İdarenin İmar planlarında bina yüksekliklerinin serbest olarak belirlenemeyeceği kuralı gereğince, kat yüksekliği serbest olarak bırakılmış eski imar planları hakkında yapılması gereken çalışmaların zamanında tamamlamadığı görülmüştür.

3194 sayılı İmar Kanununun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8’inci maddesinde 7221 sayılı Kanun ile değişiklik yapılmış ve “bina yüksekliklerinin serbest olarak belirlenemeyeceği” hükmü getirilmiştir.

Bu değişiklik imar planlarında serbest olarak belirlenmiş bina yüksekliklerinin belirli olması ve vatandaşlar arasındaki mağduriyetin önlenmesi olarak gerekçelendirilmiştir.

Vatandaşların mağdur edilmemesi ve işlemlerin ivedilikle sonuçlandırılması amacıyla ilgili idarelere bir geçiş süresi verilmiş ve kat yüksekliklerinin serbest olarak bırakıldığı planların kat yüksekliklerinin belirlenmesine ilişkin plan değişikliklerini ve revizyonlarını meclis kararı ile 1/7/2021 tarihine kadar yapmakla yükümlü oldukları belirtilmiştir.

Kanundaki bu düzenlemelere göre;

-Bina yükseklikleri serbest olarak belirlenmiş alanlarda plan değişikliği ve revizyonu yapılıncaya kadar yapı ruhsatı düzenlenemeyecektir.

Belirlenen süre içerisinde söz konusu alanlarda yer alan parsellere ilişkin yapı ruhsatı başvurusu olduğunda alana yönelik plan değişiklikleri ve revizyonlarının süre sonu beklenmeden öncelikli olarak yapılması gerekmektedir.

Anlaşıldığı üzere Belediye sorumluluk alanında parsel veya alan bazında olsun 1/7/2021 tarihine kadar bina yükseklikleri belirlenmeden serbest olarak bırakılmış imar planı kalmamalıdır.

Yapılan incelemelerde, Çankaya Belediyesince söz konusu tarihe kadar tamamlanması gereken imar planı değişikliklerinin yapılmadığı ve bina yükseklikleri serbest olarak bırakılmış imar planları ile ilişkili uygulama planları gündeme geldikçe peyderpey ve herhangi bir plan ve programa tabi olmaksızın kat yükseklikleri belirlenmeye devam edildiği görülmektedir.

İdare cevabında, “2020 yılının ikinci çeyreği ile beraber “yençok:serbest” yapılaşma koşullu alanlara ilişkin bölgeleme çalışmalarına başlanılmış, mevzuat hükümlerine uygun olarak çevredeki mevcut teşekküller yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi detayında incelenerek ayrıca siluet de dikkate alınarak yükseklikler belirlenmiştir. Mevcut durumda 17 adet bölgelemede 22 ayrı Meclis Kararıyla yaklaşık 3093ha alanda yükseklik çalışması tamamlanmıştır. Bölgeleme çalışmalarına dahil edilemeyen, yüksekliği belirli alanlar içerisinde dağınık halde bulunan parsellere ilişkin ise Müdürlüğümüzce çalışmalar sürdürülmekte olup Müdürlüğümüz iş takvimi içerisinde mevzuatın hükmettiği çerçevede çalışmalar en kısa sürede tamamlanacaktır.” demektedir.

Bu itibarla, söz konusu uygulama “bina yüksekliklerinin serbest olarak belirlenemeyeceği” kuralına aykırılık teşkil etmekte ve gerekli çalışmaların bir eylem planı dahilinde ivedilikle tamamlanması ve mevcut uygulamanın sürdürülmesine bağlı olarak gerek vatandaşlar gerekse idare aleyhine gelişebilecek olumsuzluklara mahal verilmemesi gerekmektedir.