Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre yürütülmektedir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nda, taşınmazların üç yıldan fazla kiralanmasına karar vermek belediye meclisinin, üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek ise belediye encümeninin görevleri arasında sayılmıştır. Kira süresi sona eren taşınmazların yeniden ihaleye çıkılmak suretiyle kiralanması gerekmektedir.

2886 sayılı Kanun’un “Ecrimisil ve Tahliye” başlıklı 75’inci maddesinde; “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz(1) malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.

(…………)

Kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır. İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir. “denilmektedir.

5393 sayılı Kanunun 15’inci maddesinde 2886 sayılı Kanunun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı belirtilmektedir. Bu itibarla Kurum mülkiyetindeki taşınmaz malların kiraya verilme işleri 2886 sayılı Kanundaki ihale usullerine göre yapılmalı ve sözleşme süresinin bitiminde aynı taşınmaz malın kiraya verilebilmesi için yeniden 2886 sayılı Kanunda belirtilen usullerden biriyle ihaleye çıkılmalıdır. Kira süresi sonunda ihalesiz kullanım devam ederse, bu durum işgal olarak değerlendirilmeli ve sözleşmede aksine hüküm yoksa ecrimisil alınmalı; işgalin devam etmesi durumunda taşınmazın tahliyesi için ilgili mülki amirden talepte bulunulmalıdır.

İdare tarafından kiraya verilen taşınmazların kira süreleri ihaleye çıkılmadan uzatılmış ve hukuka aykırı olarak kullanılan taşınmazlarla ilgili olarak mevzuatta belirtilen tahliye işlemleri yapılmamıştır. Ecrimisil alınan taşınmazların bilgisi aşağıdadır:

Tablo 9: Ecrimisil Alınan Taşınmazlar

Kira sözleşme süreleri sona eren 7 adet taşınmazın mevcut kiracılara ihalesiz olarak kullandırılması ve bu uygulamanın ecrimisil alınmak suretiyle olağanlaştırılması mevzuata aykırıdır. Bahsedilen işgal halindeki taşınmazların tahliye işlemleri yapılmalı ve yeni bir ihaleyle kiraya verilmelidir.

Kamu idaresi cevabında; "Söz konusu ecrimisil uygulamalarında; resmen yeşil alana terk yapılmasına rağmen fiilen terk edilmeyen, yapı yapılmak ve etrafı çevrilmek suretiyle

yeşil alanı işgal eden 982 ada, 4 parsel, 980 ada, 11 parsel, 994 ada 28 parsel 10628 ada, 1 parsel maliklerine ecrimisil bedelleri ödenmesi için ihbarnameler gönderilmiştir. Hukuki süreç devam etmektedir.

Mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesine ait 943 ada 11 sayılı parselin üzerinde Şişli Belediyesi Zabıta Müdürlüğü binasının Hrant Dink Sokağı tarafında bulunan bloğun içinde hiçbir tahsis veya protokole dayanmaksızın kullanıldığı tespit edilerek ilgililerine ecrimisil bedeli ödenmesi için ihbarnameler gönderilmiştir. Hukuki süreç devam etmektedir.

Mülkiyeti Şişli Belediyesine Ait Sarıyer İli, 1 ada, 141-142 parsellerin üzerindeki protokol tek taraflı olarak Belediye Başkanı tarafından iptal edildiğinden ilgililerine ecrimisil bedeli ödenmesi için ihbarnameler gönderilmiştir. Hukuki süreç devam etmektedir.

Mülkiyeti Şişli Belediyesine Ait Şişli İlçesi, 10298 ada 17 parsel sayılı taşınmazın üzerinde bulunan kiracı tarafından sözleşme süresi bitmiş ancak firma tarafından taşınmaz Belediyeye teslim edilmemiştir. Tahliye davası açılmış, söz konusu durumda kamu zararı olmaması için ilgililerine ecrimsil bedeli ödenmesi için ihbarnameler gönderilmiştir. Hukuki süreç devam etmektedir.

Tayyareci Fehmi Sokak üzerinde bulunan belediyeye ait dükkanlarda 2886 sayılı devlet ihale kanunun kapsamında iş ve işlemler yapılacaktır." denilmiştir.

Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından gönderilen cevapta özetle; bulguda belirtilen hususların kabul edildiği, kira süresi ihaleye çıkılmadan uzatılan ve ecrimisil uygulanan taşınmazlara yönelik idari işlemlerin yapıldığı ve hukuki süreçlerin işletilmeye başlandığı ifade edilmiştir.

Bulgu konusu edilen tespitlerin devam edip etmediği takip eden denetim dönemlerinde izlenecektir.