Kurum gelirlerine yönelik tahsilat ve takibat işlemlerinin etkin bir şekilde yerine getirilmediği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 8’inci maddesinde, her türlü kamu kaynağının elde edilmesinde görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesi için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorunda oldukları düzenlenmiştir.

Anılan Kanun’un 11’inci maddesinde, üst yöneticilerin, sorumlulukları altındaki

kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesini sağlamaktan, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve kanunlar ile Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden mahallî idarelerde meclislerine karşı sorumlu oldukları ifade edilmiştir.

Yine üst yöneticilerin bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, malî hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getirecekleri belirtilmiştir.

Amasya Belediye Meclisi tarafından kabul edilen Mali Hizmetler Müdürlüğü Görev, Yetki ve Çalışma Yönetmeliği’nin “Müdürlüğün görevleri” başlıklı 4/1-(d) maddesinde; ilgili mevzuatlar çerçevesinde idarenin tüm gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek Müdürlüğün görevleri arasında sayılmış olup,

Aynı Yönetmelik’in 20’nci maddesinde ise Gelir Tahakkuk ve Takip alt biriminin görevleri aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir;

• Gelir, kira ve bilumum alacakların tarh, tahakkuk ve tebliği işlemlerini yapmak.

• Tahakkuku yapılan gelir ve alacakların takip işlemlerini yürütmek.

• Gelir tahakkuk işlemleriyle ilgili yazışmaları yapmak, dokümanları(şartname, sözleşme vb.) hazırlamak, dosyalamak ve arşivlemek.

• Alacakların zamanaşımı süreleri dikkate alınarak zamanaşımı taraması yapmak.

• Özel hukuka(Borçlar Kanunu-İcra ve İflas Kanunu) tabi alacaklarla ilgili olarak borçlu mükellefleri izlemek, alacağın kanunlarında öngörülen süreler içerisinde tahsili için Hukuk İşleri Müdürlüğüyle gerekli yazışmaları süresi içerisinde yapmak.

• 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunu’na tabi alacaklara ilişkin olup süresinde ödeme yapmayan mükelleflere ödeme emri tebliğ işlemlerini yapmak, ödeme emri tebliğine rağmen borcunu ödemeyen ve mal bildiriminde bulunmayan mükellefleri cebren takip ve tahsil işlemleri için icra takip ve satış servisine bildirmek.

• Kiralama işlemleriyle ilgili olarak 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile ilgili tahsil ve tahliye işlemlerinin yapılması amacıyla Hukuk İşleri Müdürlüğüyle gerekli yazışmaları süresi içerisinde yapmak.

Kurum gelirlerinin tahakkuk, tahsilat ve takip süreçlerinin etkinliğinin incelenmesi

maksadıyla olarak 31.12.2022 tarihi itibariyle gecikme faizi dahil 500 TL ve üzeri borcu olan tüm mükelleflerin detaylı listeleri ilgili birimden temin edilmiş olup yapılan incelemelerde,

Kurumun; su ve atıksu, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, ilan ve reklam vergisi, eğlence vergisi, katı atık bedeli, hasar bedeli, para cezası alacakları, kira alacakları, ecrimisil alacakları ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’ndan kaynaklanan diğer alacak kalemlerine ilişkin vadesi geçmiş 16.946.901,13 TL (gecikme faizi dahil) alacağının bulunduğu, söz konusu alacakların takibatına yönelik hiçbir hukuki sürecin başlatılmadığı tespit edilmiştir.

Denetim tespiti sonrasında Kurum tarafından geçmiş dönemlere ait vadesi geçmiş olup, takip işlemleri 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan vergi ve benzeri alacaklarla ilgili olarak zamanaşımı sürelerinin dikkate alınarak takip işlemlerinin yapıldığı, yıl sonlarında zamanaşımı taraması yapılmak suretiyle borçlu mükelleflere ödeme emirlerinin tebliğ edildiği, Borçlar Kanunu ve İcra İflas Kanunu hükümlerine göre takip işlemleri yürütülen su, atıksu ve kira alacaklarına ilişkin olarak takip işlemlerinin belediye avukatı yoluyla tahsilat işlemlerinin zamanaşımı süreleri dikkate alınarak gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.

Oysa ki Amasya Belediyesinde gerçekleştirilen yerinde denetimlerde bulguda bahsi geçen Kuruma ait vadesi geçmiş alacaklara yönelik hukuki takibatın yapılmadığı tarafımızca tespit edilmiş olup Kurum tarafından söz konusu takibatın yapıldığına yönelik hiçbir somut bilgi ve belge tarafımıza sunulamamıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinde; belediyenin hak ve menfaatlerini korumak, gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek belediye başkanının görevleri arasında sayılmıştır.

Bu itibarla; Kurum tarafından gerçekleştirilen ve duraksama imkanı olmayan kamu hizmetlerinin finansmanı için önceki dönemlerde tahakkuk etmiş ve vadesi geçmesine rağmen tahsil edilmemiş Kurum alacaklarından hukuki takibat başlatılmayanlara yönelik yukarıda izah edilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar çerçevesinde özellikle zamanaşımı süreleri de dikkate alınarak tahsilat ve takibat süreçlerinin başlatılması gerekmektedir.