A-Kurumun Borç Stokunun Kanunda Belirtilen Sınırı Aşması

Kurumun borç stokunun 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda belirtilen sınırın üzerinde olduğu anlaşılmıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 68’inci maddesiyle, belediyelerin görev ve hizmetlerinin gerektirdiği giderleri karşılamak amacıyla borçlanma yapabileceği ve tahvil ihraç edebileceği düzenlenerek borçlanmaya ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

Anılan maddenin (d) fıkrasında ise; belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin, faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarının, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarını aşamayacağı düzenlenmiştir.

Belediyenin 2017 yılı kesinleşmiş bütçe geliri olan 94.619.191,01 TL'ye, 484 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde belirlenmiş yeniden değerleme oranı (%14,47) uygulandığında bu tutar 108.310.587,95 TL olmaktadır. Dolayısıyla Altınordu Belediyesi için borç stokunun tavan tutarı 108.310.587,95 TL’dir.

Ancak, yapılan incelemede Kurumun 2018 yılı sonu itibariyle faiz dâhil borç stokunun 176.188.041,56 TL olduğu, dolayısıyla borç stokunun tavan tutarı olan 108.310.587,95 TL’yi aştığı tespit edilmiştir.

B- Kanunun Öngördüğü Limitleri Aşan Borçlanmalar İçin İçişleri Bakanlığından Onay Alınmaması

2018 yılı için belediye meclisi kararıyla borçlanılabilecek azami tutarı aşan ve İçişleri Bakanlığı onayını gerektiren borçlanma için Bakanlıktan onay alınmadığı görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 68’inci maddesiyle, belediyelerin görev ve hizmetlerinin gerektirdiği giderleri karşılamak amacıyla borçlanma yapabileceği ve tahvil ihraç edebileceği düzenlenerek borçlanmaya ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

Anılan maddenin (e) fıkrasında ise; belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yılı içinde toplam yüzde onunu geçmeyen iç borçlanmayı belediye meclisinin kararı ile, yüzde onunu geçen iç borçlanmayı ise meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve İçişleri Bakanlığının onayı ile yapabileceği düzenlenmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yılı içinde yüzde onunu geçen iç borçlanma için ilgili Bakanlıktan onay alınması gerekmektedir.

Belediyenin 2017 yılı kesinleşmiş bütçe geliri olan 94.619.191,01 TL'ye, % 14.47’lik yeniden değerleme oranı uygulandığında bu tutar 108.310.587,95 TL olmaktadır. Yukarıda bahsedilen mevzuat hükmüne göre bu tutarın %10’u olan 10.831.058,80 TL üzeri borçlanmalarda İçişleri Bakanlığı’nın onayının alınması gerekmektedir.

Ancak, 2018 yılı için mevzuata göre belirlenen yasal borçlanma sınırı 10.831.058,80 TL olmasına rağmen 25.000.000,00 TL tutarında borçlanma yapıldığı, bu borçlanma için meclis kararı alındığı ancak İçişleri Bakanlığı’ndan onay alınmadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “Konu İçişleri Bakanlığına İntikal ettirilecektir. Bundan sonra borçlanmalar konusunda gerekli hassasiyet gösterilecektir.” denilmiştir.

Sonuç olarak Kurum tarafından gönderilen cevapta bulguda belirtilen hususa iştirak edilmiştir. Bulgu konusu hatalı uygulamaların devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.