Karar Künyesi
Belediye tarafından Yalova İl Emniyet Müdürlüğüne (YİEM) tahsis edilen taşınmazın 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümlerine aykırı olarak tahsis amacı (polis noktası) dışında kullanıldığı, tahsis edilen Kurum (YİEM) tarafından gelir getirici amaçlı Sosyal Tesis ‘Polis Lokali’ (Çay Bahçesi/Cafe/Lokanta) yapıldığı, bu tahsis işleminden dolayı Belediyenin zarara uğradığı belirlenmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer Kuruluşlarla İlişkiler” başlıklı 75’inci maddesinin (d) bendinde;
“d) Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmibeş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür.
Kamu kurum ve kuruluşlarına belediyeler, bağlı kuruluşları ve belediye şirketlerince devir veya tahsis edilen taşınmazlar, kamu konutu ve sosyal tesis olarak kullanılamaz” denilmektedir.
Yalova Belediyesi mülkiyetinde bulunan, “Donanma Tesislerinin Batısı, 17 Ağustos Parkı İçi” adresindeki deniz kenarındaki taşınmaz (eski adı Kanka Çay Bahçesi), Belediye Meclisinin 22.05.2019-514 sayılı Kararıyla YİEM’ ne 12.06.2019-12.06.2029 tarihleri arasında olmak üzere 10 yıllığına acil durumlarda “Polis Noktası” olarak kullanılmak üzere tahsis edilmiştir.
Belediye ve YİEM arasında 12.06.2019 tarihinde imzalanan Protokolün 3’üncü maddesinde söz konusu taşınmazın “Polis Noktası” olarak kullanılacağı açıkça belirtilmiştir. Protokolde aynen;
“Madde 3- Tahsise konu taşınmaz mal 17 Ağustos Parkında bulunan Deprem Anıtı ile yakınlarındaki parklar ve sahil bandında güvenliği artırmak, suç ve suçlu ile mücadele, mağdurların haklarının korunması ile birlikte güvenlik hizmetlerinin en üst seviyede verilmesi için, acil durumlarda görevlendirilecek personelin toplanma ve bekletme yeri, ilimizde yapılacak olan toplantı gösteri vb. konularla ilgili diğer illerden görevlendirilecek personelin bekletilmesi ile görev yapan yay ve motorize devriyelerin de ihtiyacını karşılayacak "Polis Noktası" olarak kullanılmak üzere tahsis edilmiştir.
Madde 5- … d) Tahsis amacının ortadan kalkması ya da diğer başka yasal gereklilik vb. nedenlerle tahsisin sona ermesi durumunda taşınmaz bakımı yapılmış olarak (boya badana vs.) Belediye’ye teslim edilecektir.
Madde 6- Protokol şartlarına aykırı hareket fesih nedeni olup, taraflar karşılıklı anlaşmak suretiyle protokolü süresinden önce de fesih edebilir.” denilmektedir.
Yerinde yapılan incelemede, tahsis konusu taşınmazın YİEM tarafından halen “Sosyal Tesis ‘Polis Lokali’ (Çay bahçesi/Cafe/Lokanta)” olarak gelir getirici işlerde kullanıldığı tespit edilmiştir.
Söz konusu taşınmaz ilk olarak 07.10.2013 yılında 287 Nolu Meclis Kararı ile 08.01.2014-07.01.2019 tarihleri arasında 5 yıl süre ile “çay bahçesi” olarak kullanılmak üzere YİEM’ ne tahsis edilmiştir. Söz konusu taşınmazın daha önce Belediyeden ihale yoluyla kiralanan “Kanka Çay Bahçesi” adıyla faaliyet gösteren bir işletme olduğu görülmektedir.
2017 yılı işlemlerinin incelendiği Sayıştay Raporunda bu tahsis işleminin tenkit edilmesi üzerine (çay bahçesi olarak kullanılamayacağı belirtilmiş) ve tahsis süresinin de bitmesi dolayısıyla Belediye tarafından 08.02.2019 tarih ve 76718006-756.01-E-1798 sayılı yazıyla, YİEM’ den söz konusu taşınmazın ivedilikle boşaltılması ve Belediyeye teslim edilmesi istenmiştir.
Taşınmaz boşaltılmadan bu sefer YİEM tarafından söz konusu taşınmazın acil durumlarda “Polis Noktası” olarak kullanılmak üzere yeniden tahsisi Belediyeden talep edilmiştir. Bunun üzerine yukarıda bahsedilen yeni bir Meclis Kararı ile “acil durumlarda Polis Noktası olarak kullanılmak üzere” YİEM’ ne tahsisi yapılmıştır.
Ancak, yapılan incelemede tahsis konusu taşınmazın YİEM tarafından önceden olduğu gibi “Polis Noktası” olarak değil “Sosyal Tesis-Polis Lokali (Çay bahçesi/Cafe/Lokanta)” olarak gelir getirici iş ve işlerde kullanıldığı, faaliyetini hiç değiştirmediği, dolayısıyla tahsis amacının dışına çıktığı görülmektedir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesinde belediyeler, bağlı kuruluşları ve belediye şirketlerince kamu kurum ve kuruluşlarına devir veya tahsis edilen taşınmazların, kamu konutu ve sosyal tesis olarak kullanılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, Belediye ve YİEM arasında 12.06.2019 tarihinde imzalanan tahsis Protokolünün 3’üncü maddesinde söz konusu taşınmazın “Polis Noktası” olarak kullanılacağı açıkça belirtilmiştir.
Belediyenin 2022 yılına ilişkin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde düzenlenen Sayıştay Denetim Raporunda da yer alan husus hakkında 2023 yılı içerisinde bir işlem yapılmamıştır.
Sonuç olarak, Yalova İl Emniyet Müdürlüğü tarafından gelir getirici olarak kullanılan taşınmaza ilişkin tahsis işleminin, 5393 sayılı Kanunun 75’inci maddesi ve taraflarca imzalanan Protokolün 5 ve 6’ncı maddesi hükümleri gereğince “tahsis amacı dışında gelir getirici işlerde kullanıldığı” için iptal edilmesi ve taşınmazın tahliye ettirilmesi, deniz kenarında, kira getirisi çok yüksek söz konusu taşınmazın 2886 sayılı Kanun gereğince Belediyece daha önce de yapıldığı gibi ihale yoluyla kiraya verilerek kira geliri elde edilmesi, Kurumun zarara uğratılmasının önüne geçilmesi, işlemlerin 5393 sayılı Kanun’un ilgili hükümleri çerçevesinde takip edilmesi gerekmektedir.