Kurumun hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca yapılması gereken taşınmazlara yönelik cins tashihlerinin ve değerleme işlemlerinin yapılmadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 44'üncü maddesinde kamu idarelerinin taşınmazlarının kaydına ilişkin usul ve esasların çıkarılacak yönetmelik ile belirleneceği belirtilmiş ve buna istinaden 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik çıkarılmıştır.

A- Kurum Mülkiyetinde Bulunan Taşınmaz Varlıklar İçin Değer Tespit Çalışmasının Yapılmaması

Yakutiye Belediyesi mülkiyetinde bulunan taşınmaz varlıklar için şimdiye dek herhangi bir değer tespit çalışmasının yapılmadığı görülmüştür.

Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5'inci maddesine göre; taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleri, kamu idarelerine ait taşınmazların mevcutlarla birlikte içinde bulunulan yılda çeşitli yollarla edinilenlerin ve elden çıkarılanların miktar ve değer olarak takip edilmesi amacıyla kayıt altına alınmasıdır. Kayıtların belgeye dayanması esastır. Tapuda kayıtlı olan taşınmazlar maliyet bedeli üzerinden veya bu bedel belirlenemiyorsa rayiç değer üzerinden kayda alınacaktır.

Yapılan incelemelerde, kurum mülkiyetinde bulunan taşınmazlar için Yönetmelik’e uygun bir değer tespit çalışması yapılmadığı görülmüştür.

B) Taşınmazların Cins Tashihlerinin Yapılmaması

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in 4’üncü maddesinde cins tashihi; binalar, arazi ve arsalar ile yer altı ve yer üstü düzenlerinin mevcut kullanım şekilleri ile tapu kayıtlarının farklılık göstermesi durumunda tapu kayıtlarının mevcut kullanım şekli dikkate alınarak düzeltilmesi işlemi olarak tanımlanmaktadır.

Aynı Yönetmelik’in 10’uncu maddesinde kamu idarelerinin; mülkiyetlerinde, yönetimlerinde ve kullanımlarında bulunan taşınmazların, mevcut kullanım şekli ile tapu kayıtlarının birbirine uygun olmaması durumunda bu taşınmazlarla ilgili cins tashihiyle birlikte tapu kayıtlarının düzeltilmesi için gerekli işlemleri yapacakları belirtilmiştir.

Ancak kurumda yapılan incelemelere ve alınan bilgilere göre, 2022 ylı içinde ve önceki yıllada tapuda kayıtlı taşınmazlar için taşınmazların cins tashihleriyle ilgili herhangi bir çalışma yapılmadığı anlaşılmıştır..

Kamu idaresi cevabında, kurum mülkiyetinde bulunan taşınmazların cins tashihleri ve değer tespitlerinin 2023 yılı sonuna kadar tamamlanacağı ifade edilmiştir.

Değer tespiti taşınmazların kayıtlı bedellerinin güncellenmesi, cins tashihi ise mülkiyette bulunan taşınmazlardan vasfı, türü ve kullanım şekli değişenler olması halinde tapu kayıtlarının fiili kullanım şekillerine uygun olarak düzeltilmesidir. Taşınmazların değer tespitlerinin yapılmaması kurum varlıklarının mali tablolara gerçek değerleriyle yansımasını engellemekte, cins tashihlerinin yapılmaması ise taşınmazların filli durumları ile tapu kayıtları arasında uyumsuzluk bulunmasına neden olmaktadır. Bu eksiklikler mevzuat hükümlerine aykırı olduğu gibi mali tabloların hatalı görünmesine de neden olmaktadır.

Kamu idaresi cevabında, kurum mülkiyetinde bulunan taşınmazların cins tashihleri ve değer tespitlerinin 2023 yılı sonuna kadar tamamlanacağı ifade edilmiştir. Taşınmaz kayıtlarının 2023 yılı mali tablolarında gerçeğe uygun olarak yer alabilmesi için bu çalışmaların yıl sonuna kadar tamamlanması gerekmektedir.