251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı ile 252-Binalar Hesabına kayıtlı varlıkların bazıları için amortisman ayrılmadığı, bazıları için de kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 25-Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubuna ilişkin 187’nci maddesinin (ç) bendinde bir yıldan fazla kullanılabilen ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalan maddi duran varlıklar için amortisman ayrılacağı; bu Yönetmelik kapsamındaki kamu idarelerince muhasebe sistemine dahil edilen maddi duran varlıklardan hangilerinin amortismana tabi tutulacağı ve bunlara ilişkin uygulanacak amortisman süre, yöntem ve oranları ile ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen esas ve usullerin uygulanacağı belirtilmiştir.

Maddi duran varlık bedellerinin ekonomik ömrü içerisinde giderleştirilmesi için kullanılan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı da aynı Yönetmelik’in 202’nci ve 203’üncü maddelerinde açıklanmıştır. Amortisman ve tükenme payı ayrılmasına ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranlarının neler olacağı ise 04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Amortisman ve Tükenme Payları” başlıklı 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği ile belirlenmiştir.

Kamu idaresinin kayıtlarında yapılan incelemede 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabına kayıtlı toplam 2.803.476.304,97 TL varlık için amortisman ayrılmadığı ve bu hesaba kayıtlı bazı varlıklar için 1.285.030.983,77 TL fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür. Aynı şekilde 252-Binalar Hesabına kayıtlı toplam 282.375.627,75 TL varlık için amortisman ayrılmadığı ve bu hesaba kayıtlı bazı varlıklar için 498.285.964,76 TL fazla amortisman ayrıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, yapılan hatalı amortisman kayıtlarının gerekli muhasebe kayıtları yapılarak düzeltildiği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak; yapılan hatalı amortisman kayıtlarının gerekli muhasebe kayıtları yapılarak düzeltildiği ifade edilse de İdarenin 2023 yılı mali tablolarındaki hatalı kaydın varlığı devam etmektedir. Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı ile Binalar Hesabına kayıtlı varlıkların mali tablolarda gerçeğe uygun olarak izlenebilmesi için bu varlıklara ilişkin amortisman işlemlerinin mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.