İmar planlarında “Park alanı” olarak belirlenen ve mülkiyeti kamuya ait olan yerlerde tasarruf hakkı belediyelerde bulunmaktadır. 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde park ve yeşil alanlara ilişkin hizmetleri yapmak veya yaptırmanın belediyenin görev ve sorumluluğunda olduğu belirtilmiştir.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde parklar; “Kentte yaşayanların yeşil bitki örtüsü ile dinlenme ihtiyaçları için ayrılan, 19 uncu maddedeki kullanımlara da yer verilebilen alanlar” olarak tanımlanmıştır.

Aynı Yönetmelik’in 19’uncu maddesinde; “…

Park alanları: Bu alanlarda encümen kararıyla;

1. Açık havuz/süs havuzu, açık spor ve oyun alanı, genel tuvalet, pergola, kameriye,

   
   

2. 1000 m2 ve üzeri parklarda ahşap veya hafif yapı malzemelerinden yapılmak, kat adedi 1’i, yüksekliği 4.50 metreyi ve açık alanları dâhil taban alanları toplamda %3’ü, her birinin alanı 15 m2’yi geçmemek kaydıyla çay bahçesi, büfe, muhtarlık, güvenlik kulübesi ile oyun alanlarına en az 10 metre mesafede olmak ve etrafı çit ve benzeri ile kapatılmak koşuluyla trafo,

3. Tabii veya tesviye edilmiş toprak zemin altında kalmak üzere, ağaçlandırma için TSE standartlarında öngörülen yeterli derinlikte toprak örtüsünün sağlanması kaydıyla kapalı otopark,

4. 10.000 m2 üzerindeki parklarda, açık alanları dâhil taban alanları, (2) numaralı alt bentte belirtilenler de dâhil toplamda %3’ü geçmemek üzere muvakkat yapı ölçülerini aşmayan mescit ile trafik güvenliği alınarak kamuya ait 112 acil ambulans istasyonu, yapılabilir.” denilerek, park alanlarında nelerin yapılabileceği sınırlı olarak sayılmıştır.

Yukarıda yer alan hükümlere rağmen İdare tasarrufunda bulunan bazı parklarda herhangi bir ihale olmaksızın bazı dernekler tarafından çeşitli tesisler kurulduğu, tüm halkın kullanımına açık olması gereken park alanlarının bu dernekler tarafından işgal edildiği görülmüştür.

Barbaros Mahallesinde 3363 numaralı adadaki park alanında bir meslek derneği tarafından 20.11.2013 tarihinden itibaren dernek lokali olarak 167,00 m2, lokanta fonksiyonu olarak 130,00 m2’lik alanın işgal edildiği görülmüştür.

Yine aynı park alanı içerisinde bir hemşehri derneği tarafından 22.10.2013 tarihinden itibaren lokal olarak 157,00 m2’lik alanın işgal edildiği tespit edilmiştir.

Aynı şekilde Ferhatpaşa Mahallesinde 4657 ile 4662 numaralı parsellerin kuzeyinde kalan park alanında bir başka hemşehri derneği tarafından 26.05.2014 tarihinden itibaren 600,00 m2’lik alanın işgal edildiği, söz konusu işgalin dernek lokali olarak kullanıldığı görülmüştür.

Bulgu konusu işgale uğrayan bu alanlar uygulama imar planlarında “park alanı” olarak işlevlendirilmiştir. Mevcut durumdaki işgaller imar mevzuatına aykırı olduğu gibi tüm halk tarafından kullanılması öngörülen alanların münhasıran bazı derneklerin kullanımına bırakılması anlamını taşımaktadır ki mer’i mevzuat uyarınca böyle bir uygulamanın kabulü mümkün değildir. Bu nedenle İdare tarafından bu işgallerin sonlandırılıp, tahliyelerin gerçekleştirilmesi park alanlarının işlevine uygun olarak kamunun kullanımına sunulması önem arz etmektedir.

Kamu idaresi cevabında; özetle Barbaros Mahallesi, Lale Sokak, 2363 adada yer alan park önündeki 167 m2’lik ve 157 m2’lik alanların işgal edilerek kullanıldığının tespit edildiği, 2013 yılından itibaren ecrimisil uygulandığı, 2018 yılında 15 gün içinde tahliye edilerek Belediyeye teslim edilmesi için tebliğler yapıldığı, 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun Geçici 16’ncı maddesi kapsamında imar barışına müracaat edildiği ve tahliye işlemi sonuçlanmadığından 2018 yılı için ecrimisil bedeli alındığı,

Ataşehir, Ferhatpaşa Mahallesi, Günbey Sokak-Aynur Sokak, No:6 adresinde bulunan yer için 2014 yılından itibaren ecrimisil uygulandığı,

Söz konusu yerlerin tamamının 5393 sayılı Kanun’un “Hemşehri Hukuku” başlıklı 13’üncü maddesi ile “Belediye Hizmetlerine Gönüllü Katılım” başlıklı 77’nci maddesi kapsamında ilçedeki sivil toplum kuruluşları ile beraber kullanılmak üzere aynı Kanun’un 76’ncı maddesine dayanılarak oluşturulan Ataşehir Kent Konseyine tahsis edileceği, Kent Konseyi Yönetmeliği’nin 16’ncı maddesinde yer alan “Belediyeler Kent Konseylerine bütçelerinden ödenek ayırmak suretiyle ayni ve nakdi yardım yapar ve destek sağlar” hükmünün söz konusu işleme dayanak oluşturduğu, bu hususa ilişkin Belediye Meclis Kararı alındığı belirtilmiştir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında, bulgu konusu olan işgalci konumundaki derneklere tahliye yazısı yazıldığı, bu yerler için imar başvurusunda bulunulduğu belirtildiğinden bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetim dönemlerinde izlenecektir.