Karar Künyesi
İlgili hesapların kullanılmaması, kasa defterinin tutulmaması ve Nakit Akış Tablosunun mevzuatta öngörülen bilgileri içerecek şekilde hazırlanmaması nedeniyle muhasebe sisteminin, Belediyenin nakit işlemlerine ilişkin sağlıklı ve güvenilir bilgi sunmadığı görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 49’uncu maddesi hükmü uyarınca muhasebe sisteminin; karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını
sağlayacak ve ilgililere gerekli bilgileri sunacak şekilde kurulması ve yönetilmesi esastır. Sistemin Kanun’da öngörülen şekilde bilgi üretmesini teminen mali işlemlerin, mezkûr maddenin son fıkrasında tanınan yetkiye istinaden yürürlüğe konulan yönetmeliklere uygun olarak muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle Belediyenin veznede veya bankada tuttuğu nakde ilişkin işlemlerini, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 50, 51 ve 56’ncı maddelerinde yer verilen düzenlemelere uygun olarak muhasebeleştirmesi gerekmektedir.
Yönetmelik’in 50’nci maddesi uyarınca; veznelerce tahsil edilen tutarlara ilişkin alındılar ve tahsilat-takipli alacaklar tahsilat-tahakkuk bordrosu düzenlenmeli, işlemler kasa defterine günlük işlenmeli, gün sonunda kasa mevcudu sayılarak kontrol edilmeli ve kasa fazlası teslimat müzekkeresi ile bankaya yatırılmalıdır. Düzenlenen belgelerin muhasebe birimine gönderilmesinin akabinde Yönetmelik’in 51 ve 56’ncı maddelerinde öngörüldüğü üzere aşağıdaki kayıtların yapılması gerekmektedir:
Tablo 7: Nakit İşlemlerinde Yapılması Gereken Muhasebe Kayıtları
İŞLEM | KAYIT |
Tahsilat | 100 Kasa Hesabı XX İlgili Hesap (600,120…) XX |
Kasa Varlığının Bankaya Yatırılmak Üzere Gönderilmesi | 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı XX 100 Kasa Hesabı XX |
Bankaya Gönderilen Tutarların Bankaya Yatırıldığının Anlaşılması | 102 Banka Hesabı XX 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı XX |
Belediyenin nakit varlıklarına ilişkin bilgi, yukarıdaki muhasebe kayıtları esas alınarak hazırlanan bilanço ve nakit akış tablosu aracılığıyla ilgililere sunulmaktadır. Dolayısıyla sunulan bilginin hesap verebilirliği ve saydamlığı sağlayacak şekilde doğru ve güvenilir olması için muhasebe kayıtlarının ve mali tabloların mevzuatta öngörülen şekilde oluşturulması önem arz etmektedir.
Eyüpsultan Belediyesinde örneklem alınarak seçilen günlerde yapılan incelemelerde, her ne kadar işlemlere dayanak teşkil eden alındı, bordro ve icmal cetvellerinin birbiriyle uyumlu ve tutarlı olduğu görülmüşse de;
Nakit işlemlerine ilişkin bilgi sunan 100 Kasa ve 108 Diğer Hazır Değerler Hesaplarının kullanılmaması,
Günlük düzenlenen teslimat müzekkereleri ve bankadan alınan bilgilere rağmen 102 Bankalar Hesabının ay sonunda toplu olarak çalıştırılması,
Kasa defterinin düzenlenmemesi,
Nakit Akış Tablosunun mevzuatta öngörülen şekilde düzenlenmemesi ve gerekli bilgileri içermemesi
sebeplerinden ötürü muhasebeden ve mali tablolardan nakit işlemlerine ilişkin denetim için yeterli ve genele teşmil eden bilgi alınamamıştır.
Sonuç olarak nakit işlemlerinin mevzuatta öngörülen şekilde muhasebeleştirilmesi ve gerekli defter ve belgeler ile mali tabloların hazırlanması, bu işlemlerin saydamlık ve hesap verebilirliği sağlayacak şekilde raporlanmasına katkı sunacaktır.
Kamu idaresi cevabında; “Bulguda söz konusu olan kasa defteri tutulması işlemi 2019 yılı içerisinde mevzuata uygun şekilde düzenlenmiş olup muhasebe kayıtlarında gözükmektedir.
Nakit akış tablosu kullanmış olduğumuz otomasyon sisteminde nakit akım tablosu şeklinde gözükmekte olup gerekli düzenlemelerin yapılması hususunda otomasyon şirket yetkilileri ile görüşülmüş ve takibi yapılmaktadır.” denilmiştir.
Sonuç olarak İdare tarafından verilen cevapta, bulgu konusu edilen hususa iştirak edilmiş olup bulguda değinilen bazı eksikliklerin giderildiği bazı eksikliklerin giderilmesi için ise çalışmalara başlandığı ifade edilmişse de söz konusu düzeltme işlemleri 2018 yılı mali tablolarını etkilemediğinden nakit işlemlerinin muhasebe sisteminden takip edilemediği yönündeki değerlendirmemiz devam etmektedir.