Yevmiye defterinde yer alan muhasebe kayıtlarından bir kısmının, geriye dönük herhangi bir düzeltme kaydı yapılmadan değiştirildiği görülmüştür.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin ‘Kayıt düzeni ve kayıt düzeltmesi’ başlıklı 18’ inci maddesinde; muhasebe işlemlerinin gerçekleşme sırasına göre düzenli bir şekilde hesap dönemi başında birden başlamak üzere hesap döneminin sonuna kadar numaralandırarak kaydedileceği belirtilmiştir. Ayrıca Muhasebe kayıtları ancak yeni bir muhasebe kaydı ile düzeltileceği ve muhasebe belgesinde düzeltme işleminin gerekçesine yer verileceği hüküm altına alınmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Kullanılacak defterler ve kayıt düzeni” başlıklı 44’üncü Maddesinde; yevmiye defteri; kayda geçirilmesi gereken işlemlerin yevmiye tarih ve numarasıyla ve maddeler halinde düzenli olarak yazıldığı müteselsil sıra

numaralı defter olarak tanımlanmış ve yevmiye defterine açılış kaydı yapıldıktan sonra, günlük işlemlerin muhasebeleştirme belgelerine dayanılarak kaydedileceği belirtilmiştir.

Dolayısıyla yukarıda yer alan mevzuat hükümleri doğrultusunda muhasebe kayıtlarında yapılacak bir değişikliğin ancak yeni bir muhasebe kaydıyla yapılması gerekmektedir.

İdarenin farklı zamanlarda Kurumumuza gönderdiği yevmiye defterlerinin kıyaslanması neticesinde; aşağıda yer verilen tablolarda gösterildiği üzere muhasebe kayıtlarında, yeni bir muhasebe kaydı yapılmaksızın pek çok kez değişiklik yapıldığı görülmüştür. Birinci tablo genel itibariyle; ödeme emri belgesi üzerindeki bilgilerden en az birinde yapılan (yevmiye açıklamalarının, banka hesap numaralarının, ilgili kişilerin banka ve kimlik numaralarının değiştirilmesi vb.) değişiklik sayısını, ikinci tablo ise; temel muhasebe alanlarında yapılan (yevmiye tarihi, hesap kodu, ekonomik kodlar, borç ve alacak tutarlarındaki değişiklik) değişiklik sayısını göstermektedir.

Tablo 12: Muhasebe Kayıtlarında Yapılan Değişiklik Sayılarına İlişkin Tablo

Tablo 13: Temel Muhasebe Alanlarında Yapılan Değişiklik Sayılarına İlişkin Tablo

Kamu idaresi cevabında, düzeltmelerin genellikle eksik ve hatalı bilgi girişlerinin düzeltilmesinden kaynaklandığı muhasebe kaydına etkisinin olmadığı yeni bir yevmiye kaydını gerektirmeyen işlemler olduğu yevmiye tarihi, hesap kodu, ekonomik kodlar, borç ve alacak tutarlarındaki değişikliklere ilişkin incelemelerin yapılmış olup tekrarının olmaması konusunda gereken tedbirlerin alınacağı ve hatalı bir yevmiyenin düzeltme işleminin başka bir muhasebe kaydıyla yapılmasının sağlanacağı ifade edilmektedir.

Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümleri ve değerlendirmeler çerçevesinde, mevcut durumun İdare açısından hem risk oluşturabileceği hem de mali tabloların doğruluğu ve güvenilirliğini etkileyebileceği, bu türden işlemlerden kaçınmak için gerekli önlemlerin

alınarak, yevmiye kayıtlarının muhasebe ilkelerine uygun olarak yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.