Kars Belediyesi ile Türk Yerel Hizmet-Sen arasında akdedilen ve 01.01.2019-

31.12.2019 dönemini kapsayan sosyal denge ödenmesine ilişkin sözleşmeye toplu sözleşmenin konusu olmayan ve 4688 sayılı Kanun’a aykırılık oluşturan hükümlerin konulduğu görülmüştür.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun “Mahalli İdarelerde Sözleşme İmzalanması” başlıklı 32'nci maddesinin birinci fıkrasında; “27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu Kanunun uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamaz.” denilmektedir.

Bu düzenlemeye göre imzalanacak toplu sözleşme sosyal denge tazminatı ödenmesi ile ilgili olmalıdır. Ancak Belediye ile Türk Yerel Hizmet-Sen arasında imzalanan sözleşmenin aşağıda yer verilen hükümlerinin sosyal denge tazminatı ödenmesiyle ilgisi bulunmamakta olup söz konusu hükümler aşağıdadır:

“Madde 5- Taraflar uyuşmazlıkları aralarında görüşerek çözüme çaba gözetirler. Karşı tarafın bu amaçla yapılacak toplantıya katılması zorunludur. Çağrıda bulunan taraf görüşülmesini istediği konuları ve toplantı tarihinin en az beş gün önceden karşı tarafa bildirir. Taraflar arasında anlaşma sağlanamazsa Belediye Başkanlığı ve sendika uyuşmazlık konularını görüşmek üzere on gün içerisinde bir araya gelir. Yasal düzenlemeyle konulan esaslar aynen geçerlidir.

Madde 13- İşveren bu Memur Destekleme sözleşmesine aykırı olmamak üzere işin tanzimi, işyerinin sevk ve idaresi ile ilgili kararlar almaya yetkilidir. İşveren, İşyerinde iş güvenliği ve çalışanların sağlığı açısından gereken her türlü önlemi eksiksiz olarak almakla, çalışanların tüm haklarını zamanında ve noksansız olarak yerine getirmekle, sendikal çalışmalar konusunda çalışanlara, sendikaya ve sendikayı temsil yetkisine sahip kişilere her türlü kolaylığı sağlamakla, İşveren temsilcileri, kendi iş birimlerine bildirilen, iş güvenliği ve çalışanları ilgilendiren her türlü bildirge, servis notu ve talimatlar hakkında çalışanlara bilgi

vermekle çalışanların görevlerini yaparken özel ve tüzel üçüncü kişilere zarar vermeleri ve zarar görmeleri hallerinde lehte ve aleyhte açılacak davalarda hukuki destek sağlamaya yükümlüdür.

Madde 14- Sendika üyelerinin Memur Destekleme Sözleşmesine uymayan davranışlarını benimsemez gerekli önlemleri alır.

Bütün yönetici ve Temsilcileriyle, disiplinsizlik ve düzensizlikleri önlemek için her türlü çabayı üretir.

Çalışma barışını korur, çıkacak anlaşmazlıkları görüşmeler yoluyla çözmeye çalışır.

Sendika kendilerine ait olan ilan panosunda Sendika tarafından ilan edilecek yazı, afiş ve materyallerden sorumludur.

Madde 16- İşveren gerekli gördüğü hallerde çalışanları hafta sonu ve tatil günleri göreve çağırabilir.

Madde 17- “İşveren, Memur Destekleme Sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinde çalışan sendika üyesi olan veya sendika üyesi olmayanlara, bu sözleşmeye aykırı olmayan, yasal mevzuat dışında farklı bir hak ve çıkar sağlayan bu sözleşmeden farklı hak ve çıkarlar sağlandığı takdirde, sendika üyesi tüm çalışanlarına bu sözleşmedeki kazanımlara ek olarak aynı hak ve çıkarlar uygulanır.”

Madde 18- İşveren; Spor, Sosyal ve Kültürel amaçlı tesislerden çalışanlarını ücretsiz olarak faydalandırır.

İşveren; maliki bulunduğu işletmelerden (düğün salonu, su abonmanlığı, kültür merkezi ve benzeri yerler) faydalanmak isteyen çalışanlarına % … indirim sağlar.

Madde 19- İşyerinde çalışan, sendika ve ilgili şubenin yönetim, denetim ve onur kurullarında görev alanlarla sendika işyeri temsilcileri, yasal mevzuata uygun sendikal çalışmaları gerekçesi ile cezalandırılamaz. İşyerinde sendikaya üye her yirmi kişiye bir temsilci bulunur.”

Kanun hükmünden açıkça anlaşılacağı üzere; belediye başkanı ile sendika temsilcisi, sadece ödenecek olan sosyal denge tazminat tutarını kanuni sınırlarda tespit etmek üzere yetkilendirilmiştir. Bunun dışında sözleşme hakkını toplu sözleşme gibi düşünmek ve sözleşme metnine yetkilendirilen husus dışında başkaca hükümler koymak yersizdir. Zira 4688 sayılı Kanun'un 32'nci maddesinde mahalli idarelerle imzalanan sözleşmenin Kanun’un uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılamayacağı, açıkça belirtilmiştir.

Sosyal denge tazminatı ödenmesine ilişkin sözleşme, sadece sosyal denge tazminatını belirlemek üzere akdedilmelidir.