Kamu İdaresine ait bütçe içi işletme tarafından yapılan alım ve satım işlemlerind e muhasebe kayıtlarının hatalı yapıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği'nin "Muhasebe İşlemleri" başlıklı 9’uncu maddesinin birinci bendinde; işletme faaliyetlerinin muhasebe işlemlerinin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre mahalli idarenin muhasebe biriminde tutulacağı, "İşletmeler" başlıklı 21’inci maddesinde; İl özel idareleri, belediyeler ve birlikler, özel gelir ve gideri bulunan hizmetlerini meclis kararı ve İçişleri Bakanlığından izin alınmak suretiyle kurum bütçesi içerisinde işletme kurarak yapabileceği ve işletmeler için ayrı bütçe düzenlenmeyip, kurum bütçesi içerisinde ana hizmet birimi gibi kodlanacağı ifade edilmektedir.

Anılan Yönetmelik’in 153 Ticari Mallar Hesabı’na ilişkin “Hesabın Niteliği” başlıklı 106’ncı maddesinde; 153 Ticari Mallar Hesabı’nın, kurumlarca herhangi bir değişikliğe tabi

tutulmadan satmak amacı ile alınan ticari mallar ve benzeri kalemlerin izlenmesi için kullanılacağı, “Hesabın İşleyişi” başlıklı 107’nci maddesinde ise; ticari mal niteliğinde bir mal alındığında bir taraftan bu hesaba ve ilgili hesaplara borç, kesintilerin 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı’na, ödenecek tutarın ise 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı’na alacak, diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabı’na borç, 835 Gider Yansıtma Hesabı’na alacak kaydedileceği, kullanılmak üzere ambardan çıkışı yapılan ticari malların bu hesaba alacak, aktifleştirilecek bir unsur ise ilgili duran varlık hesabına ya da 630 Giderler Hesabı’na borç kaydedileceği, sayım sonucunda eksik çıkan ticari mal tutarlarının bu hesaba alacak, 197 Sayım Noksanları Hesabı’na borç kaydedileceği, ticari mallardan satılan tutarların, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, satış bedeli 100 Kasa Hesabı veya 102 Banka Hesabı’na borç, aradaki olumlu farkın 600 Gelirler Hesabı’na alacak, olumsuz farkın 630 Giderler Hesabı’na borç, diğer taraftan satış bedelinin 800 Bütçe Gelirleri Hesabı’na alacak, 805 Gelir Yansıtma Hesabı’na borç kaydedileceği ifade edilmektedir.

Yapılan incelemede;

- Kastamonu Belediyesi Başkanlığı Sosyal ve İktisadi İşletmesince piyasadan satın alınan un, bulgur, sarımsak, sirke ve erişte gibi ürünlerin herhangi bir malın üretiminde girdi olarak kullanılmadığı, sadece işletmeye ait marka etiketinin ürünlere yapıştırılmasının ardından piyasaya satışa sunulduğu,

-yapılan alış ve satış işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde söz konusu ürünlerin 153 Ticari Mallar Hesabı yerine 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı’na kaydedildiği tespit edilmiştir.

Kastamonu Belediyesi Başkanlığı Sosyal ve İktisadi işletmesinin herhangi bir değişikliğe tabi tutulmadan satmak amacıyla satın aldığı malları 153 Ticari Mallar Hesabı’na kaydetmesi gerekmektedir.