Bütçe içinde faaliyet gösteren Antalya Alanya Belediyesi Sosyal ve İktisadi İşletmesinde sadece Sapadere Kanyonu, Mutfak Mirası Kültür Evi, Sandık Emini Kayhanlar Evi ve Ömürlü Kemal Atlı Kültür Evi giriş ücretiyle ilgili gelir ve giderlerinin takip edildiği, belediyenin Damlataş Mağarası, Kızılkule ve Tersane’ye giriş için bilet kesilerek tahsilat yapmış olduğu, ancak bu gelirlerin işletme bünyesinde gösterilmediği tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “İşletme tesisi” başlıklı 71’inci maddesinde, belediyelerin özel gelir ve gideri bulunan hizmetlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının izniyle bütçe içinde işletme kurarak yapabileceği düzenlenmiş olup bu çerçevede kurulacak işletmelere ilişkin usul ve esaslar Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği’nde belirlenmiştir. Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği’nin “Muhasebe yetkilisi” başlıklı 7’nci maddesinde, mahalli idarenin muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe yetkilisinin işletmenin de muhasebe yetkilisi olduğu ve işletmenin hesabının, muhasebe yetkilisi tarafından, mahalli idare kesin hesabına dahil edilerek ilgili mercilere verileceği ifade edilmiştir. Yönetmelik’in “Bütçe işlemleri” başlıklı 8’inci maddesinde; işletme adına ayrılan ödeneklerin, fonksiyonel sınıflandırılmada ekonomik işler ve hizmetler kodunda gösterileceği, işletmenin iktisadi ticari işlerine ilişkin giderler dışında kalan personel giderleri, sosyal güvenlik kurumuna devlet primi giderleri, mal ve hizmet alımı giderleri, sermaye giderleri ile transferlerinin mahalli idare bütçesinden yapılacağı, işletme ödeneğinin iktisadi ve ticari işler için nakit sermaye olarak kullanılacak kısmının ise ekonomik sınıflandırmada borç verme kodunda gösterileceği, bu ödeneğin işletme adına açılmış bir özel hesaba aktarılmak suretiyle kullanılacağı, işletme ödeneğinden kullanılmayan kısmının yıl sonunda iptal edileceği, işletme faaliyetlerinden sağlanan gelir fazlası veya kârın mahalli idare bütçesine gelir kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Antalya Alanya Belediyesi Sosyal ve İktisadi İşletmesinin mali tablolarına göre 2023 yılında Sapadere Kanyonu, Mutfak Mirası Kültür Evi, Sandık Emini Kayhanlar Evi ve Ömürlü Kemal Atlı Kültür Evi işletmelerinden 11.661.526,57 TL, iktisadi işletme bünyesine takip etmediği Damlataş Mağarası, Kızılkule ve Tersaneden ise 13.223.485,24 TL gelir elde ettiği tespit edilmiştir.

Kamu idaresi, bulguya konu yerlerin ticari faaliyetlerinin işletme kapsamına alınması ve işletmenin faaliyetlerinin ilgili mevzuata uygun olarak yürütülmesi hususunda gerekli çalışmalara başlanılacağını bildirmiştir.

Sonuç olarak, bundan böyle işletme faaliyeti yürütülecekse, Damlataş, Kızılkule ve Tersane’nin de ticari faaliyetleri işletme kapsamına alınması ve işletmenin faaliyetlerinin ilgili mevzuata uygun olarak yürütülmesi gerekmektedir.