İdare tarafından su hizmeti verilen bazı mahallelerde su bedelinin faturalandırılmasında ana araç olan sayaç okumalarının yapılmadığı, bazı mahallerde de sayaç takma işlemlerinin tamamlanamadığı bu yüzden kaçak su kullanım riskine sebebiyet verildiği görülmüştür.

2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Görev ve yetkiler” başlıklı 2’nci maddesinde; su ve kanalizasyon idarelerinin vatandaşın içme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarını her türlü yeraltı ve yer üstü kaynaklarından sağlanmak ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması için; kaynaklardan abonelere ulaşıncaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak, bu projelere göre tesisleri kurmak veya kurdurmak, kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmekle görevli ve yetkili olduğu belirtilmiştir.

İdare tarafından hazırlanan Sakarya Su ve Kanalizasyon İdaresinin Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliği'nin “Sayaçlar” başlıklı 41’inci maddesinde, abonelerin tükettiği su veya ürettiği atık su miktarının, standartlara uygun sistem, çap ve tipte, ayarlı ve damgalı sayaçlarla ölçüleceği, sayaçların İdare tarafından tespit edilen ve okunması kolay olan bir yerlere takılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yine aynı Yönetmelik'in 35’inci maddesinde kaçak su kullanımına ilişkin sayacın çalışmasını her ne sebeple olursa olsun engelleyen, sayaca müdahale eden, tahrip eden, idareye haber vermeksizin sayacı yerinden söken, devre dışı bırakan veya idarede kayıtlı sayacının yerine başka sayaç bağlayan abone hakkında kaçak su kullanımı işlemleri uygulanacağı ifade edilmiştir.

Abone servisinden alınan veriler üzerinde yapılan incelemede, 6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile köyden mahalleye dönüşen ve SASKİ’nin hizmet alanı içeresinde yer alan 23 mahalledeki toplam 7295 abonenin sayaç okuma planına dahil edilmediği bunun dışında 6 mahallede ise sayaç takma işlemlerinin yapılmadığı anlaşılmıştır.

İdare cevaben, söz konusu yerleşim yerlerinde altyapı taleplerinin tamamlanmasını takiben, sayaç montaj ve abonelik işlemlerinin bitirilerek, okuma planına dahil edilmekte olduğunu belirtmiştir.

2022 yılı Sayıştay Denetim Raporu'nda da belirtildiği üzere, bu abonelerin sayaç okuma planına dahil edilmemesi, aboneler tarafından sayacın düzgün bir şekilde çalışmasını engellemek için sayacın tahrip edilmesi, idareden habersiz yerinden sökülmesi, devre dışı bırakılması veya sistemde kayıtlı sayacın yerine başka sayacın bağlanması gibi bir takım usulsüz işlemlerin yapılıp yapılmadığının sayaç okuma esnasında tespit edilebilmesi ihtimalini ortadan kaldırmakta ve yüksek maliyetlerle üretilen suyun faturalandırılamamasına, sonuç itibariyle de idarenin gelir kaybına neden olmaktadır. Bu sebeple idare tarafından abonelik işlemlerinin ivedilikle tesis edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.