İdare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/e bendi kapsamında yapılan hizmet binası kiralama işlemlerinde piyasa fiyat araştırması yapılırken teklif edilecek bedelin kira gelir vergisi stopajı hariç net olarak mı yoksa brüt mü olduğu belirtilmeden fiyat teklifi istenmiş, ancak kira sözleşmesi net tutar üzerinden imzalanmıştır. Ayrıca kiralanan hizmet binasına ilişkin yapılan harcamalar doğrudan gider yazılmıştır.

1. Belediye Tarafından Kiralanan Hizmet Binası İçin Ödenecek Tutarın Net Tutar Olduğu Belirtilmediği Halde Sözleşmenin Net Tutar Üzerinden Yapılması

   Belediye tarafından Karacaibrahim Mahallesi, 14 ada 28 parsel No.lu, Kurtuluş Caddesi No: 8/A-B adresinde yer alan taşınmaz ek hizmet binası olarak kullanılmak üzere kiralanmıştır. Hizmet binası kiralanması öncesinde belediye merkez binasına yakın yerlerde bulunan uygun olabilecek taşınmazlar için mal sahiplerinden fiyat teklifi istenmiştir. Bu kapsamda hazırlanan teknik şartnamede ve teklif isteme yazılarında teklifin gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra ödenecek net tutar üzerinden mi yapılacağı yoksa kesintiler dikkate alınmadan brüt tutar üzerinden mi yapılacağına ilişkin bir ifade yer almamaktadır. Bu kapsamda fiyat teklifleri sonucunda en düşük bedel teklif edilen taşınmaz Belediye tarafından kiralanmıştır. Ancak kiralama için yapılan sözleşme kira gelir vergisi stopajı hariç net tutar üzerinden imzalanmıştır.

   Muhtelif Sayıştay ve Yargıtay kararlarında, kira sözleşmelerinde bedelin gelir vergisi stopajı dahil mi hariç mi olduğu konusunda açık bir belirtme yapılmadıysa, sözleşmenin brüt tutar üzerinden yapıldığının kabulü ve sözleşme tutarı üzerinden gelir vergisi stopajı yapılması gerektiğine hükmedilmektedir. Bu durum dikkate alındığında kira sözleşmesi öncesinde alınan tekliflerin brüt tutar mı yoksa gelir vergisi kesintisi hariç net tutar mı olduğu, kişilerin verdiği tekliflerin değerlendirilmesinde önem kazanmaktadır. Bir teklif sahibi net tutarı dikkate alarak teklif verirken bir diğeri brüt tutarı dikkate alarak teklif vermiş olabilir. Ancak söz konusu kiralama işleminde sözleşme öncesi bu yönde bir bilgi bulunmamasına rağmen kira sözleşmesi net tutar ile yapılmıştır.

   İdare tarafından verilen cevapta sözleşmelerin düzenlenmesinde ilgili mevzuat ve yargı kararlarının dikkate alınacağı belirtilmiştir.

   Sonuç olarak kiralama sözleşmelerinin düzenlenmesinde ilgili mevzuatın, müstekar hale gelmiş Sayıştay ve Yargıtay kararlarının dikkate alınması gerekmektedir.

2. Kiralanan Hizmet Binası İçin Yapılan Harcamaların Doğrudan Gider Yazılması

   Kiralama şartnamesinin 5’inci maddesinin 5.1. No.lu alt bendinde “Kiralanacak Hizmet Binasının içinde Müdürlüklerin ihtiyacı olan fiziki alanlar İdare tarafından yapılacaktır.” düzenlemesi yapılmıştır.

   
   

   Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 212’nci maddesinde 264-Özel Maliyetler Hesabı’nın, kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya ekonomik değerinin sürekli olarak artırılması amacıyla yapılan giderler ile bu gayrimenkullerin kullanılması için yapılıp, kira süresinin sonunda mal sahibine bırakılacak olan varlıkların izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

   Bu kapsamda kiralanan taşınmaz için sözleşme kapsamında Belediye tarafından yapılan harcamaların 264-Özel Maliyetler hesabında izlenmesi gerekmektedir. Ancak bu kapsamda yapılan, yer döşemesi, havalandırma tesisatının yapılması, oda-panel bölme vb. nitelikte değer arttırıcı işlemler için yapılan harcamalar doğrudan gider yazılmıştır.

   İdare tarafından verilen cevapta fiziki alanlarda yapılan harcamaların taşınır hesaplarında yer aldığı, kiralanan yerin teslimi sırasında alınan malzemelerin taşınılacak yeni yere götürüleceği ifade edilmiştir.

   Ancak bulgu konusu husus taşınır hesaplarında kayıtlı olan menkul mallar değil, taşınmaz için yapılıp gider yazılan harcamaların muhasebeleştirilmesine ilişkindir.

   Sonuç olarak kiralanan taşınmazlar için yapılan harcamaların doğrudan gider yazılmayıp 264-Özel Maliyetler Hesabında izlenmesi gerekmektedir.