Belediye sınırları içerisinde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyet yürüten işletmelerin mevcut olduğu tespit edilmiştir.

3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 3’üncü maddesinin (b) bendinde belediye hudutları içinde kalan tüm iş yerleri ve işletmelere iş yeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye belediyelerin yetkili olduğu belirtilmektedir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında;

“Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma

mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.” hükmüne yer verilmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İşyeri Açma İzni Harcı” başlıklı 81’inci maddesinde;

“Belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması İşyeri Açma İzni Harcına tabidir.” denilmektedir.

Yapılan incelemede, Belediyeden edinilen ruhsatlı iş yerleri listesinde 705 adet ruhsatlı iş yeri olmasına rağmen çevre temizlik vergisi aktif mükellef listesinde 1462 adet iş yeri bulunduğu görülmüştür. Bu verilerden Belediye kayıtlarında ruhsat almaktan muaf olarak gözüken 5 adet iş yeri dışında Belediye sınırları içerisinde aktif olarak faaliyet gösteren ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatı almak zorunda olan iş yerlerinden 752 adet iş yerinin ruhsatsız faaliyet gösterdiği anlaşılmaktadır. Bu durum, iş yeri açma izni harcı gelirinde eksikliğe neden olmasının yanı sıra çevre ve temizlik vergisi, ilan ve reklam vergisi ile eğlence vergisi gibi vergilerin de takip ve tahsilinde güçlüklere yol açmakta ve Belediyenin kontrol ve denetim mekanizmasının yetersiz kaldığını ortaya koymaktadır.

Sonuç olarak, ruhsatsız faaliyet gösteren iş yerleri için gerekli çalışmaların yapılması ve buna ilişkin olarak takip, kontrol ve denetim mekanizmalarının etkin bir şekilde işletilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemiz sınırları içerisinde bazı işyerlerine ait İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı olmadan faaliyette bulunması 705 adet ruhsatlı işyerinin olmasına rağmen, çevre temizlik vergisi aktif mükellefinin 1462 işyeri olduğu bulgu konusu edilmiş olup, sözkonusu tespite istinaden yapılan incelemede sitemimizde 1491 aktif işyeri Çevre Temizlik Vergisi mükellefi olduğu buna karşılık 1286 İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsat mükellefi olduğu bunlardan 205 adet İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsat mükellefinin işyeri kapalı olmasına rağmen beyan vermediğinden Çevre Temizlik Kayıtlarının açık olduğu tespit edilmiş olup ilgili mükelleflere ait kapanış işlemleri yapılacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından yaptıkları incelemede sistemlerinde 1491 adet aktif iş yeri çevre temizlik vergisi mükellefi olduğu, bunlardan 1286 adetinin iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı mükellefi olduğu, geriye kalan 205 adet iş yerinin ise kapalı olmasına rağmen beyan vermediğinin anlaşıldığı ve bu mükelleflere ilişkin kapanış işlemlerinin yapılacağı ifade edilmekle birlikte bu duruma ilişkin kanıtlayıcı herhangi bir belge

gönderilmemiştir. Kamu idaresi cevabındaki aktif iş yeri çevre temizlik vergisi mükellef sayısındaki farkın idarece yapılan sorgulamanın denetim raporundaki tespit sonrasında yapılmasından kaynaklandığı ve denetim sırasında edinilen bilgilere göre Belediye sınırları içerisinde ruhsatsız faaliyet gösteren iş yerleri olduğu değerlendirilmektedir.