İstanbul Medeniyet Üniversitesi tarafından Kamu İhale Kanunu’na göre alımı gerçekleştirilen işlerin bir kısmında Kamu İhale mevzuatına ve ihale dokümanında yer verilen hususlara uyulmadığı görülmüş olup bu kapsamda yapılan denetimlerde;

1. İhalelerde Şirket Ortaklarının Yasaklılık Sorgulamasının Yapılmaması

   
   

   İdare tarafından gerçekleştirilen ihalelerin tamamında, sermaye şirketi olan istekliler in ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulamasının yalnızca ihalelere katılan istekli şirket üzerinden yapıldığı görülmüştür.

   26.01.2021 tarih ve 31376 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teyit İşlemleri” başlıklı 30.5.2’nci maddesinde, başvuru veya ihale tarihi itibar iyle tüm aday ve istekliler için, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde

   
   

   kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşme nin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde kalan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacağı ve Kamu İhale Kurumundan teyit ettirileceği,

   Yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları hâlinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacağı ve Kamu İhale Kurumu’ndan teyit ettirileceği,

   hükme bağlanmıştır.

   
   

   Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerinden anlaşılacağı üzere ihaleye katılan istekli eğer sermaye şirketiyse sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayanın, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanma s ı gerekmektedir.

   Kamu İdaresince yapılan ihaleler incelenmiş ve yapılan ihalelerde sermaye şirketi olan isteklilerin mevzuata uygun olmayarak yalnızca şirket üzerinden yasaklılık sorgulamas ının yapıldığı tespit edilmiştir.

   Bu itibarla, söz konusu mevzuata uygun olmayan uygulama ihalelerden yasaklı isteklilerin üzerine ihale bırakılması ve söz konusu isteklilerle sözleşme imzalanması riskler ini beraberinde getireceği için gerekli kontrollerin bundan sonra gerçekleştirilecek olan ihale ler için yapılması gerekmektedir.

2. İnşaat All Risk Sigortalarla İlgili Hata ve Eksikliklerin Bulunması

   
   

   İdarece ihalesi yapılarak gerçekleştirilen yapım işine ait all risk sigortasını n mevzuatında yer alan hükümlere uygun olmadığı görülmüştür.

   2020/15463 İhale Kayıt Numaralı İstanbul Medeniyet Üniversitesi Derslikler Binası (B) Blok İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi Yapım İşine ait İstanbul Medeniyet Üniversite s i ile Yüklenici arasında gerçekleştirilen Sözleşmenin “İşin ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 17’nci maddesinde Yüklenicinin maddede belirtilen risklere karşı Yapım İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hükümler çerçevesinde all risk sigortası yaptırmak zorunda olduğu hükme bağlanmıştır.

   
   

   02.11.2019 tarih ve 30936 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında; yapım işi ile ilgili işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesislerin işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar, sözleşme konusu yapım işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu, yüklenicinin belirtilen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı ihale dokümanında belirtilen şekilde (all risk) sigorta yaptırmak zorunda olduğu,

   İkinci fıkrasında, sigortaya esas alınacak bedellerin, işin kendisi için sözleşme bedeli, her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ve benzeri için ise piyasa rayiçlerine göre hesaplanan bedeller olduğu, ödenen toplam hakediş tahakkuk tutarının (fiyat farkları dahil) poliçedeki sigorta bedelini aşması ve/veya poliçede öngörülen sigorta bitiş tarihinin süre uzatımı veya cezalı çalışma sebebiyle aşılması hallerinde, zeyilname ile sigorta bedelinin artırılması ve/veya sigorta süresinin uzatılmasının zorunlu olduğu,

   Üçüncü fıkrasında, yüklenicinin çeşitli risklere karşı yaptıracağı all risk (inşaat sigorta) poliçesinde tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranının azami % 2, deprem, sel, su baskını, toprak kayması ve terör riskleri için uygulanabilecek koasürans oranının ise azami %20 olacağı,

   Beşinci fıkrasında ise, sigorta primlerinin ödendiğine ve sigorta sözleşmes inin yürürlükte olduğuna dair sigortacıdan alınacak bir belgenin her hak edişin tahakkuka bağlanmasından önce idareye sunulmasının zorunlu olduğu,

   hüküm altına alınmıştır.

   
   

   Yapılan denetimlerde yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı olarak İstanbul Medeniyet Üniversitesi Derslikler Binası (B) Blok İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenle mesi Yapım İşi kapsamında yaptırılan inşaat all risk sigortasında aşağıda sayılan eksiklikle r in bulunduğu tespit edilmiştir;

   • Sözleşme konusu iş kapsamında Yükleniciye sözleşme bedelini aşacak şekilde fiyat farkı ve iş artışı verilmesine rağmen all risk sigorta poliçe bedelinin bu tutarlar kadar artırılmadığı,

   • Sözleşme konusu iş kapsamında Yükleniciye süre uzatımı verilmesine rağmen all risk sigorta poliçe süresinin uzatılmadığı,

     
     

   • Yüklenici tarafından yaptırılan all risk sigortasının tüm riskler için azami % 2 muafiyet uygulanması gerekirken bu tutarın üzerinde muafiyetlerin tanımlandığı,

   • Sigorta primlerinin ödendiğine ve sigorta sözleşmesinin yürürlükte olduğuna dair sigortacıdan alınacak bir belgenin her hak edişin tahakkuka bağlanmasından önce idareye sunulmadığı,

     görülmüştür.

     
     

     Bu itibarla, all risk sigortasının gerek sözleşme hükümlerine gerekse de Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine uygun olarak düzenlenmesinin takip edilmesi gerekmektedir.

3. İhale Üzerinde Bırakılan İsteklinin Sözleşmeye Davet Edilmesinde Mevzuatta Belirtilen Süreye Uyulmaması

   İdare tarafından gerçekleştirilen 2019/41961 ve 2021/441600 ihale kayıt numaralı ihalelerde, ihale üzerinde kalan istekliyle yapılacak sözleşmede davete ilişkin mevzua t ın öngördüğü süreye uyulmadığı görülmüştür.

   22.01.2002 tarih ve 24648 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde, ihale sonucunun, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dâhil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirileceği, ihale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; Kanun'un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamayacağı hüküm altına alınmıştır.

   Mezkûr Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’inci maddesinde, 41’inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hâllerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması için bildirim yapılacağı düzenlenmiştir.

   Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde ihaleye teklif veren tüm isteklilere ihale sonucunun bildirileceği, bildirimden itibaren Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihaleler için 5 gün, diğer hâllerde ise 10 gün geçmedikçe istekliyle sözleşme imzalanamayacağı, bu sürelerin bitiminden ve ön mali kontrol yapılması gereken durumlarda ise ön mali kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde

   
   

   ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme yapılmasına ilişkin davet bildiriminin gönderilme s i gerektiği anlaşılmaktadır.

   İstanbul Medeniyet Üniversitesinin ihale işlem dosyaları incelendiğinde; 2019/41961 ihale kayıt numaralı ihalede, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından 13.02.2019 tarihinde onaylandığı ve aynı gün kesinleşen ihale kararının ihaleye teklif veren tüm isteklilere bildirildiği, ihalenin ön mali kontrole tabi tutulmadığı, dolayısıyla ihale üzerinde kalan istekliye en geç 26.02.2019 tarihinde yapılması gereken sözleşmeye davet bildiriminin 12.03.2019 tarihinde Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden gönderildiği tespit edilmişt ir.

   Bu itibarla, ihale sürecinde görev alan idare personelinin Kanun’un öngördüğü mevzuat hükümlerine uygun işlem tesis etmeleri gerekmektedir.

4. Teknik Şartnamede Talep Edilen Belgelerin İdare Tarafından Takibinin Yapılmaması

   İdare tarafından gerçekleştirilen Öğrenci, Personel ve Misafirler için 13.09.2021 - 31.12.2021 tarihleri arası Malzeme Dâhil Yerinde Yemek Üretim, Dağıtım ve Servis Hizmet i Alımı işine ait teknik şartnamede talep edilen belgelerin takibinin yapılmadığı tespit edilmişt ir.

   Söz konusu iş kapsamında yayımlanan Teknik Şartname'nin “Personel sayıları” başlıklı 11’inci maddesinde, üretim mutfağı ve yemekhanelerde çalışacak personelin nitelik olarak proje müdürünün lisans mezunu, gıda mühendisinin gıda mühendisi lisans mezunu, aşçıbaşının alanı ile ilgili ön lisans veya lisans mezunu veya MEB onaylı ustalık belgesi, aşçı ve aşçı yardımcısının alanı ile ilgili lise mezunu veya MEB onaylı ustalık veya kalfalık belgesine sahip olması gerektiği,

   Teknik Şartname'nin 12’nci maddesinde, yemekhanede çalışacak personelin portör kontrollerinin Yüklenici tarafından işe başlanılmadan önce yapılacağı ve hekim tarafından onaylanan portör sonuçlarının İdareye teslim edileceği,

   Mezkûr Şartname'nin “Portör muayeneleri” başlıklı 127’nci maddesinde, çalıştırılac ak personelin işe başlatılmadan bir gün önce mali haklarını da içeren işçi işveren sözleşmes inin bir örneğini, nüfus cüzdan suretini, yerleşim belgesi, sabıkası olmadığına dair belgeyi, banka IBAN numarasını, SGK işe giriş bildirgesini, şartname gereğince İdarece istenilen sertifika ve belgelerini, aile durum bildirgesini, sağlık raporunu ve tahlil sonuçlarını İdareye teslim edileceği,

   
   

   Teknik Şartname'nin 64’üncü maddesinde ise, yemekhaneler ve üretim mutfağını n düzenli olarak ayda bir ilaçlanacağı ve ilaçlama işleminin Yüklenici tarafından karşılanaca ğı bunun için ek bir ücret İdareden talep edilmeyeceği,

   Hüküm altına alınmıştır.

   
   

   Yukarıda yer verilen Teknik Şartname hükümleri dikkate alınarak yapılan denetimle rde aşağıda sayılan eksiklikler tespit edilmiştir.

   • Çalıştırılan personelin niteliklerini ifade eden belgelerin İdareye sunulmadığı,

   • Çalıştırılan personelin portör muayenelerinin yapıldığına dair raporların İdareye sunulmadığı,

   • Çalıştırılan personelin mali haklarını da içeren işçi işveren sözleşmesinin bir örneğinin, nüfus cüzdan suretlerinin, yerleşim belgesinin, sabıkası olmadığına dair belgenin, banka IBAN numaralarının ve SGK işe giriş bildirgelerinin İdareye sunulmadığı,

   • Yemekhaneler ve üretim mutfağının düzenli olarak ayda bir ilaçlanaca ğı öngörülmesine rağmen ilaçlamaya dair herhangi bir resmi kanıtın bulunmadığı,

     tespit edilmiştir.

     
     

     Bu itibarla, ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamede İdare tarafından öngörülen ve istenilen bilgi ve belgelerin takibinin yapılması gerekmektedir.

5. Yapım İşinde Yüklenici Tarafından Çalıştırılacak Teknik Personelin Sözleşmeye Göre İstenen Nitelikleri Taşımaması

İdarece gerçekleştirilen 2020/15463 ihale kayıt numaralı yapım işinde, yüklenic i tarafından işyerinde bulundurulacak teknik personelin sözleşmede belirtilen nitelik le r i taşımadığı görülmüştür.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Ek-8’de yer alan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar” başlıklı 19’uncu maddesinde, Yüklenici, sözleşmesine göre işyerinde bulundurulması istenen teknik personelin isimleri ile belgelerini (diploma, meslek odası kayıt belgesi, noterden alınan taahhütname) Teknik Personel Bildirimi ile birlikte yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren on gün içerisinde İdareye sunmak zorunda olduğu, İdare bu personel hakkında gerekli incelemeyi yaptıktan sonra kabul edip etmediğini on gün içinde Yükleniciye bildireceği, İdare tarafından bu süre içerisinde herhangi bir bildirim yapılmadığı takdirde Teknik Personel Bildiri'mindeki teknik personelin

kabul edilmiş sayılacağı, teknik personelin işten ayrılması hallerinde, söz konusu teknik personel yerine yeni bir teknik personel bildirilmesi için Yükleniciye on gün süre verilece ği, Yüklenicinin bu süre içerisinde yeni teknik personele ait bilgi ve belgelerden herhangi birini idareye sunmaması halinde, verilen sürenin bitiminden sonra başlamak üzere usulüne uygun olarak bildirilmeyen her bir teknik personel için sözleşmesinde öngörülen günlük cezaların uygulanacağına ilişkin hükümler düzenlenmiştir.

İdare ile Yüklenici arasında imza edilen Tip Sözleşme’nin “Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması” başlıklı 23’üncü maddesinde, Yüklenicinin iş programına göre bir şantiye şefi (En az 10 yıl deneyimli, İnşaat Mühendisi) ve beş saha mühendisini (En az 5 yıl deneyimli) iş yerinde bulundurmak zorunda olduğu, belirtilen teknik personeli idareye süresinde bildirmediği veya iş programına göre bulundurmadığı takdirde günlük ceza uygulanacağı, Teknik personelin idareye bildirilmesi ve iş yerinde bulundurulmasıyla ilgil i hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nde yer alan hükümlerin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, yüklenic inin sözleşmeye göre işyerinde bulundurulması istenen teknik personelin isimlerini, diplomalar ını, meslek odası kayıt belgeleri ve noterden alınan taahhütnamelere ilişkin belgelerini idareye sunmak zorunda olduğu, teknik personelde herhangi bir sebeple değişiklik olduğu takdirde aynı şekilde yeni teknik personele ait bilgi ve belgelerinde idareye sunulacağı, ayrıca yüklenic i tarafından idareye bildirilen teknik personelin sözleşmede belirtilen nitelikleri taşıması gerektiği anlaşılmaktadır.

Yüklenici tarafından iş programına göre işyerinde bulundurulacak teknik personele ilişkin idareye yapılan bildirimler incelendiğinde, söz konusu teknik personelin bazılar ının sözleşmede belirtilen niteliklere sahip olmadığı (deneyim şartı ve güncelliği bulunma yan kullanım süresi geçmiş meslek odası kayıt belgeleri) görülmüştür. Dolayısıyla yüklenici teknik personel olarak sözleşmede belirtilen niteliklere sahip olmayan kişileri istihdam etmektedir.

Bu itibarla, yüklenici tarafından bildirilen teknik personelin sözleşmede belirtile n niteliklere sahip olup olmadığının idare tarafından kontrol edilmesi, sözleşmede belirt ile n niteliklere haiz olmadığı anlaşılan ilgili teknik personelin kabul edilmemesi gerekmektedir.

Kamu İdaresince, bulgunun A, B, C, D ve E bölümlerinde tespit edilen hususlara ilişk in gerekli düzeltici işlemlerin yapıldığı; ayrıca bulguda yer verilen benzer hata ve eksiklik lere ilişkin önleyici tedbirlerin alınacağı ifade edilmiştir.