Belediyenin 2007, 2008, 2009 ve 2015 yılı hesap ve işlemlerinin Sayıştay tarafından yargılanması sonucu tazmin hükmolunan ve 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına kaydedilen kurum alacaklarının sorumlularından tahsil edilmediği ve bu alacaklara ilişkin kanuni faiz tahakkuklarının yapılmadığı görülmüştür.

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun “İlamların infazı” başlıklı 53’üncü maddesine göre, Sayıştay ilamları kesinleştikten sonra doksan gün içerisinde yerine getirilir. İlam hükümlerinin yerine getirilmesinden, ilamların gönderildiği kamu idarelerinin üst yöneticileri sorumludur. İlamlarda gösterilen tazmin miktarı hüküm tarihinden itibaren kanuni faize tabi tutularak, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre tahsil olunur.

3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un “Kanuni faiz” başlıklı 1’inci maddesinde, Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’na göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödemenin %12 oranı üzerinden yapılacağı; Cumhurbaşkanının, bu oranı aylık olarak belirlemeye, %10’una kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkili olduğu düzenlenmiştir.

Belirtilen Kanun maddesi kapsamında %12 olarak belirlenen faiz oranı, 19.12.2005 tarihli ve 2005/9831 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yıllık %9’a indirilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına ilişkin olarak “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 111’inci maddesinde, bütçe giderleri hesabına borç kaydı suretiyle ödenerek gerek yılı içinde, gerek yılı geçtikten sonra belgeler ve kayıtlar üzerinde yapılan incelemeler sonunda, fazla veya yersiz ödendiğinin anlaşılması üzerine Sayıştay ve mahkeme ilamları ile borç hükmolunan alacaklar ile alacağa ait faizin bu hesapta izleneceği belirtilmiştir. Ayrıca Sayıştay ve mahkeme ilamları ile tazmin hükmolunan alacaklara ait ilamda faizin başlangıcı hakkında hüküm varsa belirtilen tarihten, aksi takdirde karar tarihinden itibaren faize tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır.

Mezkur Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 112’nci maddesine göre ise, Sayıştay ve mahkemelerce tazmin hükmedilenler ile zamanaşımına uğratılan alacaklardan dolayı Sayıştay tarafından sorumluları adına tazmin hükmedilen tutarların 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 600 Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Diğer taraftan, bu hesapta kayıtlı alacaklar için tahakkuk ettirilen faiz tutarları 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600 Gelirler Hesabına alacak kaydedilmelidir.

Belediyenin geçmiş mali yıllarına ait kesinleşmiş Sayıştay ilamlarının olduğu ve bu ilamlar ile tazmin hükmolunan alacak tutarlarının sorumlularından henüz tahsil edilmediği görülmüştür. Aynı zamanda, söz konusu alacaklara yönelik herhangi bir faiz tahakkuku da yapılmamış olup 140 Kişilerden Alacaklar Hesabının bu tutar kadar eksik olduğu tespit edilmiştir.

Sayıştay dairelerince yapılan hesap yargılaması sonucunda Belediyeye tebliğ edilen Sayıştay İlamlarının detayları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Tablo 9: Kesinleşen Sayıştay İlamları İle Tazminine Hükmedilen Kamu Zararı Tutarları

Yukarıdaki tabloda gösterildiği üzere 2007 yılına ait ilam 19.07.2011 tarihinde, 2008 yılına ait ilam 09.12.2014 tarihinde, 2009 yılına ait ilam 01.04.2014 tarihinde ve 2015 yılına ait ilam ise 19.01.2017 tarihinde Sayıştay Temyiz Kurulu kararları ile kesinleşmiştir. Buna rağmen ayrıntısı tabloda gösterilen toplam 132.341,96 TL’lik kesinleşmiş ilam hükmü halen sorumlularından tahsil edilmemiştir. Ayrıca tahsil edilmeyen tazmin tutarlarına ilişkin 2020 mali yılı sonuna kadar işlemiş olan 127.636,57 TL tutarındaki kanuni faizin de tahakkuk kayıtları yapılmamıştır.

Kesinleşmiş Sayıştay ilamlarının yasal süresi içerisinde infazının sağlanması üst yöneticinin görev ve sorumluluğunda olup, üzerinden uzun süre geçmiş olmasına rağmen henüz

tazmini sağlanmamış olan kamu zararı tutarlarının kanuni faizleri birlikte takip ve tahsilinin sağlanması gerekmektedir.