İller Bankası Anonim Şirketi (İlbank A.Ş.) sermayesine iştirak edilen tutarların, 240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında izlenmediği görülmüştür.

6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un "Ortaklık yapısı ve sermaye"' başlıklı 4’üncü maddesindeki, “… (3) Sermaye tavanına ulaşıncaya kadar Bankanın ödenmiş sermayesine aşağıdaki kaynaklar eklenir: a) 2/7/2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanuna göre her ay Maliye Bakanlığı ve İller Bankası tarafından dağıtılacak vergi gelirleri paylarının toplamı üzerinden aylık olarak yüzde iki oranında kesilecek miktarlar…” hükmü gereği 5779 sayılı Kanun'daki söz konusu yüzde iki oranında kesilecek tutarlar, İller Bankası’nın ödenmiş sermayesine eklenmektedir.

Yapılan incelemede İller Bankası’nın ekran görüntüsünden yıllar itibariyle (2007 yılından bu yana) Belediyeye ait paylar aşağıdaki gibi görüntülenmiştir.

Tablo 10: İller Bankası Sermaye Payı

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin "240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı"nın “Hesabın niteliği” başlıklı 178’inci maddesinde, “ (1) Bu hesap, kanuni yetkilere dayanılarak mali kuruluşların sermayesine iştirak edilen… tutarların izlenmesi için kullanılır.”, “Hesabın işleyişi” başlıklı 180’inci maddesinde de, “(1) Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

a) Borç

1) Ödeneğine dayanılarak nakden verilen sermaye bir taraftan bu hesaba borç, 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.…” denilerek yapılacak kayıt açıklanmıştır.

Belediye hesaplarında Bankanın sermayesine iştirak olarak herhangi bir aktarma kaydı bulunmadığı gibi İller Bankasının 2020 yılında gönderdiği Belediye alacaklarından yapılacak aylık kesintiler tablosunda da sermaye payına ilişkin bilgi bulunmamakta, ancak Bankanın sitesinde Belediyenin İller Bankası sermaye payı görüntülenebilmektedir.

Yapılan incelemede, Belediyenin “240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı”nda İller Bankası’na ait payın 68.595,51 TL olduğu, bu tutarın 30.09.2011 tarih, 5427 sayılı yevmiye ile kayıt edildiği, Bankanın ekran görüntüsünde (2007 yılından bu yana), Belediyeye ait toplam 6.987.152,27 TL sermaye payı görüldüğü, dolayısıyla aradaki 6.918.556.76 TL’nin, Belediyenin ilgili hesaplarında ve mali tablolarında yer almadığı tespit edilmiştir.

Belediyenin Bankadaki toplam sermaye payına ilişkin İller Bankası ile mutabakat sağlanarak Banka tarafından nasıl mahsuplaşıldığı tespit edilmeli ve mevzuat gereği sermaye paylarının, “240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı”na kaydı sağlanmalıdır.

Belediye tarafından verilen cevapta; sermaye paylarının kayıtlarının yapılmaya başlandığı belirtilmiş olup eski sermaye payları ile ilgili kayıt yapılmamıştır. İller Bankası ile mutabakat sağlanarak Bankanın internet ekran görüntüsü ile Belediye hesapları arasındaki fark olan söz konusu 6.918.556.76 TL tutarındaki sermaye payı tutarı ile ilgili gerekli işlemin yapılması gerekmektedir. Bulgu konusu takip eden denetimlerde izlenecektir.