İdarenin “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak üzere Otobüs, Minibüs ve Servis Aracı Kiralama İşi”nde;

• İhale kapsamında kiralama yoluyla personel servis hizmeti ihdası için, yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgelerle Bakanlığa (Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı) başvurularak izin alınmadığı,

• Kiralama suretiyle personel servis hizmetinde kullanılacak araçların yaklaşık maliyetinin tespitinde, ilgili esnaf odasının belirlediği servis ücret tarifelerinin dikkate alınmadığı,

• İşin devamı sırasında sözleşmeye eklenen yeni birim fiyatın iş kalemi artışı olarak değerlendirildiği ve yeni birim fiyat maliyet analizinin yapılmadığı,

Görülmüştür.

1. Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği’nde Sayılan Belgelerle Bakanlığa Başvurularak İzin Alınmaması

   İdarenin “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak üzere Otobüs, Minibüs ve Servis Aracı Kiralama İşi” hizmet alım ihalesi kapsamında kiralama yoluyla personel servis hizmeti ihdası için, yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgelerle Bakanlığa başvurularak izin alınmadığı görülmüştür.

   Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde; “Bu Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarını kapsar.” düzenlemesi,

   Aynı Yönetmelik’in “Personel servis hizmetinin ihdası ve personel servis araçlarının kiralanması” başlıklı 5’inci maddesinin ikinci fıkrasında;

   “Kamu kurum ve kuruluşları, kiralama yoluyla veya kendi öz mal taşıtlarıyla personel servis hizmeti ihdas ve işletebilmeleri için, aşağıda belirtilen bilgi ve belgelerle Bakanlığa başvurarak izin almak zorundadır.

   1. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personelin taşınması hizmetinin, öncelikle belediyelere ait toplu taşıma araçları ve belediyelerce toplu taşıma yapılması konusunda ruhsat, uygunluk ve güzergâh izni verilen gerçek ve tüzel kişilere ait, belediyelerce belirlenen fiyat tarifelerine göre taşıma yapan halk otobüsü, minibüs ve benzeri araçlardan yararlanılarak yerine getirilmesi esastır. Bu hizmet gerek zaman tarifeleri gerekse sahip oldukları kapasiteler bakımından belediyelerce yerine getirilemeyecek ise bu hususu ve gerekçesini belirten ve servis ihdas etmek isteyen kamu kurum ve kuruluşunca ilgili belediyenin taşımacılık konusunda görevli/yetkili biriminden temin edilecek yazı,

   2. Servis ihdasının hangi yerleşim yerleri arasında yapılacağını belirten güzergâh çizelgesi,

   3. Servis hizmetinden yararlanacak personel sayısı, d) Personel servis hizmetiyle ilgili zaman tarifesi,

   1. Kullanılacak servis aracının sayısı, modeli ve koltuk kapasitesi,

   2. Servis ihdasını kiralama yoluyla yapacak kamu kurum ve kuruluşlarından kiralama tercih gerekçesini belirten yazılı mütalaa.”

   Düzenlemeleri yer almaktadır.

   Bu bağlamda, İdarenin kiralama yoluyla personel servis hizmeti ihdası için, Yönetmelik’te belirtilen bilgi ve belgelerle Bakanlığa başvurarak izin alması gerekmektedir.

   Yapılan incelemede, İdare tarafından ihale edilen “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak üzere Otobüs, Minibüs ve Servis Aracı Kiralama İşi” hizmet alım işi kapsamında kiralama yoluyla personel servis hizmeti ihdas edildiği, ancak yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgelerle Bakanlığa başvurularak izin alınmadığı tespit edilmiştir.

   Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından özetle; mevcut işin bitiminden sonra hizmetin devamlılığının sağlamasında bu hususlara dikkat edileceği, gerekli izinlerin alınarak, tarifelere uygun şekilde hazırlıkların yapılması hususunda gerekli hassasiyetin gösterileceği ifade edilmiştir.

   Sonuç olarak, İdarenin kiralama yoluyla personel servis hizmeti ihdas edebilmesi ve işletebilmesi için, yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgelerle Bakanlığa başvurarak izin alması gerekmektedir.

2. Personel Servis Hizmetinde Kullanılacak Araçların Yaklaşık Maliyetinin Tespitinde Esnaf Odasının Belirlediği Ücret Tarifelerinin Dikkate Alınmaması

   İdare tarafından, personel servis hizmetinde kullanılacak araçların yaklaşık maliyetinin tespitinde, ilgili esnaf odasının belirlediği servis ücret tarifelerinin dikkate alınmadığı görülmüştür.

   Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği’nin “Taşımacılar tarafından sağlanan servis hizmetlerinin ücreti” başlıklı 8’inci maddesinde;

   “Personel servis hizmetini kiralama yoluyla temin edecek kamu kurum ve kuruluşları yaklaşık maliyet tespitinde; 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 62 nci maddesine göre ilgili odanın belirlediği ücret tarifelerini de dikkate alırlar.

   5362 sayılı Kanunun 62 nci maddesine göre ilgili esnaf odalarınca belirlenecek personel servis hizmet ücret tarifeleri, içinde bulunulan yılın eylül ayı sonuna kadar ilan olunur.”

   Düzenlemesi yer almaktadır.

   Bu bağlamda, personel servis hizmetini kiralama yoluyla temin edecek idareler servis hizmetinde kullanılacak araçların yaklaşık maliyet tespitinde, ilgili esnaf odasının belirlediği ücret tarifelerini de dikkate alacaklardır.

   Yapılan incelemede, İdare tarafından kiralama yoluyla personel servis hizmeti ihdas edildiği, ancak personel servis hizmetinde kullanılacak araçların yaklaşık maliyetinin tespitinde, ilgili esnaf odasının belirlediği servis ücret tarifelerinin dikkate alınmadığı tespit edilmiştir.

   Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından özetle; yeni hizmet alımının yaklaşık maliyet tespiti yapılırken ilgili esnaf odasının belirlediği ücret tarifelerinin kullanılmasına özellikle hassasiyet gösterileceği ifade edilmiştir.

   Sonuç olarak, personel servis hizmetini kiralama yoluyla temin eden idarenin, servis hizmetinde kullanılacak araçların yaklaşık maliyet tespitinde, ilgili esnaf odasının belirlediği ücret tarifelerini de dikkate alması gerekmektedir.

3. İşin Devamı Sırasında Sözleşmeye Eklenen Yeni Birim Fiyatın İş Kalemi Artışı Olarak Değerlendirilmesi ve Yeni Birim Fiyat Maliyet Analizi Yapılmaması

   İdare tarafından işin devamı sırasında sözleşmeye eklenen yeni birim fiyatın iş kalemi artışı olarak değerlendirildiği ve yeni birim fiyat maliyet analizinin yapılmadığı görülmüştür.

   Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının hazırlanması” başlıklı 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasında; “İdare tarafından ihale ve/veya ön yeterlik dokümanının hazırlanmasında, bu Yönetmelik ekinde yer alan; tip şartnameler, standart formlar, tip sözleşme, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve Kurum tarafından yayımlanan diğer mevzuat esas alınır.” denilmektedir.

   Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki olan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Fiyatı belli olmayan işlerde yeni birim fiyat tespiti” başlıklı 37’nci maddesinde ise;

   “İşin devamı sırasında, yapılması idarece istenen veya 53 üncü maddeye göre sözleşme kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde yer almayan yeni iş kalemlerine ait birim fiyatlar;

   1. Yüklenicinin birim fiyatlarının tespitinde kullanarak teklifinin ekinde idareye verdiği ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler,

   2. İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizler,

   3. Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile personel ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak oluşturulacak analizler,

   4. İdarede ve diğer idarelerde mevcut rayiçler ile yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler,

   5. İdarece kabul edilmek şartıyla ilgisine göre, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca veya meslek odasınca onaylanmış memleket rayiçleri, kullanılarak yukarıdaki öncelik sırasına göre kontrollük ile yüklenici tarafından tespit edilir. Bu hususta düzenlenen yeni fiyat tutanağı idarenin onayına sunulur ve onaydan sonra geçerli olur.

Fiyat tutanağının idarenin onayına sunulduğu tarihten itibaren otuz (30) gün içerisinde taraflar yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma sağlayamazlarsa bu hususta bir anlaşmazlık zaptı düzenlenerek taraflarca imzalanır ve konu sözleşmedeki anlaşmazlıkların çözümüne ilişkin hükümlere göre çözümlenir. Ancak bu süre içinde yüklenici, idare tarafından tespit edilen birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam etmek zorundadır.”

Hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, işin devamı sırasında sözleşmeye fiyatı belli olmayan iş kaleminin eklenmesi gereken durumlarda, yeni birim fiyat tespiti yapılacaktır. Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde ise, yeni birim fiyat tespitine ilişkin düzenlemelere yer verilerek, yeni birim fiyat maliyet analizinin maddede sayılan öncelik sırasına göre yapılacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, İdare tarafından ihale edilen “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak üzere Otobüs, Minibüs ve Servis Aracı Kiralama İşi” hizmet alımında, işin devamı sırasında sözleşmeye, sözleşmede bulunmayan yeni bir iş kalemi eklendiği, ancak sözleşmeye eklenen yeni birim fiyatın iş kalemi artışı olarak değerlendirildiği ve yeni birim fiyat maliyet analizinin yapılmadığı tespit edilmiştir. İdare uygulamasında maliyet analizi yapılmayan yeni birim fiyatlı iş için yükleniciden teklif alınmış ve yüklenicinin teklifi üzerinden yeni iş kalemi ödemesi yapılmıştır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından özetle; bulgu konusu hususla ilgili olarak bundan sonraki süreçte gerekli hassasiyetin gösterileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, işin devamı sırasında sözleşmeye fiyatı belli olmayan iş kaleminin eklenmesi gereken durumlarda, yeni birim fiyat maliyet analizinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 37’nci maddesinde sayılan öncelik sırasına göre yapılması gerekmektedir.