Kartal Belediyesi’nin kredi kartı pos hesaplarındaki bekleme süresi sona eren tutarların,

109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabından 102 Banka Hesabına aktarımının yapılmadığı tespit edilmiştir.

28.02.2018 tarihli ve 30346 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Haznedarlığı Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ uyarınca Kamu Haznedarlığı Genel Tebliği’nin “Uygulama ve kullanılacak araçlar” başlıklı 5’inci maddesinin üçüncü fıkrası;

“18/6/2011 tarihli ve 27968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Ödeme ve Tahsilat İşlemlerinin Elektronik Ortamda Gerçekleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar hükümleri saklı kalmak kaydı ile kurumlar; faaliyetleri kapsamında yaptıracakları tahsilat ve ödeme işlemleri için yurt içinde yerleşik diğer bankaları, Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.’yi ve yurtiçinde yerleşik bankalar aracılığıyla olmak koşuluyla ödeme kuruluşlarını ve elektronik para kuruluşlarını da kullanabilir. Ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları, kamu kurumları adına tahsil ettikleri tutarları anlaşma yaptıkları yurt içinde yerleşik bankalarda ilgili kamu kurumu adına açılacak hesaplara işlem yapılan gün içerisinde aktarmak zorundadır. Gerçekleştirilen tahsilat tutarlarının, özel kanunların verdiği yetki kapsamında yapılan düzenlemelerde yer alan hükümler saklı kalmak kaydı ile takip eden işgünü içinde; yurt içinde yerleşik tüm bankalar aracılığıyla kredi kartları ile yapılan tahsilatın ise azami 20 gün içerisinde ilgili kurumun kamu sermayeli bankadaki hesabına aktarılması zorunludur.” şeklinde değiştirilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının niteliğini düzenleyen 73’üncü maddesinde;

“(1) Bu hesap, banka kredi kartlarıyla yapılan tahsilat ve bunlara ilişkin olarak yapılan mahsup ve iade işlemlerinin izlenmesi için kullanılır.

(2) Banka kredi kartları ile yapılan tahsilatlara ilişkin olarak Maliye Bakanlığınca genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için belirlenen usul ve esaslara uyulur.” hükümleri yer almaktadır.

Aynı Yönetmelik’in hesabın işleyişini düzenleyen 74’üncü maddesinde ise banka kredi kartıyla yapılan tahsilatlar nedeniyle kurumun banka hesabına aktarılan tutarların bu hesaba alacak, 102 Banka Hesabına borç kaydedileceği ifade edilmiştir.

Aktarılan mevzuat hükmü doğrultusunda, Belediyenin kredi kartı ile yaptığı tahsilatların azami 20 gün içerisinde kamu sermayeli bankadaki hesabına aktarılması, bu işlemin muhasebeleştirilmesinde ise 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının alacaklandırılıp 102 Banka Hesabının borçlandırılması gerekmektedir.

Belediyenin banka hesaplarına ilişkin yıl sonu mutabakat yazıları üzerinden yapılan incelemede;

• Türkiye Halk Bankası A.Ş.’de mevcut bulunan, pos hesabından vadesiz hesabına aktarım süresi dolmuş ve cetvelde vadesiz hesaplar arasında görünen 1.287.455,53 TL’lik tutarın yıl sonu itibarıyla 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabında yer aldığı,

• Yine Türkiye Halk Bankası A.Ş.’de mevcut bulunan, internet üzerinden yapılan tahsilatların izlendiği sanal pos hesabından vadesiz hesabına aktarımı yapılmış ve cetvelde vadesiz hesaplar arasında görünen 23.290 TL’lik tutarın yıl sonu itibarıyla 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabında yer aldığı,

• Garanti Bankası A.Ş.’de mevcut bulunan ve pos hesabından vadesiz hesabına aktarım süresi dolmuş 65.460 TL’lik tutarın yıl sonu itibarıyla 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabında yer aldığı,

tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, mevzuat hükümleri gereği 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabından 102 Banka Hesabına aktarımı yapılması gereken tutarlara ilişkin muhasebe

işlemlerinin yapılmamasından dolayı 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının borç bakiyesi bilançoda olması gerekenden 1.376.205,53 TL fazla 102 Banka Hesabının borç bakiyesi ise aynı tutarda eksik görünmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “2019 yılı itibariyle banka kredi kartlarından alacak hesabına günlük aktarımlar yapılmaktadır. Bulguda belirtilen tutarlar banka tarafından blokede bulunduğu sebebiyle aktarılamamıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında bulguda belirtilen tutarın banka tarafından blokede bulunması sebebiyle aktarımının yapılmadığı ifade edilmektedir. Ancak Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ndeki 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabına ilişkin düzenlemeler ve hesabın nitelik olarak geçicilik taşıması göz önünde bulundurulduğunda mevzuatta belirtilen süre dolduktan sonra biriken tutarın blokeli olsa dahi

102 Banka Hesabına aktarımının sağlanması gerekmektedir. Söz konusu uygulamanın muhasebenin temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.

Bulguda tespiti yapılan hususlar dolayısıyla 102 Banka Hesabı ve 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı 1.376.205,53 TL tutarında hata barındırmaktadır. Söz konusu hesaplar bakımından İdarenin 2018 yılı bilançosunun doğru ve güvenilir veri içermediği değerlendirilmektedir.