Kiraya verilen yirmi beş adet taşınmazın kiracıları tarafından 2023 yılı ve önceki yıllara ait kira bedellerinin ödenmediği, Belediyenin ise sözleşme hükümlerini yerine getirmeyen bu kiracılara tahliye, icra ve ihalelerden yasaklama işlemlerini başlatmadığı görülmüştür.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Kira bedelini ödeme borcu” alt başlıklı 313’üncü maddesinde, kiracının kira borcunu ödemekle yükümlü olduğu, “İfa zamanı” başlıklı 314’üncü maddesinde kiracının, aksine sözleşme ve yerel âdet olmadıkça, kira bedelini ve gerekiyorsa yan giderleri, her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlü olduğu

“Kiracının temerrüdü” başlıklı 315’inci maddesinde ise kiracının, kiralananın tesliminden sonra muaccel olan kira bedelini veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmezse, kiraya veren tarafından kiracıya yazılı olarak bir süre verilip, bu sürede de ifa edilmemesi halinde, sözleşmenin feshedileceği, kiracıya verilecek sürenin en az on gün, konut ve çatılı işyeri kiralarında ise en az otuz gün olacağı hükümlerine yer verilmiştir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun, “Ecrimisil ve tahliye başlıklı” 75'inci maddesinde;

“ (...) Kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır. İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.” denilmektedir.

Mezkur Kanun’un, “İdarelerce İhalelere Katılmaktan Geçici Yasaklama” başlıklı 84'üncü maddesinin üçüncü fıkrasında;

“Üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müteahhit veya müşteriler hakkında da, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili bakanlık tarafından, bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilir ve bu kararlar Resmi Gazete'de ilan ettirildiği gibi ilgililerin müteahhitlik sicillerine işlenir.

Aynı maddenin son fıkrasında da;

“İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler.” düzenlemesi yapılmıştır.

2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun “Adi kira ve hasılat kiraları için ödeme emri ve itiraz müddeti” başlıklı 269’uncu maddesinde ise, Borçlar Kanunu hükümlerine göre yazılı ihtarı ve kanuni müddet geçtikten sonra kira borcunu zamanında ödemeyen kiracıların icra takibinin ve tahliyesinin bu Kanuna göre yapılacağı düzenlenmiştir.

Yapılan incelemede, kiraya verilen yirmi beş adet taşınmazın kiracıları tarafından 2023 yılı ve önceki yıllara ait kira bedellerinin ödenmediği, Belediyenin ise sözleşme hükümlerini yerine getirmeyen bu kiracılara tahliye ve icra işlemlerini başlatmadığı tespit edilmiştir.

Aşağıda yer alan tabloda kira borcunu zamanında yerine getirmeyen kiracıların listesi ve ödenmeyen kira bedelleri yer almaktadır.

‌Tablo 11:Kira Borcunu Zamanında Ödemeyen Kiracıların Listesi ve Toplam Borç Bedelleri

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, kira borcunu zamanında ödemeyen kiracının borcunu ödemesine ilişkin yazılı süre verilmesi, verilen süre içerisinde borcun ifa edilmemesi halinde sözleşmenin feshedilerek, taşınmazların tahliyesinin sağlanması ve bu kiracılara ilişkin icra işlemlerinin başlatılması, ayrıca sözleşmedeki taahhüdün yerine getirilmediği hususunun ihaleye katılmaktan yasaklama kararı verilmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bildirilmesi gerekmektedir.