Kartal Belediyesinin ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyeti kapsamına girmeyen, kuruluş amaçlarına uygun olan hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin ödenen KDV’nin tamamının 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına kaydedilmek suretiyle indirim konusu yapıldığı görülmüştür.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Mükellef” başlıklı 8’inci maddesinde mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, bu işleri yapanların katma değer vergisi mükellefi olacağı belirtilmiştir. Ancak anılan Kanun’un “Verginin konusunu teşkil eden işlemler” başlıklı 1’inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan (g) bendinde ise, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin sadece ticari, sınaî, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin vergiye tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanun’un “İndirilemeyecek katma değer vergisi” başlıklı 30’uncu maddesinin (a) bendinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği ifade edilmiştir.

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “2. Kamu Kurum ve Kuruluşları, Dernek ve Vakıflar ile Mesleki Kuruluşların Vergilendirilmesi” başlıklı bölümünde ise 3065 sayılı Kanunun (1/3- g) maddesinde sayılan; genel bütçeye dâhil idareler, özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, dernek ve vakıflar ile her türlü mesleki kuruluşların ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyet kapsamına girmeyen, kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetlerinin vergiye tabi olmayacağına dair düzenlemeye yer verilmiştir.

Yukarıda aktarılan tüm mevzuat düzenlemelerinden de anlaşılacağı üzere, Belediyeler kuruluş amaçlarına uygun olan; ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyetler kapsamında bulunmayan hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin ödenen KDV’yi indirim konusu yapmamalıdır. KDV’si indirim konusu yapılmayacak olan tüm hizmet alımları ve yapım işleri

ya doğrudan giderleştirilmeli ya da ilgili malın maliyetine eklenerek aktifleştirilmelidir.

Yapılan inceleme neticesinde ise Belediye tarafından 2018 yılı içerisinde hizmet alımları ile yapım işlerine ait hakediş ödemelerinde, 191 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına toplam 19.099.307,48 TL borç kaydı yapıldığı görülmüştür.

Sonuç olarak Belediyenin görev alanına giren harcamaları nedeniyle yüklendiği katma değer vergilerini indirim konusu yapmaması gerektiği dikkate alındığında, 2018 yılı içerisinde 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına 19.099.307,48 TL tutarında fazla kayıt yapıldığı tespit edilmiştir.

Ayrıca Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına ilişkin olarak düzenlenen “Hesabın işleyişi” başlıklı 152’nci maddesinde; ay sonlarında, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyeleri toplamının, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesinden fazla olduğu durumda sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutarının bu hesaba borç kaydedileceği belirtilmiştir.

Belediyenin, 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının borç bakiyesi ile fazla olarak kullanıldığı tespit edilen 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabının borç bakiyeleri toplamları, 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabının alacak bakiyesinden fazla olduğu için yıl sonu bilançosunda sadece 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı bulunmaktadır.

Aktarılan mevzuat düzenlemesi ile 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabının bahsedilen tutar kadar fazla kullanıldığı birlikte değerlendirildiğinde, bilançoda yer alan 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının da 19.099.307,48 TL fazla olarak göründüğü tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “2019 yılında hizmet alımları ile yapım işlerinde ödenen KDV indirim konusu yapılmamaktadır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında, 2019 yılında hizmet alımları ile yapım işlerinde ödenen KDV’nin indirim konusu yapılmadığı belirtilmiş ise de, bulguda aktarılan hatalı muhasebe kayıtları 2018 yılı bilançosunda 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının 19.099.307,48 TL fazla olarak görünmesine sebebiyet vermiştir.

Bu haliyle söz konusu hesabın güvenilir veri içermediği değerlendirilmektedir.