Karar Künyesi
15 numaralı hesap grubu içinde yer alan stoklar ile 25 numaralı hesap grubu içinde yer alan Maddi Duran Varlıklar hesaplarını ilgilendiren bazı işlemlerin bu hesaplara kaydedilmeksizin doğrudan 630 Giderler Hesabı’na kaydedildiği görülmüştür.
15 Stoklar ve 25 Maddi Duran Varlıklar hesap gruplarıyla ilgili olarak Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 113,114 ve 186, 187’nci maddelerine ve 18.01.2007 tarih ve 26407 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 10’ uncu maddesine göre, daha sonra tüketilmek, kullanılmak ya da satılmak üzere satın alınan malzemeler ile satın alma, yapma veya yaptırma yollarıyla edinilen taşınır ve taşınmazlarla bunların değerini ve/veya kullanım ömrünü artıran mal/malzemeler ve yapılan her türlü gider, ilgisine göre 15 Stoklar ya da 25 Maddi Duran varlıklar hesap grubunda yer alan hesaplara kaydedilerek aktifleştirilmeli ve gerekli olanlar için taşınır işlem fişleri düzenlenmelidir.
Yapılan incelemelerde, alınan mal bedellerinin ilgili oldukları aktif hesaplara kaydedilmediği ve 630 Giderler Hesabı’na kaydedilerek doğrudan giderleştirildiği görülmüştür. Hatalı olduğu düşünülen işlemlerden bazılarına aşağıdaki tabloda örnek olarak yer verilmiştir.
Tablo 9: Hatalı Olarak 630 Giderler Hesabına Kaydedilen İşlemlerden Örnekler
Belge Tarihi | Belge No | Konusu | Fatura Tarihi | KDV Dahil Tutarı (TL) | Kaydedildiği Hesap | Kaydedilmesi Gereken Hesap |
13.04.2021 | 750 | Masa ve Sandalye Alınması | 16.02.2021 | 15.207,48 | 630 | 255 |
21.05.2021 | 999 | Aile Cüzdanı Alımı | 16.000,00 | 630 | 150 | |
24.06.2021 | 1323 | Tekstil Malzemesi Alımı | 15.03.2021 | 21.600,00 | 630 | 150 |
27.08.2021 | 1867 | İçecek Malzemeleri Alımı | 5.08.2021 | 14.850,00 | 630 | 150 |
27.09.2021 | 2158 | Yazılım Lisansı Alımı | 22.03.2021 | 33.270,00 | 630 | 260 |
Yukarıda bazı örnekleri gösterildiği üzere, Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar hesaplarını ilgilendiren işlemlerin bu hesaplara kaydedilmeksizin doğrudan 630 Giderler Hesabı’na kaydedilmesi nedeniyle kurumun maddi duran varlıklarının kayıtlı değerleri olması gerekenden az, 630 Giderler Hesabı ise aynı ölçüde fazla görünmektedir.
Satın alınan mal ve malzemelerin niteliklerine uygun olmayan hesaplara kaydedilmesi, mali tabloların aktif–pasif dengesini etkileyebilmekte ve sonuçta bilanço ile fiili durum arasında uyumsuzluk oluşmasına neden olabilmektedir. Bu tür uyumsuzlukların önüne geçilmesi için yukarıda belirtilen hususlara dikkat edilerek kayıt yapılması gerekmektedir.
Kamu idaresi tarafından hatanın varlığı kabul edilmiş ve 2022 yılı itibarıyla düzeltileceği belirtilmiş olsa da yapılacak işlem 2021 yılı mali tablolarını etkilemeyecektir.
Bu itibarla, 2021 yılı mali tablolarında 150, 255, 260, 630 numaralı hesaplar hatalı olarak yer almaktadır.