Kurumun veznesi tarafından nakit olarak tahsil edilen tutarların 100 Kasa Hesabı ve 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı ile ilişkilendirilmeksizin doğrudan 102 Banka Hesabına

kaydedildiği ve dönem sonunda nakit akış tablosunun hazırlanmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 100 Kasa Hesabının niteliğini düzenleyen 49’uncu maddesinde; bu hesabın, muhasebe birimleri veznelerince kanuni dolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin işlemlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiş ve hesabın işleyişini düzenleyen 51’inci maddesinde; kasaya yatırılan tutarların bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Aynı Yönetmeliğin 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının işleyişini düzenleyen 72’nci maddesinde; kasa varlığından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarların bu hesaba borç, 100 Kasa Hesabına alacak kaydedileceği hükmü ile kasa varlığından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarlardan, bankaya yatırıldığı anlaşılanlar bu hesaba alacak, 102 Banka Hesabına borç kaydedileceği ifade edilmiştir.

Mezkur Yönetmeliğin “Mizan cetveli ve düzenlenecek temel mali tablolar ile diğer mali tablolar” başlıklı 485’inci maddesinde ise kamu idaresinin nakit ve nakit benzeri varlıklarının akışını göstermek üzere hazırlanan nakit akış tablosu temel mali tablolar arasında sayılmıştır.

Yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümleri doğrultusunda, kurum vezneleri tarafından yapılan tahsilatlar önce 100 Kasa Hesabına borç ilgili hesaba alacak; daha sonra banka hesaplarına yatırılmak üzere gönderilen tutarlar 100 Kasa Hesabına alacak 108 Diğer Hazır Değerler Hesabına borç kaydedilerek takip edilmelidir. Gönderilen paraların banka hesap özeti cetveli kontrolü sonrasında banka hesabına geçtiğinin anlaşılması üzerine, 108 Diğer Hazır Değerler Hesabına alacak 102 Banka Hesabına borç kaydedilerek kayıt altına alınmalıdır. Yine kurum tarafından dönem sonlarında nakit akış tablosunun hazırlanması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Kurum veznesi tarafından tahsil edilen paraların doğrudan 102 Banka Hesabına kaydedildiği, 100 Kasa Hesabı ve 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının kullanılmayarak Yönetmelik’te öngörülen şekilde muhasebe kayıtlarının yapılmadığı görülmüştür. Bunun sonucunda da, mezkur Yönetmelik hükmü gereğince düzenlenmek zorunda olan Kasa Defterinin ve temel mali tablolar arasında yer alan nakit akış tablosunun hazırlanamadığı tespit edilmiştir. Bu durum, faaliyetlerden sağlanan nakit akışlarının sağlıklı bir biçimde izlenememesine yol açmaktadır.

Anılan mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar gereğince, nakit tahsilatlara ilişkin muhasebe kayıtlarının Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre yapılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; 25.01.2019 tarihi itibari ile 100 Kasa Hesabının ve 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının kullanılmaya başlandığı belirtilmiş olup Sayıştay Başkanlığının veri kontrol ve aktarım merkezinde yer alan raporlar içerisinde nakit akış tablosu bulunmadığından bilgi girişinin sağlanamadığı, 2018 yılı nakit akış tablosunun Sayıştay sistemine yüklendiği ve bundan sonra istenildiği üzere dönem sonunda verilecek raporlara eklenilerek verileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında 100 Kasa Hesabının ve 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının 2019 yılı itibariyle kullanılmaya başlandığı ve Sayıştay Başkanlığının veri kontrol ve aktarım merkezinde yer alan raporlar içerisinde nakit akış tablosu bulunmadığından bilgi girişinin sağlanamadığı ancak bundan sonraki süreçte nakit akış tablosunun hazırlanacağı ifade edilmiştir.

Sayıştay Başkanlığının veri kontrol ve aktarım sisteminde yer alan raporlar arasında nakit akış tablosu yer almasa da Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinde nakit akış tablosu temel mali tablolar arasında sayılmakta olup mevzuat gereği söz konusu tablonun hazırlanması gerekmektedir. İdarenin tüm nakit ve nakit benzerlerinin giriş ve çıkışlarını içerecek şekilde nakit akış tablosunun hazırlanması, idarenin varlık ve yükümlülüklerindeki değişimin, mali performans ve yapısının, nakit akışlarının tutar ve zamanlamasının gerçeğe uygun, güvenilir ve karşılaştırılabilir olmasına imkan sağlayacaktır.

Sonuç itibariyle, kamu idaresi tarafından 2019 yılından itibaren ilgili hesapların kullanılmaya başlandığı ve nakit akış tablosunun hazırlanacağı ifade edilmiş olsa da 2018 yılı mali tabloları nakit akışlarına ilişkin doğru ve güvenilir bilgi içermemektedir.