Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü bünyesinde yer alan Turgut Özal Tıp Merkezi Hastanesi Başhekimliğinde; yapım ve inşaat işleri, sosyal ve kültürel faaliyetler ile hukuki işlemlerin mali koordinasyonunu sağlamak üzere, fiilen hastanede çalışmayan ve döner sermaye gelirine katkısı olmayan personel görevlendirilerek performans ek ödemesi yapıldığı tespit edilmiştir.

Yapılan denetimlerde; Turgut Özal Tıp Merkezi Hastanesi Başhekimliğinde de çalışmalarda bulunması öngörülen Genel Sekreter Yardımcısı Vekilleri ile Hukuk Müşaviri Vekilinin 2547 Sayılı Kanun'un 13/b-4 maddesi gereğince görevlendirilerek aynı Kanun’un 58’inci maddesi uyarınca döner sermaye katkı payı ödenmesinde bulunulduğu görülmüştür.

Üniversite tarafından görevlendirmenin ve ödemenin gerekçesi olarak 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 13/b/4 maddesi gösterilmiştir. Bu Kanun maddesinde, "Gerekli gördüğü hallerde üniversiteyi oluşturan kuruluş ve birimlerde görevli öğretim elemanlarının ve diğer personelin görev yerlerini değiştirmek veya bunlara yeni görevler vermek" Rektörün görevleri arasında sayılmaktadır. Rektörün ilgili personeli geçici olarak görevlendirmesinde herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Bu durumda dikkat edilmesi gereken, görevlendirilen personelin Turgut Özal Tıp Merkezi Hastanesi Başhekimliğinde fiilen çalışması zorunluluğudur.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58’inci maddesinde, döner sermaye faaliyetleri için üç önemli husus bulunmaktadır. Birincisi döner sermeye birimlerinde fiilen çalışma, ikincisi döner sermaye gelirinin elde edilmesinde gelir getirici katkının olması ve üçüncüsü döner sermaye faaliyetlerinin mesai içinde veya mesai dışında yapılmasıdır.

Kanun maddesindeki çalışmadan kasıt; bu yerlerde fiili olarak çalışmadır. Çünkü Kanun’un 58’inci maddesinin “C” fıkrasının 1 nolu alt paragrafında öğretim üyesi ve öğretim

görevlileri “Gelir getiren görevlerde çalışan” aynı fıkranın 2 nolu alt paragrafında 657 sayılı Kanun’a tabi personel için “bu yerlerde… çalışan personele” ibaresi yer almaktadır. Ayrıca Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’in 7’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında “ fiilen çalışılmış”, 4 ve 5’inci fıkrasında “aktif çalışmış” ibareleri yer almaktadır. Dolayısıyla performans ek ödemesi alacak personelin döner sermaye birimlerinde fiilen çalışması zorunludur. Ancak Turgut Özal Tıp Merkezi Hastanesi Başhekimliğinde (58/c) fiilen çalışmayan ve döner sermaye gelirine katkısı olmayan üniversite personeline performans ek ödemesi yapıldığı görülmüştür. Çünkü ilgili birimde görevlendirilen personel fiilen genel sekreter yardımcılığı ve hukuk müşavirliği yapmaktadırlar. Bu personelin Turgut Özal Tıp Merkezi Hastanesinde çalışması mümkün değildir. Bu şekilde görevlendirme ile fiilen 58/c kapsamındaki döner sermaye birimlerinde çalışmadan performans ek ödemesi yapılması ciddi sorunlara yol açacaktır. Bu tarz görevlendirme ile üniversitedeki şube müdürleri, fakülte sekreterleri, memurlar ile diğer fakülte ve yüksekokullardaki öğretim elemanları vs. görevlendirilip fiilen çalışılmadığı halde performans ek ödemesi yapılmasının önü açılabilir.

Birimler arasında eşgüdümü temin etmek veya döner sermaye kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını sağlamak üst yönetim ve ilgili döner sermaye birimi yönetiminin asli görevidir. Yöneticiler bu asli görevleri ve diğer yöneticilik faaliyetleri için 2547 sayılı Kanun’un 58/f kapsamında döner sermayeden “Yönetici Payı” adı altında performans ek ödemesi almaktadırlar. Ayrıca her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar da mevzuat gereği doğrudan kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından sorumludur. Ancak Genel Sekreter Yardımcısı Vekilleri ile Hukuk Müşaviri Vekili 58/f maddesi kapsamında sayılmadığından “Yöneticilik Payı” ödenmesi de mümkün değildir.

11.10.2011 tarih ve 32984 sayılı Sayıştay Temyiz Kurulu kararına göre ; döner sermaye gelirlerinden pay ödenebilmesi için personelin, döner sermaye işletmesinin bağlı bulunduğu birimlerdeki (döner sermaye gelirinin elde edildiği fakülte, enstitü, yüksekokul, konservatuar ile sağlık uygulama ve araştırma merkezleri) hizmetleri yürütmek üzere usulüne uygun şekilde görevlendirilmiş olmaları ve görevlendirildikleri bu hizmetleri fiilen yapmalarının yanında döner sermayeye katkılarının da dikkate alınması gerekmektedir.

Yükseköğretim Kanunu ve Yükseköğretim Personel Kanunu Genel Tebliği’nin (Seri No: 18) 3 no’lu açıklamasında: “… Ancak, döner sermaye gelirlerinin elde edildiği birimlere

yapılacak görevlendirilmelerde, görevlendirilecek personelin anılan birimlerin görev alanıyla ilgili olmaları, görevlendirmenin süresi, gerekliliği, yerindeliği ve kamu hizmetlerinde etkinlik ve verimliliğin sağlanması hususlarına özen gösterilecek ve asli görevlerini yürütürken sadece döner sermaye payı ödemesinden yararlandırılması amacıyla personel, döner sermaye gelirinin elde edildiği birimlerde görevlendirilmeyecektir.” denilmektedir. Genel Tebliğ, döner sermaye birimlerinde yapılacak görevlendirmelerde dikkat edilecek hususları açıklamıştır. Genel Tebliğ’de; sadece döner sermaye payı ödemesinden yararlandırılması amacıyla döner sermaye gelirinin elde edildiği birimlerde, personel görevlendirilmesi yapılamayacağı belirtilmektedir. 5018 sayılı Kanun’un “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesine göre; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar; kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması ile kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludurlar.

Kamu İdaresi tarafından; bulguya istinaden söz konusu görevlendirmelerin iptal edildiği belirtilmiştir. Kurum, bulgu konusuna iştirak etmiş ve gereginin yapılması için işlemleri başlatmıştır. Ancak çalışmalar tamamlanmamıştır.

Yapılan açıklamalar doğrultusunda; sadece döner sermaye payı ödemesinden yararlandırmak amacıyla, görevlendirme yapılmaması ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması, kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınması gerektiği değerlendirilmektedir.