Karar Künyesi
Üniversitenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucunda; Üniversite Döner Sermaye İşletmesi dâhilinde faaliyet gösteren birimlere ve Üniversite Sosyal Tesislerine ait elektrik, su ve ısınma ihtiyaçlarına ilişkin giderlerin özel bütçeden karşılandığı tespit edilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner sermaye” başlıklı 58’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yükseköğretim kurumlarında üniversite yönetim kurulunun önerisi ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile döner sermaye işletmesi kurulabileceği, kurulacak döner sermaye işletmesinin başlangıç sermayesine ilgili yükseköğretim kurumu bütçesinde bu amaç için ödenek öngörülmek şartıyla katkı sağlanabileceği,
Aynı madde fıkrasının (b) bendinde döner sermaye gelirlerinden tahsil edilen kısmın, tıp ve diş hekimliği fakülteleri sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ile açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 35’i, ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil
havacılık yüksekokulu, sürekli eğitim merkezleri ile bünyesinde atölye veya laboratuvar bulunan yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 30’u, diğer yükseköğretim kurumları için ise asgari yüzde 15’i, ilgili yükseköğretim kurumunun ihtiyacı olan mal ve hizmet alımları, her türlü bakım, onarım, kiralama, devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ve diğer ihtiyaçlar ile yönetici payları için kullanılacağı belirtilmiştir
Bu hükümlere göre; yükseköğretim kurumlarının, döner sermaye faaliyetleri sonucu elde edilen ve tahsili gerçekleşen gelirlerinden yukarıda belirtilen oranlar dâhilinde ayrılacak kısmın, kendi ihtiyacı olan mal ve hizmet alımları, her türlü bakım, onarım, kiralama, devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ve diğer ihtiyaçları ile yönetici paylarını karşılamak için kullanması gerekmektedir.
Aynı Kanun’un geçici 66’ncı maddesinde ise 2015 mali yılı sonuna kadar, yükseköğretim kurumları bütçelerinin “01 – Genel Kamu Hizmetleri” fonksiyonunda öz gelir karşılığı ödenekleştirilen tutarlardan ilgili ekonomik kodlara aktarma yapılmak suretiyle, tıp fakültelerine bağlı sağlık uygulama ve araştırma merkezi döner sermaye birimlerinin bütçesine ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarına ilişkin muaccel borçlarının ödenmesi amacıyla aktarma yapılabileceği hükümlerine yer verilmiştir.
Üniversitenin kendi bütçesinden (özel bütçeden) döner sermaye işletmesine ait ihtiyaçların temini, bir başka deyişle kaynak aktarımı; 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile geçici 66’ncı maddesinde olduğu gibi istisnai bir durum olup, mevzuat hükümleriyle sınırlıdır. Bu nedenle belirtilen istisnalar dışında döner sermaye işletmelerinin kendi giderlerini kendi gelirleriyle karşılaması esastır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na dayanılarak hazırlanan 2022 Bütçe Hazırlama Rehberinin “Bütçe Sınıflandırması” başlıklı 3’üncü bölümünde eğitim ve dinlenme tesisleri ile benzeri sosyal tesislerin işletme giderlerinin kendi gelirleriyle karşılanmasının zorunlu olduğu, mevcut tesislerin bakım ve onarımları için hiçbir şekilde ödenek talebinde bulunulamayacağı belirtilmiştir.
Anılan Rehberin “Genel İlkeler” başlıklı 4.1’inci bölümünde ise döner sermaye gelirleri ile bütçe kaynakları birlikte kullanılarak yürütülen hizmetlerde, döner sermayeler aracılığı ile karşılanabilecek ihtiyaçlar için bütçeden ödenek talebinde bulunulmayacağı ifade edilmiştir.
Ayrıca 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun “Mali kontrole ilişkin hükümler” başlıklı 8’inci maddesinin yedinci fıkrasında merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerince işletilen eğitim ve dinlenme tesisi, misafirhane, çocuk bakımevi, kreş, spor tesisi ve benzeri sosyal tesislerin giderleri, münhasıran bu tesislerin işletilmesinden elde edilen gelirlerden karşılanacağı hüküm altına alınmıştır.
Selçuk Üniversitesi tarafından yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine aykırı olarak Tasarım Meslek Yüksekokulu, Diş Hekimliği Fakültesi, Veteriner Fakültesi ve Sağlık Bilimleri Fakültesi döner sermaye birimleri ile Sosyal Tesis İşletmesinin elektrik, su ve doğalgaz giderlerinin Üniversite bütçesinden karşılandığı, ilgili birimlere çıkarılan borçların tahsilatının yapılmadığı tespit edilmiştir.
Kamu idaresi, söz konusu döner sermaye birimlerinin bütçelerinin yetersiz olmasından dolayı elektrik, su ve ısınma giderlerinin döner sermaye işletmeleri tarafından ödenemediğini, bütçelerin mümkün oldukça ödemelerin yapılacağını ifade etmiştir.
Üniversite Döner Sermaye İşletmesi dâhilinde faaliyet gösteren birimlere ve Sosyal Tesislere ait elektrik, su ve ısınma ihtiyaçlarına ilişkin giderlerin özel bütçeden karşılanması yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine aykırılık oluşturmaktadır.