Karar Künyesi
Yapılan inceleme neticesinde bazı gelir kalemlerinde tahsilat tahakkuk oranlarının düşük olduğu görülmüştür.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinde Belediye Başkanına, belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak, belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek gibi görevler verilmiş ve bu hususlarda sorumluluk yüklemiştir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu'nun 61’inci maddesinin birinci fıkrasında muhasebe hizmeti; gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleridir. Anılan Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesinde, muhasebe yetkilisine gelirlerin ve alacakların tahsil görevi verilmiştir. Ayrıca anılan Kanun’un 38’inci maddesinde de kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanların, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumlu oldukları düzenlenmiştir.
Tablo 8: Tahakkuk Tahsilat Oranı Düşük Olan Gelir Kalemleri
Gelir Türü | 2023 Yılı Öncesinden Devreden Tahakkuk ( A ) | 2023 Yılı Tahakkuku ( B ) | Toplam Tahakkuk ( A+B ) | 2023 Yılı Net Tahsilat ( C ) | Gelecek Yıla Devreden Tahakkuk ( A+B)-C | Tahsilat Oranı % C / (A+B) |
Vergi Gelirleri | 14.155.131,31 | 33.813.404,83 | 47.968.536,14 | 19.968.720,03 | 27.999.315,40 | 41,63% |
Mülkiyet Üzerinden Alınan Vergiler | 6.533.951,54 | 2.723.460,91 | 9.257.412,45 | 1.422.977,49 | 7.834.434,96 | 15,37% |
Mülkiyet Üzerinden Alınan Diğer Vergiler | 6.533.951,54 | 2.723.460,91 | 9.257.412,45 | 1.422.977,49 | 7.834.434,96 | 15,37% |
Bina Vergisi | 2.378.931,29 | 2.225.023,74 | 4.603.955,03 | 1.212.998,10 | 3.390.956,93 | 26,35% |
Arsa Vergisi | 2.929.455,15 | 476.419,88 | 3.405.875,03 | 196.743,76 | 3.209.131,27 | 5,78% |
Arazi Vergisi | 1.225.565,10 | 22.017,29 | 1.247.582,39 | 13.235,63 | 1.234.346,76 | 1,06% |
Dahilde Alınan Mal ve Hizmet Vergileri | 4.749.871,27 | 1.353.289,18 | 6.103.160,45 | 781.538,06 | 5.321.121,68 | 12,81% |
Özel Tüketim Vergisi | 327.414,30 | 67.229,24 | 394.643,54 | 67.229,24 | 327.414,30 | 17,04% |
Haberleşme Vergisi | 18.773,34 | 42.197,00 | 60.970,34 | 42.197,00 | 18.773,34 | 69,21% |
Dahilde Alınan Diğer Mal ve Hizmet Vergileri | 4.422.456,97 | 1.286.059,94 | 5.708.516,91 | 714.308,82 | 4.993.707,38 | 12,51% |
İlan ve Reklam Vergisi | 1.171.760,35 | 122.538,67 | 1.294.299,02 | 54.785,75 | 1.239.513,27 | 4,23% |
İşyeri ve Diğer Şekillerde Kullanılan Binalara Ait Çevre Temizlik Vergisi | 623.873,65 | 1.068.427,43 | 1.692.301,08 | 564.429,23 | 1.127.371,14 | 33,35% |
Harçlar | 2.871.137,82 | 29.736.653,74 | 32.607.791,56 | 17.764.204,48 | 14.843.587,08 | 54,48% |
Diğer Harçlar | 2.871.137,82 | 29.736.653,74 | 32.607.791,56 | 17.764.204,48 | 14.843.587,08 | 54,48% |
İşgal Harcı | 217.763,72 | 19.955,60 | 237.719,32 | 4.955,60 | 232.763,72 | 2,08% |
İşyeri Açma İzni Harcı | 73.757,38 | 100.233,00 | 173.990,38 | 58.355,00 | 115.635,38 | 33,54% |
Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı | 5.279,00 | 9.500,00 | 14.779,00 | 4.500,00 | 10.279,00 | 30,45% |
Diğer Harçlar | 2.205.592,23 | 21.046.940,83 | 23.252.533,06 | 9.146.851,69 | 14.105.681,37 | 39,34% |
Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri | 31.575.439,19 | 53.763.002,26 | 85.338.441,45 | 42.966.819,46 | 42.362.485,32 | 50,35% |
Belediye gelirlerinin ilgili Kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz yapılmaması belediye gelirlerinin tahsil edilmediği anlamına gelmektedir.
Sonuç olarak, tahakkuk tahsilat oranları düşük seviyede kalan gelir kalemleri için takip ve tahsil işlemlerinin mevzuata uygun şekilde yapılması gerekmektedir.