Belediye tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin f fıkrası ile 22’nci maddesinin d fıkrası kapsamında yapılan mal alımlarının toplam tutarının Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan bu Kanun’da belirlenen limiti aştığı görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un pazarlık usulü ile ihale yapılabilen durumları düzenleyen 21’inci

maddesinin f fıkrasında yaklaşık maliyeti belirli tutara kadar olan mal ve hizmet alımlarının pazarlık usulü ile yapılabileceği belirtilmiş, aynı Kanun’un doğrudan temini düzenleyen 22’nci maddesinin d fıkrasında ise büyükşehir belediyesi sınırları içerisindeki idarelerin belirli tutara kadar olan ihtiyaçlarını bu yöntemle yapabileceği hüküm altına alınmıştır.

Yine aynı Kanun’un 62’nci maddesinin ı fıkrasında;

“Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin

%10'unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.” denilmek suretiyle bu kapsamda yapılacak alımlarda belirli bir limitin aşılması halinde Kamu İhale Kurulundan izin şartı getirilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 62-ı maddesine ilişkin açıklamalara yer veren 21’inci maddesinde ise;

“…

21.1.1. 4734 sayılı Kanuna göre açık ihale usulü ile belli istekliler arasında ihale usulü, temel ihale usulleridir. Ancak temel ihale usullerinden biri ile alım yapılamadığı hallerde diğer usul ve yöntemlerle alım yapılması öngörülmüştür.

…

21.2. 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ve 22 nci maddesinin (d) bendine göre ihtiyaçların temininde kurum ve kuruluşlar, yıllık bütçelerinde belirlenen toplam ödenek miktarını dikkate alacaklardır. Kurum ve kuruluşlar, mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için bütçelerine konan yıllık toplam ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı % 10 oranını hesaplayacaklardır. Burada önemli olan husus, ilgili veya bağlı birimlerin değil kurum veya kuruluşun toplam ödeneklerinin % 10’unun aşılıp aşılmamasıdır.

…” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, idareler tarafından öncelikle 4734 sayılı Kanun’da belirtilen temel ihale usulleri olan açık ihale ve belirli istekliler arasında ihale yöntemine göre alım yapılması ve ancak bu şekilde alım yapılamayan hallerde diğer yöntemlerin kullanılabilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca Kanun’un 62’nci maddesinde belirtilen sınırın mal, hizmet ve yapım işleri için ayrı ayrı hesaplanmasının

gerektiği tebliğ hükümlerinden anlaşılmaktadır.

Tablo 11: Belediyenin Mal Alımlarına İlişkin Ödenekleri İle 4734/21-F ve 4734/22-D Kapsamında Gerçekleştirilen Harcama Tutarları

Tabloda verilen bilgiler doğrultusunda Belediyenin 2018 yılında mal alımları için 4734 sayılı Kanun’un 21-f ve 22-d hükümleri kapsamında yaptığı harcamaların toplam tutarının bu işler için bütçesine konulan ödenek tutarının %26,13’üne tekabül ettiği, dolayısıyla bu kapsamda gerçekleştirilen harcama tutarının aynı Kanun’un 62-ı hükmünde belirtilen limiti %161,3 oranında aştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak Belediye tarafından Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan ilgili mevzuatta belirtilen limitlerin aşılmasının mevzuata aykırı olduğu düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “2019 yılı bütçe uygulamasında bu hususa dikkat edilecek ve mevzuat hükmü yerine getirilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından bulguda belirtilen görüşler doğrultusunda işlem tesis edileceği ifade edildiğinden, bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.