İdare ile abone sözleşmesi ve güvence bedeli bulunmaksızın su ve atıksu hizmeti alan abonelerin bulunduğu görülmüştür.

6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un geçici 1’inci maddesinin üçüncü fıkrasında, tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köylerin personelinin, her türlü taşınır ve taşınmaz mallarının, hak, alacak ve borçlarının, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, büyükşehir belediyesine, bağlı kuruluşu veya ilçe belediyesine devredilmesi gerektiği belirtilmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun ek 2’nci maddesinde; birleşme, katılma veya geçici 2’nci madde gereğince büyükşehir belediyesi sınırlarına giren belediyelerin yürütmekte olduğu su, kanalizasyon, katı atık, ulaşım, her çeşit yolcu ve yük terminalleri, toptancı halleri, mezbaha, mezarlık ve itfaiye hizmetlerine ilişkin olmak üzere bina, tesis, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz malları ve bu hizmetlerin yerine getirilmesine yönelik yatırım, alacak ve borçları büyükşehir belediyesine veya ilgili bağlı kuruluşuna devredileceği hükmü yer almaktadır.

MASKİ Tarifeler Yönetmeliği’nin “Abone olma şartları ve uygulama esasları” başlıklı 59’uncu maddesinin birinci fıkrasında “gerçek veya tüzel kişiler gayrimenkullerine su ve kanalizasyon bağlatmak için bir dilekçe ile birlikte İdaremize müracaat ederek abone olmak zorundadırlar…”, dokuzuncu fıkrasında “Su kullanılan yerde suyu fiilen tüketen gerçek veya tüzel kişiler, İdare ile kendi adlarına abonelik sözleşmesi yapmak zorundadırlar.” hükümleri mevcuttur.

Abonelik sözleşmeleri, aboneliğin başlangıcı, devamı ve sonlanmasıyla ilgili koşulları, ayrıca tarafların yerine getirmesi zorunlu olan yükümlülükleri içermekte olup, abonelik sözleşmesi olmaksızın, su kaynaklarından sağlanan içme ve kullanma suyunun tüketicilere ulaştırılmasına ve kullanılmış suların uzaklaştırılmasına ilişkin hizmetlerin sağlanmasının hukuki dayanağı bulunmamaktadır.

2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun “Takip talebi ve muhtevası” başlıklı 58’inci maddesinde;

“Takip talebi icra dairesine yazılı veya sözlü olarak ya da elektronik ortamda yapılır.

Talepte şunlar gösterilir: …

2. Borçlunun ve varsa kanuni temsilcisinin adı, soyadı, alacaklı tarafından biliniyorsa Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya vergi kimlik numarası, şöhret ve yerleşim yeri;

Bir terekeye karşı yapılan taleplerde kendilerine tebligat yapılacak mirasçıların adı, soyadı, biliniyorsa Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya vergi kimlik numarası, şöhret ve yerleşim yerleri…” ifadesi yer almaktadır.

Dolayısıyla, özel hukuktan kaynaklı alacakların icra takip işlemlerinin yapılabilmesi için, İdare tarafından borçlu ve kanuni temsilcilerin adı ve soyadı ile biliniyorsa Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarının veya vergi kimlik numarasının takip talebinde gösterilmesi gerekmektedir.

Abonelik sözleşmesi bulunmayan abonelerin çoğununun İdarede kayıtlı Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunmamaktadır. Abonelik sözleşmesi ve sistemde kayıtlı Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ve güvence bedeli bulunmayan abonelerin İdareye olan borçlarını ödememeleri durumunda icra takibinde zorluklar yaşanmaktadır.

İdarenin kayıtlarının incelenmesi neticesinde, 2023 yılı sonu itibarıyla MASKİ'nin görev ve sorumluluk alanı içerisinde 659.640 su aboneliği bulunduğu, 87.107 abonenin sözleşmesinin ve güvence bedelinin bulunmadığı, bu kişilerin çoğunun sistemde kayıtlı kimlik numarasının da olmadığı görülmüştür. Abonelik sözleşmesi ve güvence bedeli bulunmayan abonelerin tamamının 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun gereği devredilen belediye ve köylerde mukim kişiler olduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde, İdarenin hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişilerle ilişkilerinin hukuki zemininin sağlıklı bir şekilde düzenlenmesi ve alacaklarının mevzuata uygun şekilde takip edilebilmesi için abonelik sözleşmesi olmayan kişilerin tespit edilerek, eksik sözleşmelerin tamamlanması ve güvence bedeli olmayan aboneliklerine ait güvence bedellerinin alınmasına yönelik gerekli çalışmaların yapılması gerekmektedir.