların varlığın kayıtlı değerine eklenmesi hususunda çalışmaya başlanılacağı ifade edildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.
Ancak, bulgumuzda belirtilen muhasebe kaydının yılı içinde yapılmaması nedeniyle 2018 yılı mali tablolarındaki 251- Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı ve 252- Binalar Hesabı ve 630-Giderler Hesabının hatalı bilgi içermesine neden olunmuştur.