Belediyeye ait genel aydınlatma faturalarıyla ilgili incelemenin sağlıklı yapılmadığı ve itiraz edilebilecek durumların varlığının araştırılmadığı ve bunun sonucunda Büyükşehir Belediyesi tarafından ödenmesi gereken elektrik faturalarının ödendiği görülmüştür.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasında 31/12/2025 tarihine kadar, genel aydınlatma kapsamında aydınlatılan yerlerde gerçekleşen aydınlatma giderlerinin Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten ve ilgili belediyelerin genel bütçe vergi gelirleri payından karşılanacağı, belediyelerin genel bütçe vergi gelirleri payından yapılacak kesinti için, büyükşehir belediyeleri ve mücavir alanlardaki belediyeler ile diğer belediyelerde farklı oranların uygulanacağı, bu madde hükmü gereğince alınan 2014/6784

sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla belediyelerin genel bütçe vergi gelirleri payından yapılacak aydınlatma gideri kesintisinin, büyükşehir belediyelerinin sınırları içinde aydınlatma giderlerinin yüzde yirmisi, diğer belediyeler ve mücavir alanlarında yüzde onu olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nin “Genel aydınlatma yükümlülüğü” başlıklı 5’inci maddesinde genel aydınlatma kapsamında dağıtım şirketine devredilecek yerler sayılmıştır.

Genel Aydınlatma Yönetmeliği'ne dayanılarak hazırlanan Genel Aydınlatma Tebliği’nin “Faturaların ve icmallerinin düzenlenmesi” başlıklı 5’inci maddesinde dağıtım şirketlerince, bir aydan az olmamak kaydı ile okuma dönemlerine göre, büyükşehir belediyeleri, büyükşehir ilçe belediyeleri ve diğer belediyeler ile il özel idaresine muhatap düzenlenen genel aydınlatmaya ilişkin faturaların ilgisine göre belediyelerin veya il özel idarelerin onayına sunulacağı, faturaların tebliği tarihinden itibaren bir hafta içinde itiraz edilmeyen faturaların onaylanmış sayılarak onaylı fatura bilgilerinin dağıtım şirketi tarafından TEDAŞ’a iletileceği, “İtiraza konu faturalar” başlıklı 8’inci maddesinde dağıtım şirketi tarafından düzenlenerek ilgisine göre belediyeler ve il özel idarelerinin onayına sunulan faturalardan itiraz konusu olanların yazı ile dağıtım şirketine bildirileceği, dağıtım şirketi; itiraz kapsamında gerekli incelemeyi yaparak, itiraza konu olan faturalardan doğru olanlarını belgeler ile ispat ederek, hatalı olan faturaları ise iptal ederek doğru tutarları yansıtacak şekilde yeniden düzenleyip sonucu 15 gün içerisinde ilgili belediyeye yazı ile bildireceği, “Ödemenin yapılması” başlıklı 10’uncu maddesinde; Bakanlık; TEDAŞ tarafından kendisine iletilen bedelleri esas alarak, yaptığı inceleme ve kontroller sonrası genel aydınlatma kapsamında dağıtım şirketlerine; büyükşehir belediyeleri tarafından ödenmesi gereken tutarları her bir büyükşehir belediyesi için ayrı ayrı her ayın 15’ine kadar Maliye Bakanlığına bildireceği, büyükşehir ilçe belediyeleri, diğer belediyeler ve il özel idareleri tarafından ödenmesi gereken tutarları yasal paylarından kesilmek üzere bankanın kullandığı kod sıralı listeler halinde elektronik ortamda ödenmek üzere İlbank’a bildireceği ifade edilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereği genel aydınlatma kapsamında aydınlatılan yerlerde kullanılan elektrik giderleriyle ilgili belediyenin önemli görevleri bulunmaktadır. Ancak idarece söz konusu genel aydınlatma faturalarında sadece adet itibariyle inceleme yapıldığı başka türlü bir incelemenin yapılmadığı görülmüştür.

Örneğin; 4000043102 müşteri nolu faturalar sahil parkı fabrika caddesine aittir. Oysa Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından alınan 15.12.2017 tarih ve 2445 sayılı karar ile

genişliği 15 metrenin altındaki yolların sorumluluğu ilçe belediyesine bırakılmıştır. Genişliği 15 metrenin üzerinde olan fabrika caddesinin genel aydınlatma faturası Ankara Büyükşehir Belediyesine değil, Gölbaşı ilçe belediyesine gönderilmekte ve bedeli ilçe belediyesinin vergi gelirleri payından kesilmektedir. Örnekte olduğu gibi sorumluluk alanında olmayan yerlerin aydınlatma aboneliğinin bulunması itiraz konusudur. Ayrıca, genel aydınlatma kapsamında dağıtım şirketine devredilen aydınlatma tesislerinin bakım onarımı dağıtım şirketine ait olduğundan aydınlatma tesisinin arıza sebebiyle gündüz tüketiminin çok olması da bir itiraz konusudur.

Sonuç olarak idare, kendisine gönderilen faturalardaki tüketim miktarlarını, gelen faturaların kendi sorumluluğundaki yerlere ait olup olmadığını, hesaplanan fatura bedellerinin doğruluğunu kontrol etmeli, idarenin itiraz konusu olabilecek hususlara itiraz etme hakkını kullanması gerekmektedir.